Dietetyk

Sprzątanie Wikipedii
Ten artykuł należy dopracować:
od 2021-06 → dodać wiarygodne źródła medyczne w postaci przypisów (informacje medyczne muszą być poparte dowodami naukowymi),
od 2021-06 → usunąć/zweryfikować prawdopodobną twórczość własną,
od 2015-03 → sformatować tekst (pomoc: podział na sekcje, tabele, wzory),
od 2015-03 → zweryfikować treść i dodać przypisy.

Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Dietetyk (fr. diététique, łac. diaetetica, gr. d~aita) – wykwalifikowany specjalista ochrony zdrowia, który posiada szeroką wiedzę w zakresie żywienia człowieka zdrowego i chorego. Poprzez dobór odpowiedniej diety prowadzi profilaktykę chorób dietozależnych oraz jest odpowiedzialny za leczenie żywieniowe w różnych stanach chorobowych. Zajmuje się również upowszechnianiem wiedzy w zakresie prawidłowego żywienia.[1] Dietetyk w ogólnym rozumieniu jest interdyscyplinarnym specjalistą medycznym zajmującym się wpływem żywności i żywienia na zdrowie człowieka[2].

Zadania dietetyka

  • planowanie, nadzorowanie i wdrażanie, opartego na podstawach naukowych, żywienia indywidualnego, zbiorowego oraz leczniczego w różnych grupach ludności
  • profilaktyka i leczenie dietetyczne chorób dietozależnych
  • ocena stanu odżywienia, sposobu żywienia i zapotrzebowania na składniki odżywcze pacjentów oraz wydawanie stosownych opinii
  • rozpoznawanie, zapobieganie i współuczestniczenie w leczeniu otyłości i niedożywienia, w tym niedożywienia szpitalnego
  • prowadzenie dokumentacji dotyczącej żywienia i stanu odżywienia pacjentów;
  • prowadzenie oświaty zdrowotnej w zakresie zasad prawidłowego żywienia m.in. wśród dzieci, młodzieży, kobiet ciężarnych i karmiących oraz osób w wieku podeszłym[1]
  • ocena wzajemnego wpływu farmakoterapii i żywienia
  • planowanie żywienia indywidualnego i zbiorowego dla wszystkich grup ludności
  • planowanie żywienia dla osób w różnym wieku
  • planowanie jadłospisów - opracowywanie diet żywieniowych
  • opracowywanie procesu przygotowywania potraw i obróbki termicznej produktów żywnościowych
  • nadzorowanie żywienia w placówkach żywienia zbiorowego[3][4].

Edukacja

Obecnie w Polsce kształcenie w zawodzie dietetyka odbywa się na poziomie wyższych studiów zawodowych na kierunku dietetyka:

  • licencjackich – pierwszego stopnia (trwają nie krócej niż 6 semestrów, z obowiązkową praktyką zawodową)
  • magisterskich – drugiego stopnia (trwają nie krócej niż 4 semestry, z obowiązkową praktyką zawodową[5]

W latach wcześniejszych (rozpoczęcie studiów przed 1 października 2007 r.) kształcenie w zawodzie dietetyka, zgodne z obecnymi wymaganiami[6] odbywało się na kierunkach: technologia żywności i żywienie człowieka (specjalność żywienie człowieka) oraz zdrowie publiczne (specjalność dietetyka)[5].

W toku studiów realizowane są m.in. takie przedmioty jak: anatomia człowieka, fizjologia człowieka, farmakologia, biochemia, mikrobiologia, chemia spożywcza, towaroznawstwo spożywcze, psychologia kliniczna, choroby wewnętrzne, żywienie w chorobach wewnętrznych, żywienie w chirurgii, pediatria, żywienie niemowląt, alergologia, żywienie w alergiach, podstawy onkologii, żywienie w chorobach onkologicznych, podstawy diabetologii, żywienie w cukrzycy, interakcje leków z żywnością, dietoterapia, toksykologia żywności, higiena i bezpieczeństwo żywności, analiza i ocena jakości żywności, diagnostyka laboratoryjna, prawo medyczne, parazytologia, genetyka, kwalifikowana pierwsza pomoc, edukacja żywieniowa, technologia żywności, epidemiologia żywieniowa, immunologia, zdrowie publiczne, metodologia badań, żywienie kobiet ciężarnych i karmiących, dietoprofilaktyka i leczenie dietetyczne chorób niezakaźnych i żywieniowo zależnych, zasady i organizacja żywienia zbiorowego i żywienia w szpitalach, przechowalnictwo żywności[7].

Rola dietetyka

  • w Polsce:

W Polsce zawód dietetyka jest wciąż mało popularny i mało rozpoznawalny. Z porad i usług dietetyków korzysta mało osób, co powoli zmienia się na korzyść wraz ze wzrostem świadomości społeczeństwa na temat zdrowego stylu życia i wzrostem standardu życia Polaków.

  • na świecie:

W krajach Europy Zachodniej, Ameryki Północnej i Australii dietetycy stanowią ważny element ochrony zdrowia[potrzebny przypis].

Miejsca zatrudnienia dietetyków

  • publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej
  • poradnie żywieniowe, chorób metabolicznych, chorób przewodu pokarmowego
  • gabinety odnowy biologicznej
  • kluby fitness
  • zakłady dostarczające pożywienie do szpitali i innych placówek zbiorowego żywienia (catering)
  • organizacje konsumenckie
  • placówki sportowe
  • szkolnictwo
  • instytuty naukowo-badawcze
  • inspekcje zajmujące się kontrolą żywności i żywienia
  • organizacje zajmujące się doradztwem w zakresie żywienia ludzi oraz upowszechnianiem wiedzy o żywieniu człowieka[8].

Stowarzyszenia dietetyków

  • w Polsce:
    • Polskie Stowarzyszenie Dietetyków
    • Polskie Towarzystwo Dietetyki[9]
  • na świecie:
    • British Dietetic Association[10]

Przypisy

  1. a b Zadania zawodowe | Polskie Towarzystwo Dietetyki [online], ptd.org.pl [dostęp 2020-08-31] .
  2. Zawód, Dietetyk [online], www.akademiadietetyki.pl [dostęp 2024-08-08] .
  3. Zadania zawodowe | Polskie Towarzystwo Dietetyki [online] [dostęp 2024-08-08]  (pol.).
  4. Kim jest dietetyk? Na czym polega jego praca i jak wybrać dietetyka? [online], Dowiedz się na czym polega ekologia i co możesz zmienić, by żyć w zgodzie z naturą, 19 października 2021 [dostęp 2024-08-08]  (pol.).
  5. a b Kształcenie w zawodzie dietetyka | Polskie Towarzystwo Dietetyki [online], ptd.org.pl [dostęp 2020-08-31] .
  6. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-08-31] .
  7. MałgorzataM. Wilkowska MałgorzataM., Dietetyk - zbiór informacji o zawodzie dietetyka [online], DIETETYCY ORG PL, 24 września 2023 [dostęp 2024-08-08]  (pol.).
  8. Dietetyk - praca, zarobki, zakres obowiązków - Opinieouczelniach.pl [online], opinieouczelniach.pl [dostęp 2024-08-08] .
  9. l, Organizacje dietetyczne w Polsce [online], dietetykpraca.pl [dostęp 2024-08-08] .
  10. BDA, What is a dietitian? [online], www.bda.uk.com [dostęp 2024-08-08] .


Zobacz hasło dietetyk w Wikisłowniku

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Kontrola autorytatywna (health profession):
  • LCCN: sh85037871
  • GND: 7627833-5
  • NDL: 00561878
  • NKC: ph871180, ph871182
  • J9U: 987007553021905171
  • LNB: 000278759
  • Catalana: 0521824, 0271199