Ham (België)

Niet te verwarren met Ham (Borgloon), Hamme (Oost-Vlaanderen), Hamme (Vlaams-Brabant) en Hamme (Waals-Brabant).

Ham

Gemeente in België
(Details) (Details)
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Limburg
Arrondissement	Hasselt
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere	32,79 km² (2022) 66,9% 13,14% 19,96%
Coördinaten	51° 6' NB, 5° 9' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkings­dichtheid	11.338 (01/01/2024) 49,97% 50,03% 345,8 inw./km²
Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder	(01/01/2024) 18,82% 60,82% 20,36%
Buitenlanders	5,44% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Marc Heselmans (CD&V)
Bestuur	CD&V en Open Vld
Zetels CD&V Open VLD N-VA Vooruit Vlaams Belang Groen	21 8 6 2 2 2 1
Economie
Gemiddeld inkomen	21.353 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad	4,8% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode 3945 3945	Deelgemeente Kwaadmechelen Oostham
Zonenummer	013 - 011
NIS-code	71069
Politiezone	Beringen / Ham / Tessenderlo
Hulpverleningszone	Noord-Limburg
Website	Officiële website
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Hasselt in de provincie Limburg
Portaal    België

Ham is een gemeente in de provincie Limburg in België en behoort tot het kieskanton en het gerechtelijk kanton Beringen. Ze telt ruim 11.000 inwoners. Vanaf 1 januari 2025 gaan Ham en Tessenderlo samen verder onder de fusienaam Tessenderlo-Ham.

Vondsten van vuurstenen en lemmers, afslagen en andere gebruiksvoorwerpen tonen aan dat er -op de plek die Ham nu is- al mensen woonden rond de jaren 3000 tot 1500 voor Christus.^[1]

Het gebied maakte historisch deel uit van de heerlijkheid Ham. De eerste vermelding van die heerlijkheid dateert van 785. Daonatus vermeldde Ham in Vita Sancti Trudonis, het verhaal over de heilige Trudo. In de Vita staat onder andere hoe hofmeier Pepijn van Herstal al zijn geld aan Ochinsala (Eksel) en Ham opdroeg. Een soortgelijk verhaal is eveneens terug te vinden in de geschriften van Theodoricus.^[1]

De stichting van de Abdij van Averbode in 1135 had een gunstige invloed op Oostham, aangezien deze nieuwe abdij aldaar verschillende eigendommen bezat.^[1]

In 1365 werd Ham onderricht aan het heerschap van Gerard van Ailly.^[1]

Bodemkundig en volkskundig maken Kwaadmechelen en Oostham deel uit van de Zuiderkempen.

De fusiegemeente Ham telt twee deelgemeenten. In Kwaadmechelen liggen verder nog de kerkdorpen Genebos en Genendijk.

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

• Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

De gemeente Ham ligt in het kieskanton Beringen (dewelke hetzelfde is als het provinciedistrict Beringen), het kiesarrondissement Hasselt-Tongeren-Maaseik (identiek aan de kieskring Limburg).

Ham		Supranationaal	Nationaal		Gemeenschap	Gewest	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente
Administratief	Niveau	Europese Unie	België		Vlaanderen		Limburg	Hasselt			Ham
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering		Vlaamse regering		Deputatie				Gemeentebestuur
	Raad	Europees Parlement	Kamer van volksvertegenwoordigers	Vlaams Parlement			Provincieraad				Gemeenteraad
Kiesomschrijving		Nederlands Kiescollege	Kieskring Limburg					Hasselt-Tongeren-Maaseik	Beringen	Beringen	Ham
Verkiezing		Europese	Federale		Vlaamse		Provincieraads-				Gemeenteraads-

Burgemeester is Dirk De Vis (CD&V). Hij leidt een coalitie bestaande uit CD&V en Open Vld. Samen vormen ze de meerderheid met 14 op 21 zetels.

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Ham voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De voornaamste bezienswaardigheden zijn :

• De 10de-eeuwse toren van de Onze-Lieve-Vrouw-Geboortekerk te Oostham (de oudste kerktoren van de Benelux)
• De 17de-eeuwse pastorie van Oostham
• In Oostham bezat de aanzienlijke adellijke familie Van Hoensbroeck vroeger een kasteel (gesloopt in 1834). Het wapen van deze familie is thans nog het wapen van de gemeente Ham.
• Het beschermde landschap De Rammelaars is een uitgestrekt systeem van grachten, beken en percelingspatronen. Sinds de 19de eeuw is het onaangetast gebleven en heeft dan ook een tamelijk unieke status in Vlaanderen.

Jaarlijks vindt in Ham het Folkfestival Ham plaats, een openluchtfestival dat een podium brengt in het folk genre. De eerste editie vond plaats in 1996. Elk jaar komen hier ongeveer 1500 bezoekers.

In april organiseert de gemeentelijke dienst Cultuur en Toerisme de jaarlijkse garageverkoop, waarbij oude spullen aan een zacht prijsje verkocht worden. Begin juni volgt er dan weer de Drieprovinciënroute met het mooiste van 3 provincies in één fietstocht. Dit fietsgebeuren verloopt in samenwerking met de omliggende steden en gemeenten Tessenderlo, Beringen, Meerhout, Laakdal en Diest.

In september vindt steeds de Openstraatdag plaats. Jaarlijks wordt de Rijksweg tussen Kwaadmechelen en Oostham verkeersvrij gemaakt en zijn er allerlei activiteiten, waar duizenden mensen aan deelnemen. In juli wordt in Ham het evenement FermWerm gehouden (de opvolger van de vroegere Waajfeesten), voorafgegaan door Technosoccer. In december staat dan nog het winterevenement BraKaad op de agenda, gevolgd door het kerstconcert in de Onze-Lieve-Vrouw Geboortekerk te Oostham.

• Jan Peers (1939-2021), medicus
• Dieter Dekelver, ex-profvoetballer
• Tom Vannoppen, ex-veldrijder
• Ludo Sannen, politicus
• Esther Sels, zangeres
• Cynthia Reekmans, presentatrice
• Jasper Philipsen, wielrenner
• Yentel Caers, windsurfer

• Ham maakt deel uit van het Economisch Netwerk Albertkanaal.

• website gemeente Ham

Zie de categorie Ham, Belgium van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.