Kamień graniczny w Podlesiu

Kamień graniczny

Kamień graniczny w Podlesiu, popularnie kamień morderczy, kamień wisielczy – kwarcytowy kamień w Podlesiu w Górach Opawskich, pod Tylną Kopą (masyw Parkowej Góry), przy drodze w kierunku Prudnika. Jest to jeden z najstarszych kamieni granicznych w Polsce[1].

Historia

Tablica informacyjna Nadleśnictwa Prudnik

Na kamieniu wyryta jest inskrypcja AEPS(W), rozszyfrowana jako Andreas Episcopus Wratislaviensis, czyli „Andrzej biskup wrocławski”, a także liczba 1586. Wskazuje to na to, że kamień został oznakowany w 1586 na polecenie biskupa Andreasa Jerina. Wyznaczał on punkt graniczny bogatych złóż złotonośnych, będących własnością biskupów wrocławskich (księstwo nyskie)[2]. Rolę punktu wyznaczającego granicę pełnił jeszcze przed oznakowaniem w 1586[3]. Według legendy, pod głazem miały być chowane ciała samobójców i skazańców, skąd pochodzi nazwa „morderczy kamień”[2].

Najstarszy ze znanych znaków granicznych nosi datę 1568, znajduje się na pograniczu niemiecko-czeskim ok. 8 km na południe od Sebnitz. Jeszcze starszy z 1548 w lesie turyńskim nie zachował się do czasów współczesnych. Najstarszy w Polsce jest głaz w Górach Stołowych z wyrytym krzyżem greckim i datą 1574. Ponieważ zapis liczb z użyciem cyfr arabskich upowszechnił się w Europie w XVI wieku, ryt daty 1586 na kamieniu w Podlesiu jest jednym z najstarszych w Europie, a uwzględniając to, że pełnił swoją rolę wcześniej, należy go uważać za jeden z najstarszych datowanych znaków granicznych w Europie Środkowej[3].

W 1998, z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Głuchołaz, przy kamieniu ustawiono tablicę informacyjną, a sam kamień został częściowo odkopany[4].

  • Ukośny krzyż – znak własniościowy
    Ukośny krzyż – znak własniościowy
  • Ogrodzenie kamienia
    Ogrodzenie kamienia

Turystyka

W pobliżu kamienia przebiega szlak turystyczny[1]:

Przypisy

  1. a b Ciekawe miejsca [online], goryopawskie.eu [dostęp 2023-03-06]  (pol.).
  2. a b CzesławC. Hadamik CzesławC., Kamień wisielczy w podgłuchołazkiej wsi Podlesie [online], Fundacja Dla Dziedzictwa, 2 marca 2016 [dostęp 2023-03-06]  (pol.).
  3. a b JerzyJ. Chmiel JerzyJ., Kamień graniczny w Podlesiu, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 29 (348), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 20 lipca 1997, s. 9, ISSN 1231-904X .
  4. AndrzejA. Dereń AndrzejA., Kamień w nowej oprawie, „Życie Głuchołaz”, Halina Chrobak – redaktor naczelny, 22 (159), Spółka Wydawnicza „Aneks”: Prudnik, 29 października 1998, s. 10, ISSN 1231-6747 .