Kastanietowate

Kastanietowate
Cheilodactylidae[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – Cheilodactylus zonatus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

okoniokształtne

Rodzina

kastanietowate

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Kastanietowate[2] (Cheilodactylidae) – niewielka rodzina morskich ryb okoniokształtnych obejmująca około 30 gatunków, blisko spokrewnionych z przedstawicielami rodziny Latridae. Ich mięso jest smaczne i cenione. Przykładowym przedstawicielem rodziny jest kastanieta[2] (Nemadactylus bergi).

Występowanie

Ciepłe i umiarkowane wody oceaniczne półkuli południowej i zachodni Ocean Spokojny wzdłuż wybrzeży Chin, Japonii i Hawajów. Na przełomie XX i XXI wieku stwierdzono poszerzanie się zasięgu niektórych gatunków na południe, prawdopodobnie w wyniku globalnego ocieplenia[3].

Ekologia

Przebywają przy dnie, zwykle nad kamienistym podłożem. Żywią się małymi zwierzętami bezkręgowymi pobieranymi z dna oraz planktonem roślinnym[2].

Cechy diagnostyczne

Ciało kastanietowatych jest wydłużone i bocznie spłaszczone, trzon ogonowy smukły, pysk mały, zakończony mięsistymi wargami. Płetwa grzbietowa ciągła. Jej przednia część opiera się na 14–22 promieniach ciernistych, a tylna na 19–39 miękkich. W płetwie odbytowej znajdują się 3 ciernie (przy czym trzeci może być słabo widoczny) oraz 7–19 promieni miękkich. Dolne lub środkowe (od 4 do 7 licząc od dołu) promienie płetw piersiowych większości dorosłych osobników są wydłużone, cienkie, ale twarde, czasami pozbawione błony[2][4]. Liczba kręgów zwykle wynosi 24.

Są to w większości nieduże ryby o długości od około 18 cm (Cheilodactylus pixi) do 30–40 cm. Największe osobniki dorastają do ponad 1 m długości[4] (Chirodactylus grandis do 1,8 m)[5].

Cheilodactylus fuscus

Klasyfikacja

Rodzaje zaliczane do tej rodziny[6]:

CheilodactylusChirodactylusDactylophoraNemadactylus

Znaczenie gospodarcze

Niektóre gatunki kastanietowatych mają pewne znaczenie gospodarcze. Są poławiane dla smacznego i cenionego mięsa oraz do przerobu na mączkę rybną i olej[2]. Mniejsze bywają przedmiotem handlu dla potrzeb akwarystyki.

Zobacz też

Przypisy

  1. Cheilodactylidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b c d e Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982, s. 77 i 443. ISBN 83-215-2103-7.
  3. N. R. Anders. The first record of the subtropical morwong (Nemadactylus bergi) in the sub-Antarctic waters of the Falkland Islands. „Marine Biodiversity Records”. 3, 2011. DOI: 10.1017/S1755267210000473. (ang.). 
  4. a b Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006, s. 386. ISBN 0-471-25031-7.
  5. Chirodactylus grandis. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 23 grudnia 2012]
  6. RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., Richard van derR. Laan Richard van derR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 6 grudnia 2012 [dostęp 2012-12-23]  (ang.).
  • J9U: 987007549008305171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 43366
  • EoL: 5348
  • GBIF: 8519
  • identyfikator iNaturalist: 85302
  • ITIS: 170252
  • NCBI: 76917
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 266351