Ria Verhaeghe

Ria Verhaeghe
Ria Verhaeghe
Algemene informatie
Geboortedatum 14 augustus 1950
Geboorteplaats Roeselare
Werk
Beroep beeldend kunstenaar
De informatie in deze infobox is afkomstig van Wikidata.
U kunt die informatie hier bewerken.

Ria Verhaeghe (Roeselare, 14 augustus 1950) is een Belgische kunstenares. Haar werk concentreert zich op het verzamelen en archiveren van anonieme krantenfoto’s. Door middel van verschillende technieken kent ze andere en nieuwe betekenissen toe aan deze persfoto's.

Levensloop

Verhaeghe werd geboren als kind van een Vlaamse vader en een Hongaarse moeder. Ze doorliep haar middelbare school in Barnum te Roeselare. Hierna studeerde ze aan het Sint-Jansinstituut voor verpleegkunde te Brugge en werkte als verpleegkundige in de gezondheidszorg tot 1984. Ze volgde de opleiding beeldende kunsten (als vrije leerling) aan de Koninklijke Academie te Kortrijk (1973 – 1978) en studeerde muziekgeschiedenis aan het Brugs Conservatorium (1984 – 1989).

Verhaeghe is gehuwd en moeder van drie zonen. Ze leeft en werkt te Brugge.

'Provisoria' tijdens de tentoonstelling 'Alma Matrix' in Fondation Antonin Tapies, Barcelona (2010)

Werk

Sinds 1990 verzamelt Verhaeghe foto’s uit kranten en tijdschriften met het idee zorg te dragen voor vluchtige, snel vergeten en massaal gedeelde beelden, door er een andere betekenis aan te geven. Ze bundelt en catalogiseert deze beelden volgens eigen principes, in een matrix met: groepen, trefwoorden en kleuren. In haar archief Provisoria (afgeleid van 'pro-videre-ria') krijgen ze een tijdelijke plaats. Concreet bestaat de Provisoria uit honderden schriftjes waarin duizenden krantenfoto’s zijn geplakt. Een deel van de verzameling is gedigitaliseerd en kan men online raadplegen.

Het beeldarchief Provisoria een werk op zich, is een inspiratiebron voor haar kunstwerken, zoals: tekeningen, schilderijen, collages, sculpturen, geborduurde grafieken, video’s en installaties.

Een bijzondere groep in de ‘Provisoria’ zijn de Glenden (afgeleid van een dyslectisch uitgesproken versie van het woord 'legenden') een verzameling van merkwaardige dubbelbeelden, van overlappende foto's op een krantenpagina.[1]

Zo verzamelt Verhaeghe, onder de kop Verticals, foto’s van doden. Door deze beelden vanuit hun oorspronkelijk horizontaal gezichtspunt rechtop te plaatsen, krijgen ze een nieuwe betekenis. Op een houten drager bedekt met bladgoud brengt ze de beelden aan. Het herpositioneren van een liggend (horizontaal) naar een staand beeld (verticaal) evoceert een vorm van herstel. C. De Zegher schrijft: "De interne dynamiek van het verdwijnen en verschijnen van het beeld wordt aangedreven door een continue beweging: van het negatieve naar het positieve, van het passieve naar het actieve, van het esthetische naar het ethische."[2] [3]


Tijdens het voorjaar van 2020 plaatste Verhaeghe elke dag een foto op sociale media. Het betrof een foto van de waterspiegel (de Spiegelrei) die ze nam vanuit haar ateliervenster in het hartje van Brugge. De stroom van het water in combinatie met de wind en het licht leverden een oneindige variatie aan beelden op die ze telkens weer opnieuw vastlegde. Ze richtte haar blik op de periferie en eens te meer maakte ze die tot het centrum van haar werk. Panta Rhei (Grieks: πάντα ῥεῖ) verwijst naar een citaat van Heraclitus dat ‘alles stroomt’ betekent. Alles om ons heen verandert naar het beeld van het water, niets blijft hetzelfde. Panta Rhei staat bijgevolg ook voor een boodschap van hoop: vermits alles voortdurend verandert kunnen we het negatieve ook omzetten in positieve energie. Ria Verhaeghe ontwikkelde dit thema verder in de tentoonstelling 'Panta Rhei, Spiegelrei' in BE-PART te Waregem.[4]

Reeks van Glenden (Tentoonstelling: (un)common values in de Nationale Bank van België, 2022)
Vertical 35 383

Het werk van Ria Verhaeghe werd tentoongesteld in meerdere Belgische en internationale exposities. Haar werk is eveneens opgenomen in verscheidene binnen- en buitenlandse collecties.

Tentoonstellingen (selectie)

  • 2023 Art Brussels / Richard Saltoun Gallery / Solo.
  • 2023 Panta Rhei, Spiegelrei, BE-PART, Platform voor actuele kunst / WAREGEM.
  • 2022: (un)common values, National Bank of Belgium, Brussel.[5]
  • 2019: Saudade, Kunstenfestival Watou.[6]
  • 2019: Elective - Affinites 5, in samenwerking met Jasper Rigole, Rijksarchief Brugge.[7]
  • 2017: Verticals, Installatie in zaal Middeleeuwse kunst, Museum van Schone Kunsten, MSK Gent.[8][9]
  • 2017: Dreamcatching, Kunstproject met leerlingen, in VTI Waregem en BE-PART, resident in BE-PART.[10][11]
  • 2013: More light, 5th Moscow Biënnale, curator Catherine de Zegher.[12]
  • 2012: All our relations, 18th Biënnale of Sydney, curator Catherine de Zegher & Gerald Mc Master.[13]
  • 2010: Alma Matrix, Antoni Tapies Foundation, Barcelona.[14]
  • 2008: Provisoria, Fotomuseum Antwerpen.[15]
  • 2005 Verfraaiing, Provincie West-Vlaanderen.[16]
  • 2002: Souvenirs, souvenirs ..., kunstproject met de bewoners van de Brugse woon-zorgcentra. Brugge 2002, culturele hoofdstad.[17]
  • 2001, 2003: Vertoning video’s: Trappen en Fourche, Rencontres Internationales Paris/Berlin, in Paris en Berlijn
  • 1999: Vertoning video’s: Trappen en Fourche, Argos, Brussel.
  • 1996: Zijsporen: Kunst op het spoor, Gynaika, tentoonstelling in verscheidene Belgische stations.[18]

Literatuur (selectie)

  • F. BONNEURE, B. DEMEESTER, J. FONTIER & W. LE LOUP, Lexicon van West-Vlaamse Beeldende Kunstenaars, deel 3, blz. 117, ISBN 90-72390-17-2.
  • I. DE BAETS, HART (Alles over kunst) nr.233 - 6 april 2023, blz. 16 - 21, Ria Verhaeghe, spiegelende wateroppervlakken.
  • C. DE ZEGHER, Women's Work is never done, MER Edition, 2015, ISBN 978-94-90693-47-3.[19]
  • C. DE ZEGHER & L. RASSEL, Alma Matrix, Foundation Antoni Tapies, Barcelona, 2010.
  • J. FONTIER, ‘Ria Verhaeghe verbindt engagement met experiment’, Kreatief , jaargang 28 nr. 5, december 1994.
  • I. HENNEMAN, De doden tellen niet. Het persoonlijk persarchief van Ria Verhaeghe, Fotomuseummagazine 33, jaargang 10, oktober 2002.
  • F. LUYCKX, '1975 - Een keuze uit de kunstwerken van Stefaan De Clerck en Mine De Jaegere', catalogus tentoonstelling in De Valk - KU Leuven, Leuven, 2018.[20]
    Verticals in MSK Gent
  • F. LUYCKX, 'Beeldpoëzie', Brochure bij de tentoonstelling in de Valk -KU Leuven, 2020.
  • D. RAU, Ria Verhaeghe, Niettegenstaande de tijd, Noordstarfonds vzw, Gent, 1992, D/1992/4346/25.
  • D. RAU, Beelden van verpakking, Ria Verhaeghe verzamelt om de wereld te vatten, Openbaar Kunstbezit Vlaanderen, jaargang 45 - nr. 3, 2007.
  • S. VAN BELLINGEN, Eclips, cataloog tentoonstelling in Willebroek, Puurs en Bornem, 2004.
  • J. VICENTE, Aliaga Bracha Ettinger and Ria Verhaeghe, Artforum, september 2010.
  • Officiële website
  • Provisoria
  • Ria Verhaeghe, Kunst in huis
  • Ria Verhaeghe, Kunstenpunt Databank
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Rau, Daan, Ria Verhaeghe verzamelt om de wereld te vatten.. Openbaar Kunstbezit. Geraadpleegd op 21 januari 2022.
  2. Catherine de Zegher, Ria Verhaeghe: Verticals. MSK (20 oktober 2017). Gearchiveerd op 15 augustus 2020. Geraadpleegd op 27 augustus 2020.
  3. (en) Van den Abeele, Lieven, Bosch, Tuymans and much more at MSK in Ghent. VRT news flandersnews.be (7 december 2017). Geraadpleegd op 27 augustus 2023.
  4. Ria Verhaeghe: Phanta Rhei, Spiegelrei. Geraadpleegd op 10 april 2023.
  5. (mul) Anna Bambynek, Conservator of the Contempory Art Collection of the National Bank of Belgium, Yolanda Romero, Conservator of the Art Collection of the Banco de Espana (20 mei 2022). (un)common values. Two corporate collections of contemporary art: National Bank of Belgium and Banco de Espana. Catalogus tentoonstelling. Dominidue Servais - Head of Secreatariat General (NBB).
  6. Jan Moeyaert (2019). Saudade, catalogus. Kunstenfestival Watou, pp. 88 - 91. ISBN 9 789081 741392.
  7. (en) Jubilee–platform for artistic research and production (mei 2019). Geraadpleegd op 16 juli 2020.
  8. (en) Verticals. Wall Street International Magazine (10 december 2018). Geraadpleegd op 7 juli 2020.
  9. Braet, Jan (29/11/2017). Gents Museum voor Schone Kunsten laat een nieuwe wind door oude meesters waaien. Knack 47ste jaargang
  10. Veerle Vanbuel, Dromen vangen in het VTI. CULTUURKUUR.BE (2017). Geraadpleegd op 16 juli 2020.
  11. BE-PART, Ria verhaeghe. Gearchiveerd op 16 juli 2020. Geraadpleegd op 16 juli 2020.
  12. (en) de Zegher Catherine (2013). Bolshe sveta - More light. Institute of Comtemporary Art, Moscow - MER, Paper Kunsthalle Ghent, Belgium, blz. 101, 102, 250, 252. ISBN 978 94 9177 530 7.
  13. (en) de Zegher Catherine, Gerald MC Master (2012). All our relations, blz. 237 en 301. ISBN 978-0-646-57199-7.
  14. (en) Rassel Laurance, de Zegher Catherine, Alma Matrix. Bracha L ttinger and Ria Verhaeghe. Fundacio Antoni Tapies (mei 2010). Gearchiveerd op 11 maart 2018. Geraadpleegd op 8 juli 2020.
  15. (en) Ruys Christoph (2008). Future box. Fotomuseum Provincie Antwerpen, blz 24 - 33. ISBN 9789078487104.
  16. Fontier Jaak (2006). Verfraaiing. Provincie West-Vlaanderen - D/2005/0248/26, blz 15, 60, 90, 116.
  17. Verhaeghe Ria, Doove Edith (2002). Souvenir, souvenirs ... (beeldroman). Brugge. ISBN 90-9016174-0.
  18. Seresia Marijkr, Dewilde Michel (1996). Zijsporen, kunst op het spoor.
  19. (en) MER Catalogue (2014). Geraadpleegd op 16 juli 2020.
  20. [https://www.uitinvlaanderen.be/agenda/e/1975-een-keuze-uit-de-kunstwerken-van-stefaan-de-c/11be9a99-886b-4287-b9cc-6558ac7eb24f 1975. Een keuze uit de kunstwerken van Stefaan De Clerck en Mine De Jaegere Tentoonstelling]. UIT in Vlaanderen (maart 2018). Geraadpleegd op 16 juli 2020.
Mediabestanden
Zie de categorie Ria Verhaeghe van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.