Jantje Beton

Jantje Beton is een organisatie die zich inzet voor jeugdvoorzieningen in Nederland.

Geschiedenis

Prinses Beatrix onthult Jantje Beton in Madurodam

Jantje Beton werd op 2 april 1968 opgericht door enkele andere organisaties om jeugdvoorzieningen te realiseren die niet door de staat gesubsidieerd worden. Begin jaren 1970 ontstond de naam Jantje Beton, in verband met de vele nieuwbouwwijken met flats die uit de grond gestampt werden. De organisatie beijverde zich voor meer speelruimte voor kinderen.

Prinses Beatrix heeft zich sinds het begin om Jantje Beton bekommerd. Aanvankelijk was ze bestuurslid, maar vanaf 1980 was Beatrix officieel beschermvrouwe van de stichting.[1]

In 1973 maakte Beatrix eigenhandig een beeldje voor de stichting, dat ze in Madurodam heeft onthuld. Het beeldje staat er nog altijd.[2]

Visie

Jantje Beton komt op en strijdt voor het recht van kinderen in Nederland op het vrije buitenspelen in de eigen buurt.

Volgens onderzoek door Jantje Beton (2019)[3] speelt één op de drie kinderen minder vaak buiten dan ze zouden willen.[4] Oorzaken van het minder buitenspelen zijn onder andere een gebrek aan geschikte speelruimte,[5] prestatiedruk op het kind,[6][7] de integratie van IT in het familieleven,[8][9] ouders die kinderen niet meer buiten (durven te) laten spelen,[6][8][10] en het ontbreken van kinderen om mee te spelen.[7][9]

Hoewel Jantje Beton aanvankelijk vooral gericht was op het creëren van fysieke speelruimte in de buitenlucht, heeft het in de loop van de jaren zijn takenpakket uitgebreid met programma's om kinderen meer buiten te krijgen, daartoe beter afgestemde, uitdagende, aantrekkelijke en bereikbare speelruimten te maken, en andere programma's die bijdragen tot meer spelende kinderen in het algemeen.

Hierbij werkt Jantje Beton lokaal samen met kinderen, ouders, bewoners, scholen en verenigingen, gemeenten en gemeentelijke instellingen, woningbouwcorporaties, en mogelijke financiers uit de wijk, alsook met andere nationale organisaties.

Projecten en evenementen

  • (Nationale) Buitenspeeldag: De buitenspeeldag is anno 2020 onder de hoede van Jantje Beton in samenwerking met kinderzender Nickelodeon.[1] Het NUSO zou ook sinds 2015 intensief betrokken zijn.[11]

Jantje Beton originele websites:

  • Officiële website
  • Speelbeweging
  • Buitenspelen onderzoeken 2019

Partnerorganisaties:

  • NUSO Speelruimte Nederland
  • Nickelodeon

Projecten:

  • Het Power of Play Project
Bronnen, noten en/of referenties
  1. a b Jamaica Vink (10 juni 2020), Enthousiaste kinderen lopen prinses Beatrix bij Buitenspeeldag bijna ondersteboven, artikel in het AD. Gearchiveerd op 5 maart 2021.
  2. René & Peter van der Krogt, Jantje Beton, pagina op Mens & Dier in Steen & Brons. Gearchiveerd op 24 januari 2022.
  3. Onderzoeksresultaten zijn grafisch gepresenteerd op Jantje Beton Buitenspelen onderzoeken 2019. Gearchiveerd op 5 augustus 2023.
  4. Carina Twerda (2019?), Kinderen spelen te weinig buiten, artikel in Gezondheid en Co.
  5. Dit was de hoofddrijfveer bij de oprichting van Jantje Beton in 1968. Sindsdien is het zwaartepunt van oorzaken van het minder buitenspelen verschoven naar de andere genoemde factoren.
  6. a b Lilit Martirosova (12 juni 2019), Kinderen spelen steeds minder buiten, maar daar is niet één reden voor, artikel in EenVandaag. Gearchiveerd op 20 maart 2023.
  7. a b Ellen van Gaalen (7 juni 2019), Vooral kind van hoogopgeleide ouders speelt nooit buiten, AD. Gearchiveerd op 29 juni 2022.
  8. a b 7 juni 2019, Onderzoek: 15 procent van de Nederlandse kinderen speelt nooit buiten, op nu.nl. Gearchiveerd op 28 oktober 2021.
  9. a b Johan van Heerde, (7 juni 2019), Een op de zeven kinderen speelt nooit meer buiten. Ouders moeten in actie komen, zegt Jantje Beton, artikel in Trouw. Gearchiveerd op 5 oktober 2022.
  10. ANP, (7 juni 2019), Steeds minder kinderen spelen buiten, artikel in Hart van Nederland. Gearchiveerd op 29 november 2020.
  11. Volgens NUSO's eigen website.