Greppelsprinkhaan

Greppelsprinkhaan
Vrouwtje
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Arthropoda (Geleedpotigen)
Onderstam:Hexapoda (Zespotigen)
Klasse:Insecta (Insecten)
Orde:Orthoptera (Sprinkhanen en krekels)
Onderorde:Ensifera
Familie:Tettigoniidae (Sabelsprinkhanen)
Onderfamilie:Tettigoniinae
Geslacht:Roeseliana
Soort
Roeseliana roeselii
(Hagenbach, 1822)
Originele combinatie
Locusta roeselii
Synoniemen
  • Metrioptera roeselii (Hagenbach, 1822)
  • Locusta brevipennis Charpentier, 1825
  • Locusta diluta Charpentier, 1825
  • Metrioptera pellucida Herrich-Schäffer, 1840
  • Platycleis roeseli (Hagenbach, 1822)
  • Chelidoptera sinuatus Fischer von Waldheim, 1846
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Greppelsprinkhaan op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Geluid van de greppelsprinkhaan (Roeseliana roeselii)
(download·info)

De greppelsprinkhaan (Roeseliana roeselii) is een insect uit de sprinkhanenfamilie sabelsprinkhanen (Tettigoniidae). De wetenschappelijke naam van deze soort is voor het eerst voorgesteld als Locusta roeselii door Jacob Johann Hagenbach in een publicatie uit 1822.[1]

Determinatie

Het mannetje wordt 15–18 mm lang, het vrouwtje 15–20 mm.[2] De kleur is geelgroen tot bruin van kleur. Het halsschild is erg groot en aan heeft een duidelijk zichtbare lichtere rand wat een typisch kenmerk is. Het midden van het lichaam is bruin, de zijkanten zijn groen van kleur. Op het midden van de kop loopt een dunne lichte streep die donkeromzoomd is en doorloopt over het halsschild. De greppelsprinkhaan heeft verder zeer lange achterpoten, de vleugels reiken tot halverwege het achterlijf, hoewel ook langgevleugelde exemplaren voorkomen. De vrouwtjes hebben een donkere, meestal zwarte en iets omhoog gekromde legbuis om de eitjes af te zetten.

Ecologie en verspreiding

Een jong exemplaar in de bosbies-associatie.

De greppelsprinkhaan leeft in zowel vochtige als drogere grasrijke plaatsen, liefst in dichtbegroeide biotopen als graslanden, wegbermen. De soort gaat in Nederland en België in aantal vooruit, voornamelijk doordat bermen en dergelijke niet meer ieder jaar gemaaid worden. Dat is belangrijk omdat de eitjes van deze soort twee jaar nodig hebben voor de ontwikkeling voor ze uitkomen. Verder is de sprinkhaan in grote delen van Europa algemeen, maar vooral rond het Middellandse Zeegebied, waar hij ook groter wordt tot 40 mm.

De greppelsprinkhaan is actief van juli tot september en zingt relatief vroeg op de dag van 's ochtends negen uur tot vijf uur in de middag.[2] De sprinkhaan maakt een hoog, zoemend geluid dat nog het meest doet denken aan het gezoem van een elektriciteitsmast.

Afbeeldingen en geluid

  • Langgevleugeld vrouwtje (rechts) met een 'normaal' mannetje.
    Langgevleugeld vrouwtje (rechts) met een 'normaal' mannetje.
  • Exemplaar uit Hessen, Duitsland.
    Exemplaar uit Hessen, Duitsland.
  • Langgevleugeld exemplaar.
    Langgevleugeld exemplaar.
  • Mannetje uit Arnhem
    Mannetje uit Arnhem
  • Zang van het mannetje.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Symbola faunae insectorum Helvetiae exhibentia vel species novas vel nondum depictas. Fasc. 1. Pag. 39.
  2. a b Roy Kleukers & René Krekels (2004). Veldgids sprinkhanen en krekels. Uitgeverij KNNV. ISBN 90 5011 193 9.
  • Cigliano, M.M., H. Braun, D.C. Eades & D. Otte. Roeseliana roeselii (Hagenbach, 1822) op Orthoptera Species File. Geraadpleegd op 2-8-2024.
  • Mark van Veen - Kenmerkengids Sprinkhanen en krekels Website
  • Kaarten met waarnemingen:
  • België
  • Nederland
  • wereldwijd

Literatuur

  • W.H. Bakker, J.H. Bouwman, F. Brekelmans, E.C. Colijn, R. Felix, M.A.J. Grutters, W. Kerkhof & R.M.J.C. Kleukers (2015) - De Nederlandse sprinkhanen en krekels (Orthoptera) - Entomologische Tabellen 8. Supplement bij Nederlandse Faunistische Mededelingen. ISSN 1875-760x
  • Roy Kleukers & René Krekels - Veldgids sprinkhanen en krekels - 2004 - Uitgeverij KNNV - ISBN 9050111939