I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina
Zwycięzca I Konkursu Chopinowskiego, Rosjanin Lew Oborin | |||
Pełna nazwa | I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina | ||
---|---|---|---|
Termin | 23–30 stycznia 1927 | ||
Państwo | Polska | ||
Miejscowość | Warszawa | ||
Obiekt | Filharmonia Warszawska | ||
Organizator | |||
Tematyka | |||
|
I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również I Konkurs Chopinowski; nazwa historyczna Pierwszy Międzynarodowy Konkurs Pianistów im. Szopena[1]) – pierwsza, inauguracyjna edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która rozpoczęła się 23 stycznia 1927 w Warszawie. Organizatorem konkursu było Warszawskie Towarzystwo Muzyczne[2].
Charakterystyka konkursu
Inicjatorem konkursu był pianista i pedagog Jerzy Żurawlew, który pod wpływem Aleksandra Michałowskiego – wybitnego interpretatora dzieł Fryderyka Chopina – w 1925 rozpoczął starania o pozyskanie środków na zorganizowanie konkursu pianistycznego[3]. Pierwszy Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina odbył się dzięki finansowym wsparciu Henryka Rewkiewicza - przedsiębiorcy, miłośnika muzyki, członka zarządu Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego[4]. Pomysłodawca konkursu tak m.in. wspominał ten moment[3]:
Spotkałem się z absolutnym niezrozumieniem, obojętnością, a nawet niechęcią. Opinia muzyków była jednomyślna: „Chopin jest tak wielki, że sam się obroni”. W Ministerstwie oznajmiono, że nie ma na to środków (…), a w ogóle pomysł jest nierealny do wykonania.
Patronat nad konkursem objął prezydent RP Ignacy Mościcki[3]. Miejscem przesłuchań konkursowych była sala koncertowa Filharmonii Warszawskiej[3].
W konkursie mogli wystąpić kandydaci mający co najwyżej 28 lat[5]. Wzięło w nim udział ostatecznie 26 pianistów z 8 krajów (16 z Polski, 4 z ZSRR oraz po 1 z Austrii, Belgii, Holandii, Łotwy, Szwajcarii i Węgier)[3]. Konkurs odbył się w dniach 23–30 stycznia 1927, choć pierwotnie planowano jego rozpoczęcie na 15 października 1926 w dniu odsłonięcia w Łazienkach Królewskich pomnika Fryderyka Chopina dłuta Wacława Szymanowskiego[3]. Był on dwuetapowy (eliminacje i finał). Zwyciężył Rosjanin Lew Oborin[6]. Warto dodać, że wśród reprezentantów Związku Radzieckiego znalazł się 20-letni wówczas Dmitrij Szostakowicz, późniejszy wybitny kompozytor XX wieku, lecz w konkursie otrzymał on jedynie wyróżnienie[3].
Profesor Stanisław Niewiadomski o zwycięzcy Oborinie tak m.in. napisał w prasie warszawskiej[6]:
Pierwsze miejsce wśród kandydatów wczorajszych zajął Lew Oborin (...). Ogólny rezultat gry stanął na wyżynie (...). Słuchacza Słowianina podbija Oborin poetyczną, niezmiernie ujmującą prostotą, wysoce uduchowionym pojmowaniem muzyki Chopinowskiej, skromnością i duchową czystością swej sztuki wykonawczej (...). Całość każdego utworu ma z góry właściwy plan rozumny i zgodny z treścią dzieła i duchem autora. Słowem, stoimy tu już na gruncie prawdziwej sztuki.
Podczas I Konkursu Chopinowskiego jury składało się prawie wyłącznie z przedstawicieli polskiego środowiska muzycznego[2]. Jurorzy oceniali występ pianisty przyznając mu punkty w skali od 0 do 12 na każdym etapie[7]. Suma punktów uzyskanych w eliminacjach i finale decydowała o ostatecznej klasyfikacji.
Komitet organizacyjny
Komitet organizacyjny konkursu[8] | ||
Lp. | Osoba | Informacje dodatkowe |
1. | Leopold Binental | skrzypek, chopinolog |
2. | Władysław de Bondy | pisarz, poeta |
3. | Tadeusz Czerniawski | kompozytor |
4. | Włodzimierz Czetwertyński | prezes Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego im. Stanisława Moniuszki |
5. | Mateusz Gliński | dyrygent, krytyk muzyczny |
6. | Tadeusz Stanisław Grabowski | historyk |
7. | Ferdynand Hoesick | chopinolog, wydawca |
8. | Juliusz Kaden-Bandrowski | pisarz, publicysta |
9. | Witold Maliszewski | kompozytor, dyrektor Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego im. Stanisława Moniuszki |
10. | Aleksander Michałowski | pianista |
11. | Antoni Ponikowski | prezes Rady Naczelnej Zjednoczenia Polskich Związków Śpiewaczych i Muzycznych |
12. | Felicjan Szopski | kompozytor i krytyk muzyczny |
13. | Józef Śmidowicz | pianista, profesor Konserwatorium Warszawskiego |
14. | Michał Wyszyński | dyrygent |
Kalendarium
Kalendarz konkursu | ||||||||
Faza konkursu | Data | |||||||
23.01[9] | 24.01[10] | 25.01[11] | 26.01[12] | 27.01[13] | 28.01[14] | 29.01[15] | 30.01[16] | |
Ceremonia otwarcia | 11:00 | |||||||
Eliminacje | 12:30 | 12:30 | 12:30 | 12:30 | 12:30 | 12:30 | ||
Finał | 16:00 | 12:00 | ||||||
Ceremonia zamknięcia | 12:00 |
Jury
Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, w następującym składzie[3][17]:
Repertuar
W konkursie wykonywane były z pamięci wyłącznie utwory Fryderyka Chopina. W eliminacjach kandydaci wykonywali wybrane utwory spośród wyszczególnionych w regulaminie: nokturnów, etiud, preludiów, obowiązkowo – Polonez fis-moll op. 44, ballad oraz mazurków[2].
Wykaz utworów[18] | ||||||
Faza konkursu | Utwór | |||||
Eliminacje | Dwa z następujących nokturnów: Nokturn b-moll op. 9 nr 1 Nokturn Fis-dur op. 15 nr 2 Nokturn g-moll op. 15 nr 3 Nokturn cis-moll op. 27 nr 1 Nokturn Des-dur op. 27 nr 2 Nokturn G-dur op. 37 nr 2 Nokturn c-moll op. 48 nr 1 | Dwie z następujących etiud: Etiuda a-moll op. 10 nr 2 Etiuda cis-moll op. 10 nr 4 Etiuda Ges-dur op. 10 nr 5 Etiuda As-dur op. 25 nr 1 Etiuda gis-moll op. 25 nr 6 Etiuda cis-moll op. 25 nr 7 Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9 Etiuda a-moll op. 25 nr 11 | Dwa preludia: Preludium fis-moll op. 28 nr 8 Preludium b-moll op. 28 nr 16 | Polonez fis-moll op. 44 | Jedna dowolna ballada: Ballada g-moll op. 23 Ballada F-dur op. 38 Ballada As-dur op. 47 Ballada f-moll op. 52 | Dwa z następujących mazurków: Mazurek f-moll op. 7 nr 3 Mazurek h-moll op. 33 nr 4 Mazurek cis-moll op. 50 nr 3 Mazurek cis-moll op. 63 nr 3 Mazurek a-moll op. 67 nr 4 |
Finał | Jeden z koncertów: Koncert fortepianowy e-moll op. 11 cz. 1 i 2 lub cz. 2 i 3 albo Koncert fortepianowy f-moll op. 21 cz. 1 i 2 lub cz. 2 i 3 |
Konkurs
Ceremonia otwarcia
W sali Filharmonii Warszawskiej 23 stycznia 1927 o godzinie 11:00 rozpoczęła się ceremonia inauguracji I Konkursu Chopinowskiego[9], podczas której orkiestra pod batutą Emila Młynarskiego odegrała Poloneza op. 53 Fryderyka Chopina, po czym w krótkich przemówieniach wystąpili dyrektor Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, prof. Witold Maliszewski, a następnie głos zabrał (przemawiając po francusku) prezes Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, Włodzimierz Czetwertyński[19].
Eliminacje
Po ceremonii otwarcia (23 stycznia) rozpoczęły się pierwsze przesłuchania konkursowe w kolejności ustalonej drogą losowania[19]. Jako pierwsi wystąpili kolejno: Bolesław Woytowicz, Stanisław Chętkowski, Leopold Münzer i Wanda Piasecka[19][9]. Przesłuchania eliminacyjne zakończyła 28 stycznia Polka Janina Wysocka-Ochlewska[14].
Uczestnicy I Konkursu Chopinowskiego
|
Finał
Po zakończeniu przesłuchań eliminacyjnych 28 stycznia jury przystąpiło do wyłonienia finalistów. Po półtoragodzinnych obradach o godzinie 15:45 przewodniczący jury Witold Maliszewski ogłosił listę 8 pianistów (po czterech z Polski i ZSRR) dopuszczonych do przesłuchań finałowych[14]. Tego samego dnia przesłuchania finałowe z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Warszawskiej pod batutą Emila Młynarskiego rozpoczął Polak Leopold Münzer, wykonując dwie części I Koncertu fortepianowego e-moll op. 11, Fryderyka Chopina[14]. W finale należało wykonać (I i II lub II i III) część z wybranego koncertu fortepianowego[2]. Rosjanin Jurij Briuszkow, który zakwalifikował się do finału, na skutek odniesionej kontuzji ręki zrezygnował z występu, a zastąpił go Polak Edward Prażmowski, który zakończył przesłuchania finałowe[15].
Finaliści[14][20]
|
Ceremonia zamknięcia
30 stycznia o godz. 12 rozpoczęła się ceremonia zamknięcia I Konkursu Chopinowskiego. Po ogłoszeniu wyników, wręczeniu nagród i okolicznościowych dyplomów, głos zabrał przewodniczący jury Witold Maliszewski, motywując podjęte rozstrzygnięcia[16]. Następnie wystąpili z koncertem laureatów: Róża Etkin, grając Koncert f-moll op. 21, Lew Oborin (Fantazja f-moll op. 49, Nokturn c-moll, dwa preludia i Polonez fis-moll op. 44) oraz Stanisław Szpinalski (Koncert f-moll op. 21)[16].
Nagrody i wyróżnienia
Po zakończeniu występu ostatniego finalisty jury przystąpiło do końcowych obrad (29 stycznia) podając około 22:30 ostateczne rezultaty konkursu[15]. Wszyscy laureaci otrzymali stosownie do zajętego miejsca odpowiednią nagrodę finansową, wyróżnieni okolicznościowy dyplom honorowy, a pozostali dyplomy uczestnictwa[21].
Nagrody główne | ||||
Nagroda | Laureat | Kraj | Wysokość nagrody[22] | Fundator nagrody[21] |
1 | Lew Oborin[6] | ZSRR | 5000 zł[c] | Prezydent RP |
2 | Stanisław Szpinalski | Polska | 3000 zł | Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego |
3 | Róża Etkin | Polska | 2000 zł | Prezydent miasta stołecznego Warszawy |
4 | Grigorij Ginzburg | ZSRR | 1000 zł | Wyższa Szkoła Muzyczna im. Fryderyka Chopina w Warszawie |
Wyróżnienia | ||||
Wyróżniony | Kraj | Wyróżnienie | ||
Jurij Briuszkow | ZSRR | Dyplom honorowy | ||
Jakub Gimpel | Polska | |||
Guillaume Mombaerts | Belgia | |||
Leopold Münzer | Polska | |||
Théo van der Pas | Holandia | |||
Edward Prażmowski | Polska | |||
Dmitrij Szostakowicz | ZSRR | |||
Bolesław Woytowicz | Polska | |||
Nagroda Specjalna | ||||
Nagroda | Nagrodzony | Kraj | Fundator nagrody | |
Najlepsze wykonanie mazurków | Henryk Sztompka | Polska | Polskie Radio |
Uwagi
- ↑ Juror wziął udział w przesłuchaniach końcowych.
- ↑ Juror wycofał się podczas I etapu konkursu, nie oceniał więc uczestników.
- ↑ Nagrodą dodatkową dla zwycięzcy była makata buczacka ofiarowana przez prezydenta Ignacego Mościckiego oraz srebrny wieniec ofiarowany przez inicjatora konkursu Jerzego Żurawlewa (→ Żurawlew 1995 ↓, s. 10–11).
Przypisy
- ↑ Gliński 1927 ↓, s. 73.
- ↑ a b c d BarbaraB. Niewiarowska BarbaraB., Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie [online], chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-09-14] .
- ↑ a b c d e f g h I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina [online], chopincompetition2015.com [zarchiwizowane z adresu 2022-12-03] .
- ↑ Narodowy Instytut Fryderyka Chopina - Henryk Rewkiewicz [online], chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2023-04-25] .
- ↑ Międzynarodowy konkurs pianistów im. Chopina, „Kurjer Warszawski”, Nr 13, Warszawa: B. Kiciński, 14 stycznia 1927, s. 4, OCLC 749238446 [dostęp 2019-01-15] .
- ↑ a b c Osoby związane z Chopinem. (Lev Oborin), [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2019-01-07] .
- ↑ Konkurs I. Opis Konkursu [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-09-15] .
- ↑ StanisławS. Dybowski StanisławS., Jak to wszystko się zaczęło (How it all began) (PDF), „Chopin Express”, Nr 2, Warszawa: Instytut Adama Mickiewicza wspólnie z magazynem muzycznym „Gramophone”, 2 października 2010, s. 6–7, ISSN 2082-2774 [zarchiwizowane z adresu 2018-08-04] (pol. • ang.).
- ↑ a b c Konkurs Chopinowski, „Kurjer Poranny”, Nr 24, Warszawa: Feliks Fryze, 24 stycznia 1927, s. 3, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21] .
- ↑ Drugi dzień konkursu Chopina, „Kurjer Poranny”, Nr 25, Warszawa: Feliks Fryze, 25 stycznia 1927, s. 4, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21] .
- ↑ Trzeci dzień konkursu Chopinowskiego, „Kurjer Poranny”, Nr 26, Warszawa: Feliks Fryze, 26 stycznia 1927, s. 6, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21] .
- ↑ Czwarty dzień konkursu Chopinowskiego, „Kurjer Poranny”, Nr 27, Warszawa: Feliks Fryze, 27 stycznia 1927, s. 4, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21] .
- ↑ Szósty dzień konkursu Chopinowskiego, „Kurjer Poranny”, Nr 28, Warszawa: Feliks Fryze, 28 stycznia 1927, s. 4, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21] .
- ↑ a b c d e Z konkursu Chopinowskiego. Szósty dzień konkursu Chopinowskiego, „Kurjer Poranny”, Nr 29, Warszawa: Feliks Fryze, 29 stycznia 1927, s. 4, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21] .
- ↑ a b c Rozstrzygnięcie konkursu Chopinowskiego, „Kurjer Poranny”, Nr 30, Warszawa: Feliks Fryze, 30 stycznia 1927, s. 5, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21] .
- ↑ a b c Zakończenie konkursu im. Chopina, „Kurjer Poranny”, Nr 31, Warszawa: Feliks Fryze, 31 stycznia 1927, s. 2, OCLC 883555437 [dostęp 2019-01-21] .
- ↑ Wysocki 1987 ↓, s. 19–20.
- ↑ Żurawlew 1995 ↓, s. 13.
- ↑ a b c Otwarcie Międzynarodowego Konkursu pianistów im. Chopina, „Goniec Wielkopolski”, Nr 20, Poznań: Tekla Milska, 26 stycznia 1927, s. 2, OCLC 1036541804 [dostęp 2019-01-09] .
- ↑ Z życia muzycznego. Konkurs Chopinowski, „Warszawianka”, Nr 29, Warszawa: Stanisław Gieysztor, 30 stycznia 1927, s. 4, OCLC 69477769 [dostęp 2019-01-25] .
- ↑ a b Wynik i zakończenie konkursu pianistów w Warszawie, „Goniec Wielkopolski”, Nr 26, Poznań: Tekla Milska, 2 lutego 1927, s. 2, OCLC 1036541804 [dostęp 2019-01-06] .
- ↑ Zskończenie międzynarodowego konkursu im. Szopena, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 31 (1.II), Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 1 lutego 1927, s. 10, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-06] .
Bibliografia
- JerzyJ. Waldorff JerzyJ., Wielka gra, wyd. III uzup., Warszawa: Wiedza Powszechna, 1993, ISBN 83-214-0940-7, OCLC 69467869 .
- StefanS. Wysocki StefanS., Wokół Konkursów Chopinowskich, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1987, ISBN 83-212-0443-0, OCLC 749899851 .
- Z Opery i Sal Koncertowych. Warszawa. Pierwszy Międzynarodowy Konkurs Pianistów im. Szopena, „Muzyka”, Nr 2, Warszawa: Mateusz Gliński, luty 1927, s. 73–75, OCLC 1019973191 .
- JerzyJ. Żurawlew JerzyJ., A więc konkurs. Wspomnienia twórcy międzynarodowych konkursów Chopinowskich, Warszawa: Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, 1995, ISBN 83-85981-10-1 .