Edmund Wieliński

Edmund Wieliński
Edmund Weisberg, Edmund Weissberg
Ilustracja
major major
Data i miejsce urodzenia

27 grudnia 1878
Pomorzany

Data i miejsce śmierci

1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

1902–1921

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Strzelców Podhalańskich
25 Pułk Piechoty
18 Pułk Piechoty

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921

Edmund Wieliński, także Edmund Wieliński–Weissberg, ps. „Edmund Weisberg”, „Edmund Weissberg”[1][2] (ur. 27 grudnia 1878 w Pomorzanach, zm. w 1940 w Charkowie)[3] – doktor nauk prawnych, wiceprezydent Łodzi, kapitan piechoty pospolitego ruszenia, pośmiertnie awansowany do stopnia majora.

Życiorys

W okresie studiów był nauczycielem Lewisa Namiera[4][5]. W latach 1902–1903, a także 1914–1918 służył w austriackiej armii. Od 1919 pełni służbę w Wojsku Polskim w 1 Pułku Strzelców Podhalańskich i 25 Pułku Piechoty. Został zdemobilizowany w 1921 i jednocześnie przydzielony do 18 Pułku Piechoty[6]. W latach 1924–1926 był redaktorem naczelnym „Łodzianina”. W latach 1925–1928 był członkiem Rady Naczelnej PPS[7], z której to 24 listopada 1927 wraz ze Stanisławem Rapalskim został wybrany wiceprezydentem Łodzi[8][9] oraz przewodniczącym Wydziału Finansowego[9]. W 1928 wstąpił do PPS–Frakcji Rewolucyjnej[10] – występując z PPS, sformułował partii szereg zarzutów w publikacji „Łotry, łajdaki, szuje i mordercy”[11]. W 1933 przeniesiono go do pospolitego ruszenia, do kadry oficerskiej Okręgu Korpusu nr I. W służbie za życia osiągnął stopień kapitana piechoty[6]. Pośmiertnie awansowany do stopnia majora w 2007[3].

Należał do Związku Rezerwistów RP[12]. Był dyrektorem Okręgowego Związku Kas Chorych[13].

Życie prywatne

Edmund Wieliński był synem Hermana Wielińskiego i Berty z domu Mai-Reitzenbain[6].

Wieliński został zamordowany w 1940 w siedzibie NKWD w Charkowie. Pochowano go na cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach w Charkowie[3].

Odznaczenia

Publikacje

  • „Dziś i Jutro Socjalizmu” (1929)[15]
  • „Łotry, łajdaki, szuje i mordercy” (1932)[11]
  • Publikował również w czasopiśmie PPS „Promień”[16]

Zobacz też

Przypisy

  1. Edmund (1912-1991) RedE.(1. 1. ) R. Jankowski Edmund (1912-1991) RedE.(1. 1. ) R., Edmund (1912-1991) RedE.(1. 1. ) R. Jankowski Edmund (1912-1991) RedE.(1. 1. ) R., Słownik pseudonimów pisarzy polskich XV w. – 1970 r. T. 1, A-J [i. e. A-I], Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1994, ISBN 978-83-04-04110-3 [dostęp 2022-01-26] .
  2. WieslawW. Kochanski WieslawW., REUNION68 [online], Reunion 68, 11 listopada 2019 [dostęp 2022-01-26]  (ang.).
  3. a b c Edmund Wieliński [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-01-26] .
  4. AdamA. Kożuchowski AdamA., Lewis Namier nie chciał Polski na wschodzie. Kim był ten „mały żydek” i szowinista globalnego mocarstwa? [online], wyborcza.pl, 9 listopada 2019 [dostęp 2022-01-26] .
  5. BartłomiejB. Rusin BartłomiejB., Lewis Namier a kwestia „linii Curzona” i kształtowania się polskiej granicy wschodniej po I wojnie światowej, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”, 48, 2013, s. 95, DOI: 10.12775/sdr.2013.05, ISSN 2353-6403 [dostęp 2022-01-26] .
  6. a b c d Ciesielski i inni, Charków: Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003, ISBN 83-916663-5-2, OCLC 830509983 [dostęp 2022-01-26] .
  7. AndrzejA. Notkowski AndrzejA., Prasa Polskiej Partii Socjalistycznej 1918-1939 : przegląd wydawnictw terenowych. Cz. 1, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” (28/1), 1989, ISSN 0137-2998 .
  8. Czesław. Red.C.R. Ołtaszewski Czesław. Red.C.R., Ilustrowana Republika. 1929-08 R. 7 Numer Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu, Łódź: Leszek Kirkien, Władysław Polak, sierpień 1929, OCLC 782183247 [dostęp 2022-01-26] .
  9. a b JanJ. Holcgreber JanJ., Ksie̜ga pamia̜tkowa dziesie̜ciolecia samorza̜du miasta Łodzi, 1919-1929, Magistrat, 1930, OCLC 250803455 [dostęp 2022-01-26] .
  10. TOŻSAMOŚĆ [online], www.zakorzenienie.most.org.pl [dostęp 2022-01-26] .
  11. a b Edmund (1878-1940)E.(1. 1. ) Wieliński Edmund (1878-1940)E.(1. 1. ), „Łotry, łajdaki, szuje i mordercy”. Odpowiedź Edmunda Wielińskiego redaktorowi Antoniemu Weissowi korespondentowi „Ilustrowanego Kuryera Codziennego”, na skierowane do mnie pytanie, dlaczego wystąpiłem z P.P.S., Nakł. aut, 1932, OCLC 837839118 [dostęp 2022-01-26] .
  12. I Zjazd Delegatów Związku Rezerwistów RP Okręgu X w Przemyślu, Szukaj w Archiwach, 1937 , 3/1/0/6/1858.
  13. Na marginesie ustąpienia wiceprezydenta Weissberga-Wielińskiego, „Hasło Łódzkie”, doczz.net, 21 lipca 1929 [dostęp 2022-01-26] .
  14. JolantaJ. Załęczny JolantaJ., Tradycje patriotyczne w II Rzeczypospolitej elementem kształtowania zbiorowej świadomości historycznej, wyd. pierwsze, Warszawa 2017, ISBN 978-83-65439-03-1, OCLC 1019882134 [dostęp 2022-01-26] .
  15. Edmund (1878-1940)E.(1. 1. ) Wieliński Edmund (1878-1940)E.(1. 1. ), Dziś i jutro socjalizmu, 1929 [dostęp 2022-01-26]  (pol.).
  16. Leon (1870-1936) Redakcja.L.(1. 1. ) R. Wasilewski Leon (1870-1936) Redakcja.L.(1. 1. ) R., Niepodległość. Czasopismo poświęcone dziejom polskich walk wyzwoleńczych w dobie popowstaniowej. Wydawnictwo Instytutu Badania Najnowszej Historji Polski, nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1929–1939, OCLC 1150455513 [dostęp 2022-01-26] .
  • ISNI: 0000000112150055
  • VIAF: 163310132
  • PLWABN: 9810590440705606
  • NUKAT: n2008034081