Klif księżycowy

Klif księżycowy (łac. Rupes) – uskok tektoniczny na powierzchni Księżyca. Powstanie klifów na Księżycu jest ściśle powiązane z upadkiem na jego powierzchnię dużych obiektów astronomicznych. Energia uderzenia powoduje nie tylko powstanie krateru oraz wyrzut materiału tworzącego brzeg krateru i pokrywę odłamków lecz również powoduje powstanie gwałtownych fal sejsmicznych. Jeśli fale te natrafią na góry księżycowe i zostaną zatrzymane skorupa księżycowa ulega zagięciu wytwarzając uskok tektoniczny.

Znane klify księżycowe

Nazwa Koordynaty księżycowe Średnica Pochodzenie nazwy
Rupes Altai  24,3°S 22,6°E/-24,300000 22,600000 427,0 km ziemski łańcuch górski Ałtaj
Rupes Boris  30,5°N 33,5°W/30,500000 -33,500000 4,0 km od pobliskiego krateru Boris
Rupes Cauchy  9,0°N 37,0°E/9,000000 37,000000 120,0 km od pobliskiego krateru Cauchy
Rupes Kelvin  27,3°S 33,1°W/-27,300000 -33,100000 78,0 km od pobliskiego Promontorium Kelvin
Rupes Liebig  25,0°S 46,0°W/-25,000000 -46,000000 180,0 km od pobliskiego krateru Liebig
Rupes Mercator  31,0°S 22,3°W/-31,000000 -22,300000 93,0 km od pobliskiego krateru Mercator
Rupes Recta  22,1°S 7,8°W/-22,100000 -7,800000 134,0 km łac. "prosta ściana" (od kształtu)
Rupes Toscanelli  27,4°N 47,5°W/27,400000 -47,500000 70,0 km od pobliskiego krateru Toscanelli

Rupes na pozostałych obiektach Układu Słonecznego

Rupes na Merkurym:

  • Adventure Rupes
  • Astrolabe Rupes
  • Discovery Rupes
  • Endeavour Rupes
  • Fram Rupes
  • Gjöa Rupes
  • Heemskerck Rupes
  • Hero Rupes
  • Mirni Rupes
  • Pourquoi-Pas Rupes
  • Resolution Rupes
  • Santa María Rupes
  • Victoria Rupes
  • Vostok Rupes
  • Zarya Rupes
  • Zeehaen Rupes


Rupes na Wenus:

  • Fornax Rupes
  • Gabie Rupes
  • Hestia Rupes
  • Uorsar Rupes
  • Ut Rupes
  • Vaidilute Rupes
  • Vesta Rupes


Rupes na Marsie:

  • Amenthes Rupes
  • Ammonii Rupes (anulowana)
  • Arena Rupes (przemianowana na Arnus Vallis)
  • Argyre Rupes
  • Arimanes Rupes
  • Avernus Rupes
  • Bosporos Rupes
  • Cerberus Rupes (przemianowana na Cerberus Fossae)
  • Chalcoporos Rupes
  • Claritas Rupes
  • Cydnus Rupes
  • Elysium Rupes
  • Hephaestus Rupes
  • Morpheos Rupes
  • Ogygis Rupes
  • Olympus Rupes
  • Panchaia Rupes
  • Phison Rupes
  • Pityusa Rupes
  • Promethei Rupes
  • Rupes Tenuis
  • Tartarus Rupes
  • Thyles Rupes
  • Ulyxis Rupes
  • Utopia Rupes


Rupes na Mirandzie:

Rupes na Tytanii:

  • Rousillon Rupes

Zobacz też

Bibliografia

Encyklopedia Wszechświat. Praca zbiorowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 155. ISBN 978-83-01-14848-5.