Donuzław
Fragment jeziora Donuzław | |||
Położenie | |||
Państwo | Rosja | ||
---|---|---|---|
Republika | Republika Krymu | ||
Morfometria | |||
Powierzchnia | 48 | ||
Wymiary • max długość • max szerokość |
| ||
Głębokość • maksymalna |
| ||
Hydrologia | |||
Zasolenie | słone‰ | ||
Położenie na mapie Krymu | |||
45°20′24″N 33°00′36″E/45,340000 33,010000 | |||
|
Donuzław[1] (ukr. Донузлав, ros. Донузлав) – największe[2] jezioro Krymu, od 1961[3] połączone sztucznym przekopem z Morzem Czarnym. Położone w zachodniej części Krymu, na południowy wschód od Półwyspu Tarchankuckiego. W głębi jeziora znajdowała się baza floty wojennej Ukrainy[2]. Obecnie baza wojskowa WMF RF.
Długość 27 km, maksymalna szerokość 9 km, a głębokość do 28 m[3]. Jest to zbiornik mocno wydłużony z NE na SW[3]. Powierzchnia akwenu wynosi ok. 48 km²[4]. Ze względu na połączenie z morzem i na fakt, że jezioro to jest zatopioną częścią doliny rzecznej obecnie określany jest też jako liman[3]. Jezioro powstało w rezultacie zatopienia przez wody Morza Czarnego wąwozu, a następnie w poprzek jego ujścia ukształtowała się mierzeja piaszczysta, długości 12,5 km i szerokości od 0,3 do 1 km, która całkowicie odcięła zatokę od morza, prowadząc do przeobrażenia zatoki w słone jezioro[5]. Do 1961 r. był to akwen hipersalinarny o zasoleniu 90 ‰, połączenie go z morzem sztucznym przekopem wykonanym w 1961 doprowadziło do obniżenia w ciągu dekady zasolenia do poziomu zasolenia Morza Czarnego, 18-19 ‰, choć wciąż jest to zbiornik wód słonych, z wyjątkiem jego najbardziej w głąb lądu położonej części, gdzie dopływ wód słodkich obniża zasolenie do 3-5 ‰[6][3]. Dno zbiornika zasiedlało wg danych z 1997 r. 158 gatunków makrozoobentosu, głównie wieloszczety, ślimaki, małże i skorupiaki, co jest dość wysoką wartością dla Morza Czarnego[3]. Duża bioróżnorodność gatunkowa jest m.in. wynikiem zmiennego zasolenia w różnych częściach akwenu[7].
Donuzlaw jest narażony na dość silną antropopresję, z powodu działalności w jego zatokach portów, funkcjonującej od II połowy XX w. podwodnej kopalni piasków dennych zlokalizowanej po obu stronach przekopu w strefie przyujściowej i posługującej się refulerami, a także obecności nad brzegiem kilku miejscowości i znacznego ruchu turystycznego z infrastrukturą. W efekcie notuje się skażenie osadów dennych, m.in. ołowiem, rtęcią, miedzią, pochodnymi ropy naftowej, w wielu miejscach przekracza ono normy[8].
Przypisy
- ↑ Zeszyt KSNG nr 11, strona 240
- ↑ a b Rosjanie zatopili krążownik. Ukraińska baza morska zablokowana [online], www.tvn24.pl [dostęp 2017-11-17] .
- ↑ a b c d e f А. Р. Болтачева, Е. А. Колесникова, Н. К. Ревков. Фауна макрозообентоса лимана Донузлав (Черное море). „Ekologiya Morya”. 62, s. 10–15, 2002.
- ↑ Ivanyutin N.M. 2019: Current ecological state of Lake Donuzlav. Вода и экология: проблемы и решения, s. 47. [1]
- ↑ Ivanyutin 2019, s. 47
- ↑ Ivanyutin 2019, s. 49
- ↑ Ivanyutin 2019, s. 49
- ↑ Ivanyutin 2019
- ЕСУ: 20906