Forugh Farrochzad
Forugh Farrochzad | |||
Data i miejsce urodzenia | 5 stycznia 1935 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 13 lutego 1967 | ||
Narodowość | irańska | ||
Język | |||
Dziedzina sztuki | poezja | ||
| |||
| |||
Strona internetowa |
Forugh Farrochzad (pers. فروغ فرخزاد ur. 5 stycznia 1935[1] w Teheranie[2], zm. 13 lutego 1967[3] w Tafreszu[4]) – irańska poetka.
Życiorys
Miała sześcioro rodzeństwa, była trzecim dzieckiem pułkownika i gospodyni domowej[2]. Uczęszczała do koedukacyjnej szkoły podstawowej, następnie uczyła się w szkole średniej, gdzie kształciła się z zakresu malarstwa i krawiectwa[5].
Poślubiła satyryka i rysownika[6], Parwiza Szapura(inne języki) w wieku 16 lat[2]. Mieli jednego syna Kamiara i rozwiedli się po dwóch latach związku w 1954 roku[2]. Po rozstaniu ojciec otrzymał pełnię praw do opieki nad dzieckiem, co negatywnie wpłynęło na psychikę matki – była przez miesiąc leczona w klinice psychiatrycznej[6].
Odbyła kilkumiesięczną podróż po Europie w 1958 roku[2]. Po powrocie do Iranu rozpoczęła pracę w studiu filmowym Golestan, początkowo jako sekretarka, następnie jako pisarka i tłumaczka[2]. Adoptowała Hosseina Mansouriego z Azerbejdżanu[2].
Bernardo Bertolucci przeprowadził z nią wywiad i nagrał o niej krótki film w 1963 roku[2].
Zginęła w wypadku samochodowym[2]. Została pochowana w Teheranie na cmentarzu Zahir-od-Dowleh(inne języki)[7].
Twórczość
Jej pierwszy tomik poezji ukazał się, gdy miała 17 lat, w 1955 roku; był odebrany negatywnie przez konserwatystów jako feministyczny[2]. W 1963 roku nagrała film dokumentalny o trędowatych z Tabrizu, który nagrodzono na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Oberhausen[2].
Zostawiła zbiór pięciu tomów poezji, kilka rozproszonych wierszy i jedno opowiadanie oraz książkę podróżniczą, kilka tekstów krytycznych, dwa niepublikowane scenariusze i wypowiedź na temat współczesnej poezji[6].
Do dziś jednak jej twórczość cieszy się dużym zainteresowaniem[2]. Jej poezja jest porównywana do dokonań Sylvii Plath[5]. Dużo wierszy jest poświęconych tematyce miłosnej, jednak jej teksty mają także wymiar filozoficzny i egzystencjalny[1]. Częstymi motywami pojawiającymi się w jej wierszach są lustro i okno[1].
Jej twórczość była tłumaczona na wiele języków świata[2]. Po irańskiej rewolucji islamskiej część jej dzieł została zakazana w ojczyźnie[2].
Publikacje książkowe
- Jeniec(inne języki) (Asir اسیر)[6] (1955)[1]
- Mur(inne języki) (Diwâr دیوار)[6] (1956)[1]
- Bunt(inne języki) (Esjân عصیان)[6] (1958)[1]
- Powtórne narodziny(inne języki) (Tawallodi digar تولدی دیگر)[6] (1964)[1]
- Uwierzmy w nadejście pory chłodów(inne języki) (Imân bijâwarim be âqâz-e fasli sard ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد)[6] (pośmiertnie, 1967)[1]
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h KatarzynaK. Wąsala KatarzynaK., Ogród, lustro, okno i ukochany – o poezji Foruq Farrochzâd [online], artpapier.com, 2015 [dostęp 2024-03-14] .
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Iranian Influential Women: Forough Farrokhzad (1934-1967) [online], Iranwire, 18 sierpnia 2023 [dostęp 2024-03-13] (ang.).
- ↑ Home [online], Forugh Farrokhzad [dostęp 2024-03-13] (ang.).
- ↑ Forough Farrokhzad (IR 1935-01-05) Poemas selecionados [online], Escritas.org [dostęp 2024-03-14] (port.).
- ↑ a b JoannaJ. Scutts JoannaJ., Feminize Your Canon: Forough Farrokhzad [online], The Paris Review, 19 listopada 2020 [dostęp 2024-03-14] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h هنرمند - فروغ فرخزاد - آرته باکس [online], artebox.ir [dostęp 2024-03-13] (pers.).
- ↑ SirangS. Rasaneh SirangS., Zahirodoleh Cemetery 2024 [online], itto.org. Iran Tourism & Touring [dostęp 2024-03-14] (ang.).
- ISNI: 0000000121289067
- VIAF: 39427379
- LCCN: n82004362
- GND: 121048608
- LIBRIS: 75kntjxr3x8x8hr
- BnF: 122167669
- SUDOC: 030969794
- NLA: 36547092
- NKC: xx0045162
- BNE: XX1515103
- NTA: 07519693X, 401981681
- BIBSYS: 90758743
- CiNii: DA1236635X
- Open Library: OL2885219A
- PLWABN: 9810547086305606
- NUKAT: n00014923
- J9U: 987007443199205171
- LNB: 000040510
- NSK: 000542844
- KRNLK: KAC201106013
- LIH: LNB:kLj;=Bx
- Britannica: biography/Forugh-Farrokhzad
- NE.se: forugh-farrokhzad
- SNL: Forugh_Farrokhzad