Zomer en winter

Zomer en winter
Zomer en winter boven de glaspartij (augustus 2020)
Zomer en winter boven de glaspartij (augustus 2020)
Kunstenaar Jaap Kaas
Jaar 1928
Materiaal steen
Locatie Dijsselhofplantsoen 6, Amsterdam
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur

Zomer en winter zijn twee artistieke kunstwerkjes in Amsterdam-Zuid. Het betreft hier werken van Jaap Kaas, die voor het gebouw Dijsselhofplantsoen 6 vier zandstenen gevelreliëfs maakte. Teeuwisse noemt de vier in de oeuvrecatalogus in Kaas' monografie Zomer, Winter, Slapende kat en Slapende hond.[1]

Het woonhuis werd ontworpen door Gerrit Jan Rutgers, die wel vaker beeldhouwers inschakelde om zijn gebouwen in Amsterdamse Schoolstijl op te fleuren. Rutgers en Kaas werkten in de periode 1925-1928 meerdere keren samen.[1] Voor de verbeelding van de Zomer maakte Kaas twee kinderfiguren tegen een achtergrond van zon en gebladerte, voor de Winter twee kinderfiguren tegen de achtergrond van dorre takken en een boekenkast.[2] De beide stenen werden geplaatst boven twee kolommen in de raampartij aan de straatkant. De hond en de kat werden aan weerszijden van de toegangsdeur geplaatst. Alleen de kat is vanaf de straatzijde te zien, geplaatst op de uitbouw waar de toegangsdeur zich bevindt.

Boven de toegang is een steen met een haringbuis met twee vissers aan boord ingemetseld, die niet van Kaas' hand is. Het gaat om een 18e-eeuwse ingekorte frontonvulling. De steen, afkomstig uit het pand Westerstraat 146, wordt ondersteund door een stenen balk, die niet tot de oorspronkelijke gevelsteen behoort.[3] Overigens heeft het gebouw ook jaarstenen, waarbij alleen Anno net van de straat af zichtbaar is boven de haringbuissteen.

Gevelsteen Staedigh Aen, Liggende poes en bovenin Anno (augustus 2020)
Bronnen, noten en/of referenties
  • Gevelstenen van Amsterdam
  • Zomer en winter, Buitenkunst Amsterdam.
  • Rijksakademie op de kaart (2020)
  • Onno Boers: De gevelstenen van Amsterdam

  1. a b Jan Teeuwisse (1987) Leven en werk van beeldhouwer-tekenaar Jaap Kaas. Utrecht: Uitgeverij Impress BV. ISBN 9064020329.
  2. "JAAP KAAS – Zomer en winter", Verbeeldingsblog, 8 juli 2012. Volgens een reactie op deze blog zouden de vier kinderen de kinderen zijn van de eerste bewoners van het gebouw: Jan Goedkoop (1878-1961) en Elisabeth van Weesem.
  3. Westerstraat 146 werd volgens Het Volksdagblad in augustus 1899 onbewoonbaar verklaard en afgebroken tot op de begane grond na. In de jaren nul van de 21e eeuw verdween ook dat stuk en kwam er nieuwbouw, aldus de BAG-viewer. De Westerstraat werd aangelegd op de gedempte Anjeliersgracht.

Voorganger:
245
Louis van der Noordaa
Mansette
Rijksakademie op de kaart (2020)
246
Jaap Kaas
Zomer en winter
Opvolger:
247
Louise Beijerman
Dierenfontein