Leucopogon

Leucopogon
Ilustracja
Leucopogon glabellus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

wrzosowate

Rodzaj

Leucopogon

Nazwa systematyczna
Leucopogon R.Br.
Prodr. 541. 27 Mar 1810 (nom. cons.)[3]
Typ nomenklatoryczny

D. verticillatum[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Leucopogon pulchellus
Leucopogon setiger

Leucopogon R.Br. – rodzaj drzew i krzewów z rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Należy tu 110 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje Australię i Nową Zelandię[4] (w niektórych ujęciach systematycznych włączane są tu gatunki z rodzaju Styphelia, których zasięg obejmuje także Malezję i Nową Kaledonię)[5]. Owoce niektórych gatunków są jadalne i zwane „australijskimi porzeczkami”[5].

Morfologia

Leucopogon sprengelioides
Leucopogon polymorphus
Pokrój
Małe drzewo lub krzew. Gałęzie wyprostowane, nagie lub omszone[6].
Liście
Liście nagie lub owłosione. Prążkowane od spodu[6].
Kwiaty
Kwiaty pojedyncze lub zebrane w kwiatostanach. Szypułki zwykle owłosione. Działki kielicha mają jajowaty bądź zaokrąglony kształt. Są nagie. Płatki są podobne do działek kielicha[6].
Owoce
Pestkowce[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Należy do podrodziny Styphelioideae, rodziny wrzosowatych (Ericaceae), która wraz z siostrzaną rodziną Cyrillaceae należą do rzędu wrzosowców, grupy astrowych (asterids) w obrębie dwuliściennych właściwych (eudicots)[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Ericanae Takht., rząd wrzosowce (Ericales Dumort.), podrząd Ericineae Burnett, rodzina wrzosowate (Ericaceae Juss.), rodzaj Leucopogon R.Br.[7]

Wykaz gatunków[4]
  • Leucopogon acicularis Benth.
  • Leucopogon affinis R.Br.
  • Leucopogon alternifolius R.Br.
  • Leucopogon altissimus Hislop
  • Leucopogon amplectens Ostenf.
  • Leucopogon amplexicaulis R.Br.
  • Leucopogon apiculatus R.Br.
  • Leucopogon assimilis R.Br.
  • Leucopogon atherolepis Stschegl.
  • Leucopogon audax Hislop
  • Leucopogon australis R.Br.
  • Leucopogon borealis Hislop & A.R.Chapm.
  • Leucopogon bossiaea (F.Muell.) Benth.
  • Leucopogon bracteolaris Benth.
  • Leucopogon canaliculatus Hislop
  • Leucopogon capitellatus DC.
  • Leucopogon carinatus R.Br.
  • Leucopogon cinereus E.Pritz.
  • Leucopogon cochlearifolius Strid
  • Leucopogon collinus (Labill.) R.Br.
  • Leucopogon compactus Stschegl.
  • Leucopogon concurvus F.Muell.
  • Leucopogon cordatus Sond.
  • Leucopogon corymbiformis Hislop
  • Leucopogon costatus (F.Muell.) J.M.Black
  • Leucopogon cryptanthus Benth.
  • Leucopogon cucullatus R.Br.
  • Leucopogon darlingensis Hislop
  • Leucopogon decrescens Hislop
  • Leucopogon denticulatus W.Fitzg.
  • Leucopogon distans R.Br.
  • Leucopogon diversifolius Hislop
  • Leucopogon elatior Sond.
  • Leucopogon elegans Sond.
  • Leucopogon extremus Hislop & Puente-Lel.
  • Leucopogon fasciculatus (G.Forst.) A.Rich.
  • Leucopogon fimbriatus Stschegl.
  • Leucopogon florulentus Benth.
  • Leucopogon foliosus Hislop
  • Leucopogon gelidus (F.Muell.) N.A.Wakef.
  • Leucopogon gibbosus Stschegl.
  • Leucopogon gilbertii Stschegl.
  • Leucopogon glabellus R.Br.
  • Leucopogon glacialis Lindl.
  • Leucopogon gnaphalioides Stschegl.
  • Leucopogon gracilis R.Br.
  • Leucopogon gracillimus DC.
  • Leucopogon grammatus Hislop
  • Leucopogon hirsutus Sond.
  • Leucopogon incisus Hislop
  • Leucopogon inflexus Hislop
  • Leucopogon infuscatus Strid
  • Leucopogon interruptus R.Br.
  • Leucopogon interstans Hislop
  • Leucopogon kirupensis Hislop
  • Leucopogon lasiophyllus Stschegl.
  • Leucopogon lasiostachys Stschegl.
  • Leucopogon lloydiorum Strid
  • Leucopogon maritimus Hislop
  • Leucopogon microcarpus Hislop
  • Leucopogon microphyllus (Cav.) R.Br.
  • Leucopogon mollis E.Pritz.
  • Leucopogon navicularis Hislop
  • Leucopogon neurophyllus F.Muell.
  • Leucopogon newbeyi Hislop
  • Leucopogon nitidus Hislop
  • Leucopogon obovatus (Labill.) R.Br.
  • Leucopogon obtusatus Sond.
  • Leucopogon oldfieldii Benth.
  • Leucopogon oliganthus E.Pritz.
  • Leucopogon opponens (F.Muell.) Benth.
  • Leucopogon oppositifolius Sond.
  • Leucopogon oreophilus J.M.Powell
  • Leucopogon ozothamnoides F.Muell. ex Benth.
  • Leucopogon paradoxus Hislop
  • Leucopogon parviflorus (Andrews) Lindl.
  • Leucopogon penicillatus Stschegl.
  • Leucopogon phyllostachys Benth.
  • Leucopogon pilifer N.A.Wakef.
  • Leucopogon pimeleoides A.Cunn. ex DC.
  • Leucopogon plumuliflorus (F.Muell.) F.Muell. ex Benth.
  • Leucopogon polymorphus Sond.
  • Leucopogon polystachyus R.Br.
  • Leucopogon prolatus Hislop
  • Leucopogon psammophilus E.Pritz.
  • Leucopogon pulchellus Sond.
  • Leucopogon reflexus R.Br.
  • Leucopogon remotus Hislop
  • Leucopogon rodwayi Summerh.
  • Leucopogon rubricaulis R.Br.
  • Leucopogon rugulosus Hislop
  • Leucopogon simulans Hislop
  • Leucopogon spectabilis Hislop & A.R.Chapm.
  • Leucopogon sprengelioides Sond.
  • Leucopogon squarrosus Benth.
  • Leucopogon stenophyllus Hislop
  • Leucopogon stokesii Hislop
  • Leucopogon strictus Benth.
  • Leucopogon subsejunctus Hislop
  • Leucopogon tamariscinus R.Br.
  • Leucopogon tenuicaulis J.M.Powell ex Hislop
  • Leucopogon tenuis DC.
  • Leucopogon tetragonus Sond.
  • Leucopogon thymifolius Lindl. ex Benth.
  • Leucopogon unilateralis Stschegl.
  • Leucopogon validus Hislop & A.R.Chapm.
  • Leucopogon verticillatus R.Br.
  • Leucopogon virgatus R.Br.
  • Leucopogon wheelerae Hislop
  • Leucopogon xerampelinus de Lange, Heenan & M.I.Dawson

Ochrona

W 1997 roku w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych dwa gatunki tego rodzaju, Leucopogon cryptanthus oraz Leucopogon marginatus, zostały wpisane do kategorii EX (extinct) – gatunków wymarłych[8].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-13]  (ang.).
  3. a b Leucopogon. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2014-02-06]. (ang.).
  4. a b Leucopogon R.Br.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-11-07].
  5. a b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 523, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  6. a b c d Genus Leucopogon. PlantNET. [dostęp 2014-02-06]. (ang.).
  7. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Leucopogon. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-03-22]. (ang.).
  8. Kerry Scott Walter, Harriet J. Gillett: 1997 IUCN Red List of Threatened Plants. IUCN The World Conservation Union, 1998, s. 243-244. (ang.).

Literatura dodatkowa

  1. David A. Halford: Leucopogon sp. (Coolmunda Halford Q1635) (Epacridaceae): a conservation assessment. Queensland Herbarium, 1993. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • GBIF: 7288455
  • identyfikator iNaturalist: 83594
  • IPNI: 331714-2
  • NCBI: 13590
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:331714-2
  • identyfikator Tropicos: 40005985
  • USDA PLANTS: LEUCO14
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 320935
  • CoL: 5DX8