Cerkiew Zesłania Ducha Świętego w Chłopiatynie

Cerkiew Zesłania Ducha Świętego
A/33 z dnia 12.04.1966[1]
kościół filialny
Ilustracja
Elewacja południowa
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Miejscowość

Chłopiatyn

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół łaciński

Historia
Data rozpoczęcia budowy

1863

Data zakończenia budowy

1864

Aktualne przeznaczenie

kościół filialny

Poprzednie wyznanie

greckokatolickie

Dane świątyni
Świątynia
• materiał bud.


• drewno sosnowe

Kopuła
• liczba kopuł


3

Ołtarz
• liczba ołtarzy
• wezwania ołtarzy bocznych


3
Chrystus Pantokrator, św. Mikołaj z Miry

Położenie na mapie gminy Dołhobyczów
Mapa konturowa gminy Dołhobyczów, na dole znajduje się punkt z opisem „Chłopiatyn, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Chłopiatyn, cerkiew”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Chłopiatyn, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego
Mapa konturowa powiatu hrubieszowskiego, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Chłopiatyn, cerkiew”
Ziemia50°26′53,2″N 23°58′22,8″E/50,448111 23,973000
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew Zesłania Ducha Świętego w Chłopiatynie – dawna cerkiew unicka, wzniesiona w latach 1863-1864 w Chłopiatynie.

Po 1947 użytkowana jako kościół filialny rzymskokatolickiej parafii w Żniatynie.

Historia obiektu

Już w XVI wieku pojawiają się informacje o istnieniu cerkwi w Chłopiatynie. W 1762 znajdowała się tutaj parafia Św. Ducha, która wchodziła w skład dekanatu bełskiego. Obecna drewniana cerkiew została wzniesiona w latach 1863-1864 na potrzeby wiernych obrządku unickiego. W 1924 wymieniono pokrycie dachu na blachę. Po II wojnie światowej obiekt trafił do Kościoła katolickiego i został przemianowany na kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Żniatynie. W latach 2008–2009 przeprowadzono remont, między innymi przywrócono pokrycie gontowe[2][3].

  • Cerkiew przed remontem (2009)
    Cerkiew przed remontem (2009)
  • Elewacja północna
    Elewacja północna
  • Konstrukcja
    Konstrukcja

Architektura i wyposażenie

Jest to cerkiew trzykopułowa, orientowana, drewniana, konstrukcji zrębowej, zwęgłowana na rybi ogon na dębowej podwalinie na ceglanym podmurowaniu. Bryła świątyni trójkondygnacyjna, przykryta ośmiopołaciowymi kopułami zwieńczonymi latarniami z hełmami w formie makowic zakończonymi żelaznymi krzyżami. Cerkiew orientowana, trójdzielna: do kwadratowej nawy przylegają węższe także kwadratowe prezbiterium i babiniec. Na wysokości około 1/3 świątynię obiega wokół okap wsparty na występujących belkach zrębu. Powyżej okapu ściany oszalowane, poniżej konstrukcja odkryta. Nad wejściem do babińca znajduje się balkon z ozdobnie rzeźbioną barierą. Ponad drzwiami głównymi (od zachodu) wyryto datę wzniesienia cerkwi oraz umieszczono napis fundacyjny. Kopuły i pozostałe zadaszenia oraz daszek okapowy kryte gontem[3].

We wnętrzu zachowało się wyposażenie z okresu budowy cerkwi, o charakterze późnobarokowym: ikonostas, chorągwie procesyjne, ołtarz z przełomu XVIII i XIX stulecia i wykończone snycersko ławki. Ściany pokrywają polichromie ukazujące świętych w otoczeniu motywów geometrycznych i architektonicznych. Patronami ołtarzy bocznych w obiekcie są Chrystus Pantokrator i św. Mikołaj[2].

Cerkiew w Chłopiatynie jest pierwszą z grupy cerkwi trójkopułowych, charakteryzujących się tendencją do zrównywania wysokości zrębów i kopuł wszystkich trzech części.

  • Dzwonnica
    Dzwonnica
  • Balkon
    Balkon
  • Widok od strony prezbiterium
    Widok od strony prezbiterium

Wokół cerkwi

Cerkiew położoną w centrum wsi otaczają stare drzewa i mur z 2003. Obok stoi murowana trójarkadowa dzwonnica[4].

Turystyka

Cerkiew jest obiektem Transgranicznego szlaku turystycznego Bełżec - Bełz[5].

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2015-12-29] .
  2. ↑ a b Zabytki powiatu hrubieszowskiego. Hrubieszów: Muzeum im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie, 2011, s. 28-29. ISBN 978-83-931607-0-9.
  3. ↑ a b Katarzyna Warmińska, Dziewiętnastowieczne byłe świątynie greckokatolickie z Chłopiatyna, Lisek, Dłużniowa i Budynina jako przykłady trójkopułowych cerkwi drewnianych z południowo – wschodniej części województwa lubelskiego oraz ich problematyka konserwatorska. [dostęp 2015-12-30]. (pol.).
  4. ↑ Parafia w Żniatynie, informacje o cerkwi na stronie diecezji. [dostęp 2016-01-02]. (pol.).
  5. ↑ Bełżec - Bełz. Transgraniczny szlak turystyczny – strona szlaku. [dostęp 2016-01-02].

Linki zewnętrzne

  • Informacje o cerkwi na stronie kościoły drewniane
  • p
  • d
  • e
Cerkwie w powiecie hrubieszowskim