Kielno (województwo pomorskie)

Zobacz też: Kielno w innych znaczeniach tej nazwy.
Kielno
wieś
Ilustracja
Kielno, widok na kościół parafialny pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

wejherowski

Gmina

Szemud

Liczba ludności (2021-12-31)

2008[2]

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

84-208[3]

Tablice rejestracyjne

GWE

SIMC

0175290

Położenie na mapie gminy Szemud
Mapa konturowa gminy Szemud, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kielno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Kielno”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kielno”
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego
Mapa konturowa powiatu wejherowskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kielno”
Ziemia54°27′10″N 18°20′01″E/54,452778 18,333611[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kielno (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Czelno) – kaszubska wieś letniskowa w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Szemud na północ od jeziora Tuchomskiego w otulinie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.

Integralne części wsi Kielno[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
1015334 Bożanka część wsi
1015340 Brzozówka część wsi
1015386 Dębnica część wsi
1015481 Hamowana część wsi
1015660 Mrówczy Zamek część wsi
1015736 Place część wsi

Pierwsze historyczne wzmianki o Kielnie pochodzą z roku 1325[potrzebny przypis]. Wieś królewska w powiecie gdańskim województwa pomorskiego w II połowie XVI wieku[6].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kielno. W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Kielno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Nazwa Kielno pochodzi od dawniej stosowanego słowa „kiel” oznaczającego pniak, czyli miejsce wykarczowane. Pisownia nazwy wsi zmieniała się na przestrzeni dziejów: Kelne, Kelnam, Callen, de Kelna, Kyelnya, Calgn itp. Krzyżacy stosowali nazwę Kölln am Walde, a podczas okupacji pruskiej i niemieckiej była używana nazwa Kölln[7]. Po wojnie trzynastoletniej wieś przybrała czasowo nazwę Kolno[7][8]. Aktualna nazwa pojawia się dopiero w 1534 roku[7].

W Kielnie urodził się kaszubski poeta Alojzy Nagel. Z Kielna pochodził też ppor. Klemens Wicki, szef siatki wywiadowczej Związku Walki Zbrojnej, patron szkoły w Pępowie, odznaczony pośmiertnie Orderem Krzyża Niepodległości[9].

W centrum wsi znajduje się jezioro.

W okolicach Kielna przechodzi droga ekspresowa tzw. Trasa Kaszubska nr S6.

Demografia

Wieś Kielno ma 2008 mieszkańców (dane na koniec roku 2021), z czego 47,8% stanowią kobiety, a 52,2% mężczyźni. W latach 1998–2021 liczba mieszkańców wzrosła o 128,2%[2].

Zabytki

Według rejestru zabytków NID[10] na listę zabytków wpisane są:

  • kościół parafialny pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika, ul. Oliwska 22, poł. XVIII, 1870, 1903, nr rej.: A-526 z 15.06.1971 i z 5.07.2016
  • cmentarz rzymskokatolicki przy kościele, XVIII-XX w., nr rej.: A-526 z 31.08.2016.

Kościół rozbudowany został w latach 1870 i 1903 z pochodzącej z XVIII wieku kaplicy, wyposażenie pochodzi z drugiej połowy XVIII wieku.

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 52861
  2. a b Wieś Kielno (pomorskie) w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-09-27] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 469 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. GUS. Rejestr TERYT.
  6. MarianM. Biskup MarianM., AndrzejA. Tomczak AndrzejA., Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w.: rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna, [w:] kpbc.umk.pl, „Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu”, 58 (1), Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1955, s. 89 [dostęp 2023-09-27]  (pol.).
  7. a b c Bork 1992 ↓, s. 31.
  8. Kielno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 35 .
  9. NASZ PATRON | Szkoła Podstawowa im. ppor. Klemensa Wickiego w Pępowie [online] [dostęp 2023-09-05] [zarchiwizowane z adresu 2023-09-27]  (pol.).
  10. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024, s. 119 [dostęp 2021-12-28] .

Bibliografia

  • BolesławB. Bork BolesławB., Kielno. Przeszłość i teraźniejszość wsi lesôckich w literaturze i pamięci mieszkańców [PDF], Bojan: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, Oddział Szemud, 1992 [dostęp 2023-02-03] [zarchiwizowane z adresu 2023-02-03]  (pol. • kaszub.).
  • p
  • d
  • e
Gmina Szemud
Wsie
Osady
Integralne
części wsi
Nieofic.
części wsi

Herb gminy Szemud