Opus quasi-reticulatum

Opus quasi-reticulatum in het winterpaleis bij Jericho.

Opus quasi-reticulatum "zogenaamd netvormig werk" is een Romeinse techniek om betonnen constructies van een beschermingslaag te voorzien.

Beschrijving

Romeins beton ofwel opus caementicium, vaak vermengd met puin of stenen, werd tussen de twee stenen muren gesmeerd, in dit geval rijen diagonaal gelegde stenen, Latijn: cubilia.[1] De beton werd niet zoals bij moderne toepassingen gestort, maar in laagjes verwerkt, gelijk opgaand met de stenen bekleding. De stenen waren meestal gemaakt van tufsteen, soms van kalksteen.[2] Ze lijken ruwweg vierkant te zijn, maar zijn in werkelijkheid piramidevormig. Door de diagonale ligging van de stenen lijkt de structuur van de muur op die van een visnet, maar de stenen waren niet allemaal gelijk en lagen niet in mooie rechte lijnen,[3] wat de benaming verklaart. De stenen met een grondvlak van circa 7 x 7 cm werden met de punt naar binnen in het beton gezet, waardoor alleen het grondvlak zichtbaar is.[4] Dit zorgde voor een betere binding tussen het beton en de stenen, bovendien was minder steen nodig.[5]

Geschiedenis

Opus quasi-reticulatum werd voor het eerst gebruikt in het laatste kwart van de 2e eeuw v.Chr.[6] en was de opvolger van opus incertum, waarbij de buitenlaag uit onregelmatig steenwerk bestond. Aan het begin van de 1e eeuw v.Chr. kwam opus reticulatum op, waarbij de stenen allemaal gelijk zijn en in rechte rijen liggen. Opus quasi-reticulatum is een moderne term voor het overgangswerk en wordt gebruikt voor steenwerk met een onregelmatige netvormige structuur.[7]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ (en) Lesley Adkins, Roy A. Adkins, Handbook to Life in Ancient Rome (2014), p. 165, ISBN 9780816074822.
  2. ↑ (en) Lawrence Richardson, A New Topographical Dictionary of Ancient Rome (1992), p. 440, ISBN 0801843006.
  3. ↑ (en) Nikolas Davies, Erkki Jokiniemi, Dictionary of Architecture and Building Construction (2008), p. 258, ISBN 9780750685023
  4. ↑ (de) Heinz-Otto Lamprecht, Opus caementitium: Bautechnik der Römer. (1993), p. 42, ISBN 3764003103.
  5. ↑ (en) Fikret Yegül, Diane Favro, Roman architecture and urbanism : from the origins to late antiquity. (2019), p. 139, ISBN 9780521470711.
  6. ↑ (en) Jean-Pierre Adam, Roman Building: Materials and Techniques (1999), p. 302, ISBN 0203984366.
  7. ↑ (en) Marcello Mogetta, The Origins of Concrete Construction in Roman Architecture: Technology and Society in Republican Italy. (2021), p. 19, ISBN 9781108964852.
· · Sjabloon bewerken
Algemeen:Romeinse baksteen · Romeins beton · Romeinse dakpan
Muurwerk:opus africanum · opus caementicium · opus craticium · opus incertum · opus isodomum · opus latericium · opus mixtum · opus pseudoisodomum · opus quadratum · opus quasi-reticulatum · opus reticulatum · opus reticulatum mixtum · opus siliceum · opus testaceum · opus vittatum · opus vittatum mixtum
Stucwerk:opus albarium · opus exgraphiatum · opus marmoratum
Vloerwerk:cocciopesto · opus figlinum · opus sectile · opus signinum · opus spicatum
Mozaïek:opus barbaricum · opus musivum · opus segmentatum · opus scutulatum · opus tessellatum · opus vermiculatum · pseudo-figlinum