Idioma urequena

Urequena, arequena
?
Hablado en Bandera de Colombia Colombia
Hablantes extinto
Puesto No en los 100 mayores (Ethnologue, 2013)
Familia Andoque-Urequena
Glottolog urek1234
[editar datos en Wikidata]

El urequena (también urekena y arequena) es una lengua muerta estrechamente relacionada con el idioma andoque,[1]​ que aún se habla en la cuenca del río Putumayo. El urequena está muy mal documentado, de hecho, sólo se conocía por una lista de palabras inédita del naturalista austriaco Johann Natterer que probablemente fue registrada en junio o julio de 1831.[2]

Vocabulario

La siguiente tabla adaptada de Jolkesky (2016) muestra las similitudes entre el urequena y el andoque.[3]: 285  Los datos del urequena (uerequena, arequena,[4]​ orelhudos) proceden de un manuscrito sin fecha del siglo XIX del naturalista austríaco Johann Natterer.[5]​ Natterer da el río Içá (o río Putumayo) como la ubicación de la lengua.[2]

GLOSA GLOSA ORIGINAL
(Portugués, Jolkesky 2016)
Urequena
(transcripción)
Urequena
(AFI)
Andoque
1.ª SG (I) 1.S no-, nö- no-, nə- no-, o-
3.ª SG.INDEF 3.S.INDEF ni-, in- ni-, in- ni-, i-
1.ª PLURAL
'nosotros'
1.P kau- kau- ka(a)-
'agua' água da u koü daukʷɯ dʌʉhʉ
'arco' arco bàarù baaru pãhã-se ‘arco’
'banana' banana kòka-rè kɔka-ræ kɒkɒ-pɤ
'brazo' braço -nùka -nũka -nõka
'cabeza' cabeça -nari -nari -tai:
'canoa' canoa pau kö paukə pukə̃
'lluvia' chuva da oié dawiæ dɤʔi
'dedo' dedo -ni-rui -ni-rui -si-domĩ
'diente' dente -konì -konĩ -kónĩ
'estómago' estômago -tuu -tuː -tura
'estrella' estrela vuai kùi βuaikui fʉəkhʉ
'lengua' língua -tschoru -ʧoru -sonə̃
'hacha' machado föü ɸəɯ pʌʌ
'maíz' milho schuu ʃuu soboi
'nariz' nariz -vüta -βɯta -pɤta
'ojo' olho -jakoü -jakoɯ -ákʌ
'pantorilla' pantorrilha -va -βa -pã ‘pierna’
'pierna' perna -va-tana -βa-tana -pã ‘pierna’; -tanə̃ ‘hueso’
'red' rede kooma͠n koːmã komə̃
'uña' unha govü-tarü ɡoβɯ-tarɯ -si-kopɤ

Véase también

  • lenguas duho

Referencias

  1. Herencia lingüística de Johann Natterer.
  2. a b Johann Natterer y las lenguas amazónicas.
  3. Jolkesky, Marcelo Pinho De Valhery. 2016. Estudo arqueo-ecolinguístico das terras tropicais sul-americanas. Tesis de doctorado, Universidad de Brasilia.
  4. Alem do Brasil - Johann Natterer e as coleções etnográficas da expedição austríaca de 1817 a 1835 ao Brasil.
  5. researchgate.net/publication/262102774_The_Ethnographic_Collection_of_Johann_Natterer La colección etnográfica de Johann Natterer.
Control de autoridades
  • Proyectos Wikimedia
  • Wd Datos: Q96413038
  • Wd Datos: Q96413038