Krzysztof Mętrak

Krzysztof Mętrak
Data i miejsce urodzenia

1 lutego 1945
Garwolin

Data i miejsce śmierci

4 sierpnia 1993
Warszawa

Zawód

krytyk filmowy
krytyk literacki

Grób Krzysztofa Mętraka na Cmentarzu Komunalnym Północnym
Blok razy ulicy Nowolipie 9 w Warszawie gdzie mieszkał Krzysztof Mętrak

Krzysztof Czesław Mętrak (ur. 1 lutego 1945 w Garwolinie[1] , zm. 4 sierpnia 1993 w Warszawie) – polski krytyk filmowy i literacki, poeta[2].

Życiorys

Syn profesora SGGW Czesława Mętraka (1915–2005) i Teresy[1]. Pierwsze lata życia spędził w Jeleniej Górze. W 1950 rodzice przeprowadzili się do Warszawy na ulicę Nowolipie 9. W wieku 4 lat nauczył się czytać i pisać[3]. W 1962 ukończył szkołę średnią im. Romualda Traugutta[3]. Jego praca maturalna Mijam miasto obok otrzymała nagrodę czasopisma Stolica. W tym samym roku wygrał także konkurs pisma Życie Literackie pt. Mój bohater literacki. Debiutował w 1962 roku. W 1960 został piłkarzem Polonii Warszawa[3]. Występował na pozycji pomocnika[4]. Zrezygnował z kariery sportowca i podjał studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim[5]. Od 1963 współpracował z tygodnikiem Współczesność[5]. W kwietniu 1965 otrzymał od Uniwersytetu Marii Curie Składowskiej nagrodę za referat Stanisław Grochowiak – biografia twórcza[5]. Jego magisterium którego promotorem był Stefan Żółkiewski o pisarzu Młodej Polski o Stanisławie Brzozowskim liczyło 12 stron[5]. Od 1966 publikował w Warszawskim piśmie Kultura. Następnie awansował na kierownika działu krytyki literackiej pisma[5]. W 1967 publikował w Życiu Warszawy cykl "Potyczki z Młodą literaturą".[6] W tym samym roku został członkiem Związku Literatów Polskich[5].W latach 1967-1988 współpracował z Tygodnikiem Kulturalnym pisząc cykl "Lektury i problemy". W 1978 został usunięty z pisma Kultura za wiersz Opatrzność, w którym cenzura dopatrzyła się aluzji do śmierci Janusza Wilhelmiego[6]. W 1969 na zaproszenie Bogusława Michałka zaczał publikować w tygodniku Film[7]. W tygodniku w latach 1971-1973 tworzył cykl Plamy na ekranie[8] A w 1973-1974 był kontynuwany w Ekranie. Nastepnie został wydany jako teksty z kultury i Kina jako "Autografy na Ekanie". Od 1972 pisał do prasy wydawanej w Medalionie o historii polskiego kina[8]. Od marca 1973 pracował w tygodniku Piłka Nożna. W tygodniku pisał felietony w rubryce Grzejąc ławę[4].

W 1976 wziął ślub z Bogusławą Rygiel-Jasińską[9]. W 1982 rozwiódł się po sześciu latach małżeństwa. W 1989 został członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich[9].

Współpracował z pismami literackimi i filmowymi. Pisał między innymi dla „Expressu Wieczornego”, „Filmu”, „Ekranu”, „Sportowca”, „Kultury”, „Współczesności”, „Literatury”, „Twórczości”, „Tygodnika Kulturalnego”, „Radaru”[potrzebny przypis][2]. Felietonista tygodnika „Piłka Nożna”[10], współredaktor „Encyklopedii piłkarskiej Fuji”.[potrzebny przypis] Związany z opozycją antykomunistyczną[2]. Laureat Nagrody Kisiela w 1990 roku[2].

Zmarł 4 sierpnia 1993 na zawał serca. W jego pogrzebie uczestniczyli ludzie ze świata kina i sportu m.in. trener Kazimierz Górski[10]. Pośmiertnie został uhonorowany nagrodą przewodniczącego Komitetu Kinematografii Laterna Magica[10]. Jest pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie, kwatera: E-III-1 rząd: 1, grób:13[10].

Od 1994 roku organizowany jest Konkurs o nagrodę im. Krzysztofa Mętraka dla młodych krytyków filmowych[11].

Publikacje

Wikipedia:Weryfikowalność
Ta sekcja od 2023-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.
  • Legendy nie umierają
  • Autografy na ekranie
  • Po seansie
  • Jeśli jest niebo, będę tam
  • Słownik filmowy[10]
  • Krytyka – twórczość przeklęta [10]
  • Grzejąc ławę [10]
  • Notatki z pawlacza[10]
  • Dziennik 1969-1979[11]
  • Dziennik 1979-1983[11]

Bibliografia

  • Barbara Giza, Piotr Zwierzchowski: Krzysztof Mętrak. Scholar, 2019. ISBN 978-83-65390-42-4.

Przypisy

  1. a b Giza 2019 ↓, s. 16.
  2. a b c d Krzysztof Mętrak. lubimyczytac.pl [dostęp 2023-11-17]
  3. a b c Giza 2019 ↓, s. 17.
  4. a b Giza 2019 ↓, s. 18.
  5. a b c d e f Giza 2019 ↓, s. 19.
  6. a b Giza 2019 ↓, s. 20.
  7. Giza 2019 ↓, s. 21.
  8. a b Giza 2019 ↓, s. 25.
  9. a b Giza 2019 ↓, s. 29.
  10. a b c d e f g h Giza 2019 ↓, s. 33.
  11. a b c Giza 2019 ↓, s. 34.
  • ISNI: 000000007141157X
  • VIAF: 61593981
  • LCCN: n80077729
  • GND: 121444481
  • BnF: 133312475, 122044941
  • SUDOC: 030675839
  • NKC: js20020812224
  • PLWABN: 9810618935905606
  • NUKAT: n96400240
  • PWN: 3940319
Identyfikatory zewnętrzne:
  • FilmPolski.pl: 1121654