Antoni Szwojnicki

Antoni Szwojnicki
pułkownik lekarz pułkownik lekarz
Data i miejsce urodzenia

3 maja 1881
Warszawa

Data i miejsce śmierci

1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

do 1934 i 1939–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

Dowództwo KOP

Stanowiska

szef sanitarny KOP

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
bitwa pod Kaniowem
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Antoni Szwojnicki (ur. 3 maja 1881 w Warszawie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik lekarz Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, doktor wszech nauk lekarskich, pediatra, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 3 maja 1881 w Warszawie, w rodzinie Antoniego i Marii z Rogowskich[1][2]. W 1908 na Wydziale Lekarskim Cesarskiego Uniwersytetu Moskiewskiego uzyskał dyplom lekarza[3][4]. Był lekarzem 16 Pułku Strzelców Polskich. Walczył w bitwie pod Kaniowem[5].

27 listopada 1918 został przydzielony do Szkoły Żandarmerii Wojskowej w Warszawie na stanowisko naczelnego lekarza[6]. Od 20 maja 1919 podczas wojny z bolszewikami był komendantem szpitala polowego nr 301[6][7]. 6 sierpnia 1920 został naczelnym lekarzem 201 pułku piechoty[6]. Od 16 października do 16 grudnia tego roku pełnił obowiązki szefa sanitarnego Dywizji Ochotniczej, a następnie pozostawał bez funkcji w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie[6].

Po zakończeniu wojny został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 63. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy. Od 1921 zajmował stanowisko starszego lekarza 21 Warszawskiego Pułku Piechoty „Dzieci Warszawy”, pozostając na ewidencji 1 Batalionu Sanitarnego[8][9]. Wiosną 1928 został przeniesiony z Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Komendy Placu Warszawa, gdzie zastąpił płk. Marcjana Zienkiewicza na stanowisku naczelnego lekarza garnizonu[10][11]. W czerwcu 1930 powierzono mu pełnienie obowiązków komendanta Szpitala Szkolnego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie[12]. Później został zatwierdzony na tym stanowisku[13]. 2 grudnia 1930 Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki nadał mu stopień pułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 i 2. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, w grupie lekarzy. Jednocześnie zezwolił mu na nałożenie oznak nowego stopnia przed 1 stycznia 1931[14]. W grudniu 1932 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko szefa sanitarnego[15]. Z dniem 30 czerwca 1934 został przeniesiony w stan spoczynku[16]. Jako oficer stanu spoczynku został przydzielony pod względem ewidencyjnym do Kadry Zapasowej 1 Szpitala Okręgowego w Warszawie[6]. Mieszkał w Warszawie przy ul. Wilczej 22, gdzie praktykował jako lekarz pediatra[4][17].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli i został osadzony w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[18].

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. 2007-11-09: Pierwszy dzień uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie na stopień generała brygady[19]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[20].

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Kolekcja ↓, s. 6.
  2. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 543, tu błędnie podano, że urodził się w 1891.
  3. ↑ Kolekcja ↓, s. 3, 10.
  4. ↑ a b Rocznik Lekarski 1938 ↓, s. 764.
  5. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 24 grudnia 1921, s. 1669.
  6. ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 8.
  7. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 543.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 186, 1123, 1198.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1017, 1079.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928, s. 162.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 709, 725.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930, s. 213.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 321, 826.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930, s. 327.
  15. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 439.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 146.
  17. ↑ Spis urzędowy 1939 ↓, s. 227.
  18. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  19. ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
  20. ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-05-05].
  21. ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198
  22. ↑ Na wniosek gen. broni Józefa Hallera za męstwo i odwagę wykazane w bitwie kaniowskiej w składzie byłego II Korpusu Wschodniego w dniu 11 maja 1918.
  23. ↑ M.P. z 1928 r. nr 65, poz. 88.
  24. ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 2.

Bibliografia

  • Antoni Szwojnicki. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.781 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-07-24].
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1938 rok. Warszawa: Naczelna Izba Lekarska, 1938.
  • Lekarze. W: Urzędowy spis: lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, felczerów, pielęgniarek, położnych, uprawnionych i samodzielnych techników dentystycznych oraz wykazy : aptek, szpitali, ubezpieczalni społecz., ośrodków zdrowia, przychodni samodzielnych oraz centrali i filii Państwowej Szkoły Higieny. Warszawa: Ministerstwo Opieki Społecznej, 1939.
  • Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.