Theodorus Pieter Viruly

Theodorus Pieter Viruly
Theodorus Pieter Viruly
Algemeen
Volledige naam Theodorus Pieter Viruly
Geboren 29 augustus 1822
Overleden 10 april 1902
Partij liberaal
Functies
1848-1877 Gemeenteraadslid van Gouda
1851-1877 Wethouder van Gouda
1862-1892 Eerste Kamerlid
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Theodorus Pieter Viruly (Rotterdam, 29 augustus 1822 - Leiden, 10 april 1902) was een Nederlandse ondernemer en politicus.

Leven en werk

Viruly werd in 1822 te Rotterdam geboren als zoon van Michiel Viruly, heer van Vuren en Dalem, steenbakker en glasfabrikant en van Johanna Catharina Matthijssen. Viruly was een ondernemer en grootgrondbezitter. Hij bezat landerijen in De Steeg in Gelderland. In Gouda stichtte hij een zeep- en kaarsenfabriek.[1] Hij ontwikkelde zich in Gouda tot een vooraanstaand ondernemer. Zo werd hij in 1847 lid van de Kamer van Koophandel en Fabrieken. Vanaf 1852 bekleedde hij jarenlang de functie van voorzitter van deze organisatie. In 1848 werd hij gemeenteraadslid van Gouda en in 1852 wethouder van deze gemeente. Beide functies vervulde hij tot 1877. Ook landelijk was hij politiek actief. Dertig jaar, van 1862 tot 1892, was hij als liberaal lid van de Eerste Kamer. Daarnaast was hij lid van de raad van commissarissen van de Nederlandsche Rhijnspoorweg Maatschappij en hoofdingeland van het Hoogheemraadschap van Rijnland.

Het bedrijf van Viruly was gevestigd nabij zijn woonhuis aan de Oosthaven in Gouda. Het bedrijf was in de tweede helft van de 19e-eeuw een bloeiende onderneming. Op het eind van de 19e-eeuw ontstonden er problemen omdat de gemeentelijke overheid uitbreiding in de binnenstad niet toestond en er onvoldoende liquide middelen waren voor nieuwbouw.[2] Viruly besloot zijn bedrijf in 1901 te verkopen aan de toenmalige Stearine Kaarsenfabriek.[3] De zeepziederij werd daarna verplaatst naar het fabrieksterrein van de Kaarsenfabriek aan het Buurtje.[4]

Viruly trouwde op 5 juli 1855 met Aegidia Johanna Elizabeth Ledeboer, dochter van Abraham Ledeboer en Maria Elisabeth Knogh.[5] Uit hun huwelijk werden acht kinderen geboren. Van hun zonen werd Jan Theodorus Constant burgemeester van Haastrecht en Vlist en werd Theodorus Petrus directeur van de Goudse zeepfabriek T.P. Viruly en Co. Viruly werd op 31 augustus 1898 benoemd tot Commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij overleed in april 1902 op 89-jarige leeftijd in Leiden, waar hij sinds 1878 woonde. Zijn jongere broer Willem Adriaan Viruly Verbrugge was ondernemer in Gorinchem, burgemeester aldaar en lid van de Tweede Kamer van 1863 tot 1897. Een oudere broer, Jan Viruly, beheerde de familielanderijen.

Bronnen
  • Nederland's Patriciaat jaargang 21, 1933, blz. 401 t/m 449
  • Wit, Bregje de Op hoop van zaken, de industrialisatie van Gouda 1813-1913 (2004) Gouda, Verkaaik, ISBN 90-800032-2-0
  • Abels, P.H.A.M. [et al.] Duizend jaar Gouda, een stadsgeschiedenis, uitg. Verloren, Hilversum 2002, ISBN 90-6550-717-5

Noten

  1. Zijn vader kocht ten behoeve van hem de bestaande zeepziederij "De Hamer", later werd ook de zeepziederij "De Hond" door Viruly overgenomen en bij zijn bedrijf gevoegd (bron Abels [et al.] 2002:589)
  2. Abels [et al.] 2002:597/598
  3. Viruly was jarenlang commissaris van de kaarsenfabriek en voorzitter van de gezamenlijke vergadering van directie en commissarissen (bron De Wit 2004:296 en 299 t/m 300)
  4. In 1918 werd het bedrijf weer door de Kaarsenfabriek afgestoten, maar in 1987 worden de vervallen gebouwen weer teruggekocht door Unichema (het huidige Uniqema), die er na sloop van de oude gebouwen haar hoofdkantoor liet bouwen (bron Goudse Canon: De Kaarsenfabriek)
  5. Maria Elisabeth Knogh was hertrouwd met de Haastrechtse burgemeester Marcellus Bisdom van Vliet.
Bibliografische informatie
Mediabestanden
Zie de categorie Theodorus Pieter Viruly van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.