Język simeulue

Simeulue
Obszar

Simeulue (Aceh, Indonezja)

Liczba mówiących

30 tys.[1]

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 6a żywy↗
Kody języka
ISO 639-3 smr
IETF smr
Glottolog sime1241
Ethnologue smr
BPS 0011 3
WALS sim
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język simeulue (a. simalur, simeuloë, simulul)[1][2], także: long bano[1][2], defayan[1][3] (a. devayan)[2][3]język austronezyjski używany przez grupę ludności na wyspie Simeulue, u zachodniego wybrzeża Sumatry w Indonezji. Według danych szacunkowych (SIL International) posługuje się nim 30 tys. osób[1].

Jego obszar obejmuje środkowo-wschodnią część wyspy Simeulue (kecamatany Simeulue Tengah, Simeulue Timur i Teupah Selatan)[4].

Według danych Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa jest zagrożony wymarciem[3]. Stopień użycia tego języka różni się w zależności od grupy wiekowej. Doszło do osłabienia jego pozycji, do czego przyczyniają się coraz to silniejsze wpływy zewnętrzne[5]. Jeszcze w 1981 r. stwierdzono, że pozostaje powszechnym środkiem komunikacji. Odnotowano wręcz jego użycie na początkowym etapie edukacji, zwłaszcza poza miastem Sinabang(inne języki), w związku z niedostateczną znajomością języka indonezyjskiego wśród dzieci w wieku szkolnym[4].

Jeden z dwóch lokalnych języków wyspy; drugim z nich jest sikule (sigulai, salang)[4][6]. Simeulue zapożyczył słownictwo z aceh, minangkabau i innych języków Sumatry[6]. W mieście Sinabang częsta jest wielojęzyczność[7].

W II poł. XX w. dokumentacją tego języka zajmował się niemiecki lingwista Hans Kähler(inne języki), autor dwujęzycznego słownika (1961)[8] i zbioru materiałów tekstowych (1963)[9]. W języku indonezyjskim powstały publikacje: Struktur bahasa Simeulue (1981)[10], Morfologi dan sintaksis bahasa Simeulue (1983)[11], Sistem morfologi verba bahasa Simeulue (1991)[12], Sistem sapaan bahasa Simeulue (2003)[13].

Przypisy

  1. a b c d e David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Simeulue, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2022-08-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06]  (ang.).
  2. a b c Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Simeulue. Glottolog 4.6. [dostęp 2024-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-08-28)]. (ang.).
  3. a b c Devayan (Simeulue). [w:] Data Pokok Kebahasaan dan Kesastraan [on-line]. Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa. [dostęp 2022-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-28)]. (indonez.).
  4. a b c Faridan i in. 1981 ↓, s. 1.
  5. Ratri Candrasari: Bahasa Devayan di Pulau Simeulue: Kajian Vitalitas Bahasa. Universitas Sumatera Utara, 2017. [dostęp 2023-05-27]. (indonez.).
  6. a b C. Hooykaas. Hans Kähler: Simalur-deutsches Wörterbuch mit deutsch-simaluresischem Wörterverzeichnis. (Veröffentlichungen des Seminars für Indonesische und Südseesprachen der Universität Hamburg, Bd. 3.) [i], ix, 281 pp. Berlin: Dietrich Reimer, 1961. DM. 20.. „Bulletin of the School of Oriental and African Studies”. 25 (2), s. 421–422, 1962. DOI: 10.1017/s0041977x00064612. ISSN 0041-977X. (ang.). 
  7. Faridan i in. 1981 ↓, s. 47–48.
  8. Hans Kähler: Simalur-deutsches Wörterbuch mit deutsch-simaluresischem Wörterverzeichnis. Berlin: D. Reimer, 1961, seria: Veröffentlichungen des Seminars für Indonesische und Südseesprachen der Universität Hamburg 3. OCLC 963244498. (niem.).
  9. Hans Kähler: Texte von der Insel Simalur. Berlin: D. Reimer, 1963, seria: Veröffentlichungen des Seminars für Indonesische und Südseesprachen der Universität Hamburg 4. OCLC 963244379. (niem.).
  10. Faridan i in. 1981 ↓.
  11. Abdullah Faridan, A. Murad Em Ajies, Umar Usman, Nuriah T. A.: Morfologi dan sintaksis bahasa Simeulue. Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1983. OCLC 13500452. [dostęp 2023-01-07]. (indonez.).
  12. Umar Usman, Abdullah Faridan, Nuriah T. A., Jangjayahdi: Sistem morfologi verba bahasa Simeulue. Jakarta: Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1991. ISBN 979-459-114-9. OCLC 551455988. [dostęp 2023-01-07]. (indonez.).
  13. Saifuddin Mahmud, Budiman Sulaiman, Teuku Alamsyah, Sitti Rohana: Sistem sapaan bahasa Simeulue. Jakarta: Pusat Bahasa, Departemen Pendidikan Nasional, 2003. ISBN 979-685-376-0. OCLC 55286636. (indonez.).

Bibliografia

  • Abdullah Faridan, A. Murad Em Ajies, Umar Usman, Nuriah T. A.: Struktur bahasa Simeulue. Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1981. OCLC 12998871. [dostęp 2023-01-07]. (indonez.).
  • J9U: 987007543861205171