Język moronene

Moronene
Obszar

Celebes Południowo-Wschodni (Indonezja)

Liczba mówiących

37 tys. (2000)

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 6a żywy↗
Kody języka
ISO 639-3 mqn
IETF mqn
Glottolog moro1287
Ethnologue mqn
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język moronene (lub maronene)[1]język austronezyjski używany w prowincji Celebes Południowo-Wschodni w Indonezji. Według danych z 2000 roku posługuje się nim 37 tys. osób[1].

Jego użytkownicy zamieszkują fragment wyspy Sulawesi oraz wyspę Kabaena. Dzieli się na dwa dialekty: rumbia-poleang (moronene) i tokotu’a (kabaena)[2][3]. W starszej literaturze był klasyfikowany jako dialekt języka bungku[4].

Potencjalnie zagrożony wymarciem. W latach 90. XX wieku odnotowano, że jest w pewnym stopniu wypierany przez język bugijski (we wsiach, gdzie dominuje ludność bugijska) oraz język indonezyjski (w miastach). Od początku XXI w. obserwuje się wzrost roli języka narodowego, który jest przyswajany jako pierwszy język (nawet w tych miejscowościach, gdzie ludność Moronene stanowi większość)[5]. Wieloetniczny charakter regionu sprawia, że częsta jest wielojęzyczność[6].

Moronene występuje w edukacji, piśmiennictwie i audycjach radiowych[1]. Dokumentacją tego języka zajmowali się m.in. David T. Andersen oraz badacze związani z Kantor Bahasa Provinsi Sulawesi Tenggara. Dostępne materiały językowe to gramatyka (1991), słownik i zbiory materiałów tekstowych; powstał też projekt ortografii[7]. Jest zapisywany alfabetem łacińskim[1].

Przypisy

  1. a b c d David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Moronene, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06]  (ang.).
  2. David E. Mead: Proto-Bungku-Tolaki: reconstruction of its phonology and aspects of its morphosyntax. Ann Arbor: UMI Dissertation Services, 1998, s. 11–12. OCLC 222911641. [dostęp 2022-12-22]. (ang.).
  3. Mead 1999 ↓, s. 38–39.
  4. Mead 1999 ↓, s. 39.
  5. David Mead: Moronene. Sulawesi Language Alliance. [dostęp 2023-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-24)]. (ang.).
  6. Firman, Astar i Nugroho 2023 ↓, s. 37.
  7. Firman, Astar i Nugroho 2023 ↓, s. 36.

Bibliografia

  • A.D. Firman, Hidayatul Astar, Mardi Nugroho. Vitalitas Bahasa Moronene di Kabupaten Bombana (Vitality of Moronene Language in Kabupaten Bombana). „Kandai”. 19 (1), s. 17–39, 2023. DOI: 10.26499/jk.v19i1.4551. ISSN 2527-5968. [dostęp 2024-08-31]. (indonez.). 
  • David E. Mead: The Bungku-Tolaki Languages of South-eastern Sulawesi, Indonesia. Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 1999, seria: Pacific Linguistics D-91. DOI: 10.15144/PL-D91. ISBN 0-85883-473-1. OCLC 38816768. [dostęp 2023-06-02]. (ang.).