Dom handlowy Deierling-Morgenstern w Poznaniu

Dom handlowy Deierling-Morgenstern
Symbol zabytku nr rej. A-468 z 5.06.2002[1]
Ilustracja
Widok od ul. Szkolnej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Poznań

Adres

ul. Szkolna 5

Styl architektoniczny

secesja

Architekt

Czesław Leitgeber lub Fritz Pfannschmidt

Inwestor

Jan Deierling

Rozpoczęcie budowy

1904

Ukończenie budowy

1905

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom handlowy Deierling-Morgenstern”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dom handlowy Deierling-Morgenstern”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dom handlowy Deierling-Morgenstern”
Ziemia52°24′25,2000″N 16°55′56,3520″E/52,407000 16,932320
Multimedia w Wikimedia Commons
Widok od ul. Wrocławskiej

Dom handlowy Deierling-Morgenstern – secesyjny dom handlowy zlokalizowany na Starym Mieście w Poznaniu przy ul. Szkolnej 5.

Dom handlowy Deierlinga był pierwszym w Poznaniu obiektem handlowym zbudowanym w technologii żelbetowego szkieletu nośnego. Wzniesiony został w latach 1904–1905 na rogu ulic Szkolnej i Gołębiej. Inwestorem był największy wielkopolski kupiec żelazny – Jan Deierling, syn rolnika Józefa Deierlinga, wywodzącego się z rodziny bamberskiej. Partnerką Deierlinga w interesach była wdowa po kupcu Paulu Morgensternie. Nie ma natomiast pewności, co do osoby projektanta – mógł to być albo Czesław Leitgeber, albo Fritz Pfannschmidt.

Dwie dolne kondygnacje przeznaczono na cele czysto handlowe (1100 m²), a na wyższych ulokowano eleganckie apartamenty mieszkalne. Był to największy sklep w międzywojennym Poznaniu[2]. Elewacje, o dość silnych akcentach wertykalnych (od ul. Szkolnej), ozdobione są wybujałym ornamentem, przede wszystkim roślinnym oraz różnego rodzaju maskami i maszkaronami. Budynek posiadał windy towarowe. W obiekcie funkcjonował m.in. sklep żelazny samego Jana Deierlinga (jeszcze po II wojnie światowej). Starsi mieszkańcy Poznania nadal nazywają sklepy w tej kamienicy u Deierlinga.

Jan Deierling był także właścicielem największej w Polsce hurtowni artykułów metalowych (na ul. Składowej 4/7). Składnica (pięć magazynów) miała własną bocznicę kolejową. W 1938 obroty firmy wyniosły 3,5 miliona złotych (300.000 złotych zysku)[2].

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolska [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 .
  2. ↑ a b ZbigniewZ. Kopeć ZbigniewZ., Poznań między wojnami. Opowieść o życiu miasta 1918-1939, Łódź: Księży Młyn, 2013, s. 77, ISBN 978-83-7729-030-9, OCLC 891282668 .

Zobacz też

Bibliografia

  • Atlas architektury Poznania, JanuszJ. Pazder (red.), AleksandraA. Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2008, s. 292, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366 .
  • Marcin Libicki, Poznań – przewodnik, Wydawnictwo Gazeta Handlowa, Poznań, 1997, ss.269-270, ISBN 83-902028-4-0
  • Praca zbiorowa, Poznań – spis zabytków architektury, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2004, s.42, ISBN 83-89525-07-0
  • Poznań – atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2010, ISBN 978-83-7445-018-8