Herzogin Cecilie

Ten artykuł od 2021-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Herzogin Cecilie

Bandera	Finlandia
Znak wywoławczy	QHLK (1902–1922) TPMK (1922–1933) OHAU (1934–1936)
Port macierzysty	Brema
Armator	Norddeutscher Lloyd, Brema Gustaf Erikson, Mariehamn (1921-1936)
Dane podstawowe
Materiał	stal
Historia
Stocznia	Rickmers Schiffbau AG
Data budowy	1902
Data wodowania	22-04-1902
Data zatonięcia	25-04-1936
Dane techniczne
Wyporność	4500 t
Długość całkowita (L)	116 m
Długość linii wodnej	96 m
Szerokość (B)	14,1 m
Zanurzenie (D)	7,4 m
Pojemność	3242 RT
Ożaglowanie
Typ ożaglowania	bark
Liczba żagli	34
Powierzchnia ożaglowania	4180 m²
Wysokość masztów	53,5
Liczba masztów	4
Napęd mechaniczny
Prędkość maks.	19,75 w.

SV Herzogin Cecilie – dwudziestowieczny żaglowiec, czteromasztowy stalowy bark, nazwany tak ku czci księżniczki Cecylii Meklemburskiej (1886–1954). Był jednym z najbardziej znanych windjammerów.

Żaglowiec zwodowano w 1902 w Bremerhaven jako stalowy, 4-masztowy bark, 6-rejowiec, długości 102 m, wysokości ponad 60 m, 3242 BRT (3111 BRT w 1935 r.). Był jednym z ostatnich żaglowców, które pływały jako statki handlowe. Zatonął w 1936.

Statek określany był jako legendarny. Jego rekord prędkości na jednogodzinnym odcinku to 20,75 węzła – tylko o ćwierć węzła mniej od absolutnego rekordu amerykańskiego klipra „James Baines” z 1856 r. Był również jednym z najszybszych żaglowców świata w przejściach dobowych i całkowitych przejściach trasy – głównie z powodu monumentalnego ożaglowania (4180 m²/4400 m²), bardzo solidnej konstrukcji oraz szczególnie dużej dzielności morskiej potwierdzonej w wielu sztormach w pasie ryczących czterdziestek i wyjących pięćdziesiątek – aż do granicy lodów.

„Herzogin Cecilie” zwodowano jako statek towarowo-szkolny dla kompanii Norddeutscher Lloyd. I wojnę światową przezimował w Chile, by w ramach odszkodowań wojennych trafić do Francji, gdzie wystawiony został na sprzedaż. Kupiony w 1921, był nieoficjalnym statkiem flagowym w ostatniej handlowej flocie żaglowcowej świata – szwedzkiej flocie Gustafa Eriksona z Wysp Alandzkich (nominalnie bandera fińska), który często za bezcen wykupywał żaglowce wychodzące już z użycia i animował jeszcze zapotrzebowanie na tego rodzaju środek transportu, łącząc cele zarobkowe ze szkoleniowymi. Statki te oprócz żeglugi po Bałtyku i Morzu Północnym obsługiwały regularnie australijską linię zbożową trasą dookoła kuli ziemskiej z Europy, wokół Afryki, a z powrotem z opłynięciem Hornu. Statki te były intensywnie eksploatowane, praca na nich była ciężka, miały niezbyt liczne i bardzo młode załogi, składające się z ludzi, którzy pływali na nich za bezcen w celu wypływania odpowiedniej ilości godzin w ramach zdobywania stopni oficerskich. Nie zmienia to faktu, że wielu załogantów celowo wybierało tę pracę, nie chcąc, lub nie potrafiąc przejść z żaglowców na dominujące już wtedy parowce. Pomimo starannej opieki była to flota bardzo wysłużona i skończyła swój żywot częściowo w awariach i sztormach, a część pochłonęła II wojna światowa. Dwa ostatnie na świecie zarobkowe rejsy żaglowców miały miejsce w 1950 r. Do dziś przetrwały jako muzea trzy żaglowce z tej floty.

„Księżniczka” oprócz tego, że była żaglowcem udanym i bezpiecznym, była także jednostką mającą duże szczęście, wychodząc bez opresji z wielu ciężkich sztormów. Statek ten przeżył wielu swoich rówieśników. Będąc wciąż w dobrej kondycji, zakończył przedwcześnie swój żywot w 1936, w powrotnej drodze z Australii, w wyniku błędu nawigacyjnego (25 kwietnia o 03:45 UTC) we mgle na skałach w pobliżu Devon w Wielkiej Brytanii w miejscu, gdzie na przestrzeni wieków zatonęło także wiele innych statków. Z uszkodzonym dnem, odholowany do niedalekiej zatoki i osadzony na płyciźnie, był jeszcze ratowany przez część załogi i grupy ochotników z brzegu, wśród których znaleźli się nawet byli załoganci „Herzogin Cecilie”. Była możliwość dokowania w Plymouth, ale bezbronny statek został praktycznie zniszczony w wyniku kolejnego silnego sztormu. Leży w tej chwili płytko pod powierzchnią wody.

• Elis Karlsson (oficer na H. C.) pt. Ostatnie żaglowce.

• Herzogin Cecilie) (ang.)
• Polska wersja szanty o Herzogin Cecilie + dod. informacje
• Strona o Herzogin Cecilie) (fiń.)