Język laiyolo
| Obszar | wyspa Selayar (Celebes Południowy, Indonezja) | ||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących | 800 (1997)[1] | ||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| UNESCO | 3 zdecydowanie zagrożony↗ | ||
| Ethnologue | 6b zagrożony↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | lji | ||
| IETF | lji | ||
| Glottolog | laiy1246 | ||
| Ethnologue | lji | ||
| BPS | 0550 4 | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język laiyolo (a. laiolo, layolo)[2], także da’ang[3] – język austronezyjski używany w indonezyjskiej prowincji Celebes Południowy, na południowym skrawku wyspy Selayar. Według danych z 1997 roku posługiwało się nim wówczas 800 osób[1].
Dzieli się na dwa dialekty: laiyolo właściwy, barang-barang (loa, loa’, lowa)[1][3]. W 1988 r. ta pierwsza odmiana była używana wyłącznie przez osoby dorosłe[3]. W 2011 r. odnotowano, że laiyolo właściwy ma tylko 10 użytkowników[2]. Wśród samych użytkowników dialekt barang-barang uchodzi za odrębny (choć blisko spokrewniony) język, który sami określają mianem „lowa”[4]. Barang-barang jest stosunkowo odizolowany geograficzne; według doniesień z lat 80. i 90. XX w. opierał się wówczas presji innych języków[5][6]. W. Laidig (1997) oraz D. Mead sklasyfikowali barang-barang jako oddzielny język[6].
Pod koniec XIX w. obszar języka laiyolo (właściwego) obejmował osiem miejscowości. Pod koniec XX w. jego użytkownicy zamieszkiwali pojedynczą wieś Lembang Mate’ne[2]. Barang-barang jest używany we wsi o tej samej nazwie[6].
Pod względem przynależności genealogicznej laiyolo jest odrębny od pozostałych języków Celebesu Południowego; bliższe związki łączą go chociażby z językiem wolio[7]. W zakresie słownictwa wykazuje silne wpływy języka makasarskiego. Wpływy makasarskie zaznaczyły się również na poziomie systemu dźwiękowego, struktury wyrazowej i morfologii[8].
W użyciu jest również język selayar (większościowy język regionalny)[9]. Selayar to preferowany środek komunikacji między użytkownikami laiyolo i barang-barang[6]. Oprócz tego występuje nacisk ze strony języka indonezyjskiego[3]. Laiyolo nie wykształcił piśmiennictwa[1].
Przypisy
- ↑ a b c d David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Laiyolo, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2021-08-15] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-11] (ang.).
- ↑ a b c David Mead: Laiyolo. Sulawesi Language Alliance. [dostęp 2023-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-16)]. (ang.).
- ↑ a b c d Wurm 2007 ↓, s. 508.
- ↑ Friberg i Laskowske 1989 ↓, s. 14.
- ↑ Friberg i Laskowske 1989 ↓, s. 13.
- ↑ a b c d David Mead: Barang-Barang. Sulawesi Language Alliance. [dostęp 2023-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-16)]. (ang.).
- ↑ Noorduyn 1991 ↓, s. 144–145.
- ↑ Noorduyn 1991 ↓, s. 145.
- ↑ Laidig i Maingak 1999 ↓, s. 48.
Bibliografia
- Timothy Friberg, Thomas V. Laskowske: South Sulawesi Languages. W: James N. Sneddon (red.): Studies in Sulawesi Linguistics. Cz. 1. Jakarta: Badan Penyelenggara Seri NUSA, Universitas Katolik Indonesia Atma Jaya, 1989, s. 1–18, seria: NUSA: Linguistic Studies of Indonesian and Other Languages in Indonesia 31. [dostęp 2023-03-18]. (ang.).
- Wyn D. Laidig, Sahabu Dg. Maingak: Barang-barang phonology: A preliminary description. W: Wyn D. Laidig (red.): Studies in Sulawesi Linguistics. Cz. 6. Jakarta: Badan Penyelenggara Seri NUSA, Universitas Katolik Indonesia Atma Jaya, 1999, s. 46–83, seria: NUSA: Linguistic Studies of Indonesian and Other Languages in Indonesia 46. [dostęp 2024-08-31]. (ang.).
- J. Noorduyn: The languages of Sulawesi. W: Hein Steinhauer (red.): Papers in Austronesian Linguistics No. 1. Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1991, s. 137–150, seria: Pacific Linguistics A-81. DOI: 10.15144/PL-A81.137. ISBN 0-85883-402-2. OCLC 646958819. (ang.).
- Stephen A. Wurm: Australasia and the Pacific. W: Christopher Moseley (red.): Encyclopedia of the World’s Endangered Languages. Abingdon–New York: Routledge, 2007, s. 425–577. DOI: 10.4324/9780203645659. ISBN 978-0-203-64565-9. OCLC 47983733. (ang.).
