Macrothele
Macrothele | |||
Ausserer, 1871 | |||
Macrothele calpeiana | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | stawonogi | ||
Podtyp | |||
Gromada | pajęczaki | ||
Rząd | pająki | ||
Podrząd | Opisthothelae | ||
Infrarząd | ptaszniki | ||
Rodzina | Macrothelidae | ||
Rodzaj | Macrothele | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Mygale calpeiana (Walckenaer, 1805) | |||
Synonimy | |||
| |||
|
Macrothele – rodzaj pająków z infrarzędu ptaszników i rodziny Macrothelidae. Obejmuje 42 opisane gatunki. Występują w Europie, Azji i Afryce.
Morfologia
Ptaszniki średnich do dużych rozmiarów ciała o ubarwieniu ciemnobrązowym do czarnego. Karapaks mają gładki, nagi, zaopatrzony w głębokie, poprzeczne jamki[1]. Szczękoczułki mają na przednich krawędziach rowków pojedynczy szereg dużych zębów, a na tylnych ich krawędziach jedynie ząbki małe, ustawione w krótkim szeregu w części nasadowej[1][2]. Warga dolna i endyty szczęk wyposażone są w bardzo liczne kuspule. Sternum zaopatrzone jest w trzy pary sigilli, z których para tylna jest największa[1][2][3]. Odnóża mają stopy opatrzone kolcami i pozbawione skopuli oraz przypazurkowych kępek włosków[1]. Nogogłaszczki lub pierwsza para odnóży ma na biodrach lub krętarzach boczne szczecinki wiosłowate (liry)[1], których zawsze brak u siostrzanego rodzaju Vacrothele[3]. U samców pierwsza para odnóży cechuje się pogrubionymi goleniami. Opistosoma (odwłok) ma cztery kądziołki przędne; te pary tylno-środkowej są jednoczłonowe i oddalone od siebie o około cztery swoje średnice, a te pary tylno-bocznej są smukłe i zbudowane z trzech członów[1]. Nogogłaszczki samca różnią się od tych u Vacrothele dłuższymi i niegrubymi, mniej regularnie rozmieszczonymi kolcami grzbietowymi goleni oraz igłowatym, a nie trąbkowatym wierzchołkiem embolusa. Samice Macrothele różnią się od Vacrothele kształtem otworu kopulacyjnego, którego nasada jest u nich węższa[3].
Ekologia i występowanie
Pająki te zamieszkują krainy: palearktyczną, etiopską i orientalną. Najliczniej rodzaj reprezentowany jest w Chinach, skąd znanych jest 20 gatunków. Fauna Wietnamu liczy 6 gatunków. Cztery gatunki są endemitami Tajwanu, a po trzy Konga i japońskiego archipelagu Riukiu[4]. Dwa gatunki występują w Europie – M. calpeiana i M. cretica – ten pierwszy w jej części zachodniej, a ten drugi endemicznie na Krecie[4][5].
Pająki te bytują pod kamieniami, kłodami, w glebie, szczelinach skalnych czy w butwiejącym drewnie[2][3]. Nie kopią samodzielnie nor, lecz wykorzystują istniejące już jamy, przestwory i szczeliny w wybranym siedlisku[5]. W miejscach tych konstruują rurkowate lub lejkowate oprzędy[2]. Niektóre gatunki w sprzyjających warunkach tworzą populacje o znacznym zagęszczeniu[5].
Taksonomia
Rodzaj ten wprowadzony został w 1871 roku przez Antona Ausserera. Klasyfikowany był wówczas w rodzinie ptasznikowatych[6]. W 1892 roku Eugène Simon wyróżnił dla niego podrodzinę Macrotheleae[7]. Następnie rodzaj ów przeniesiono do Dipluridae. W 1980 roku Robert Raven przeniósł podrodzinę Macrothelinae do rodziny Hexathelidae[8]. W 2018 roku Marshal Hedin i współpracownicy na podstawie wyników analiz filogenetycznych wynieśli tę podrodzinę do rangi osobnej, monotypowej rodziny ptaszników[2]. W 2022 roku Tang Yani i współpracownicy wyróżnili w obrębie Macrothelidae nowy rodzaj, Vacrothele, w związku z czym rodzina przestała być monotypowa[3].
Do rodzaju tego należą 42 opisane gatunki[4]:
- Macrothele abrupta Benoit, 1965
- Macrothele alyrata (Mirza, Sanap & Kunte, 2017)
- Macrothele amamiensis Shimojana & Haupt, 1998
- Macrothele arcuata Tang, Zhao & Yang, 2020
- Macrothele bannaensis Xu & Yin, 2001
- Macrothele calpeiana (Walckenaer, 1805)
- Macrothele camerunensis Simon, 1903
- Macrothele cangshanensis Yang, Zhao, Zhang & Yang, 2018
- Macrothele cretica Kulczyński, 1903
- Macrothele decemnotata Simon, 1909
- Macrothele drolshageni Özkütük, Elverici, Yağmur & Kunt, 2019
- Macrothele emei Lin & Li, 2021
- Macrothele gigas Shimojana & Haupt, 1998
- Macrothele guizhouensis Hu & Li, 1986
- Macrothele hanfeii Lin & Li, 2021
- Macrothele holsti Pocock, 1901
- Macrothele hungae Lin & Li, 2021
- Macrothele incisa Benoit, 1965
- Macrothele jingzhao Chen, Jiang & Yang, 2020
- Macrothele jinlin Yang, Zhao, Zhang & Yang, 2018
- Macrothele limenghuai Lin & Li, 2021
- Macrothele maculata (Thorell, 1890)
- Macrothele menglunensis Li & Zha, 2013
- Macrothele monocirculata Xu & Yin, 2000
- Macrothele multispine Wang, Li & Yang, 2019
- Macrothele nanning Lin & Li, 2021
- Macrothele proserpina Simon, 1909
- Macrothele raveni Zhu, Li & Song, 2000
- Macrothele sanheensis Tang, Zhao & Yang, 2020
- Macrothele segmentata Simon, 1892
- Macrothele simplicata (Saito, 1933)
- Macrothele taiwanensis Shimojana & Haupt, 1998
- Macrothele triangularis Benoit, 1965
- Macrothele undata Tang, Zhao & Yang, 2020
- Macrothele variabiis Pavesi, 1898
- Macrothele vidua Simon, 1906
- Macrothele yaginumai Shimojana & Haupt, 1998
- Macrothele yani Xu, Yin & Griswold, 2002
- Macrothele yongshengensis Yang, Zhao & Yang, 2019
- Macrothele yunlingensis Yang, Zhao & Yang, 2019
- Macrothele yunnanica Zhu & Song, 2000
Przypisy
- ↑ a b c d e f M.S. Zhu, D.X. Song. Review of the Chinese funnel-web spiders of the genus Macrothele, with descriptions of two new species (Araneae:Hexathelidae). „The Raffles Bulletin of Zoology”. 48 (1), s. 59–64, 2000. National University of Singapore.
- ↑ a b c d e Marshal Hedin, Shahan Derkarabetian, Martín J. Ramírez, Cor Vink, Jason E. Bond. Phylogenomic reclassification of the world’s most venomous spiders (Mygalomorphae, Atracinae), with implications for venom evolution. „Scientific Reports”. 8 (1636), s. 1-7, 2018. DOI: 10.1038/s41598-018-19946-2.
- ↑ a b c d e Ya-Ni Tang, Ya-Ying Wu, Yu Zhao, Zhi-Zhong Yang. Description of a new genus and two new species of the funnel-web mygalomorph (Araneae: Mygalomorphae: Macrothelidae) from China with notes on taxonomic amendments. „Zootaxa”. 5125 (5), s. 513-535, 2022. Magnolia Press. DOI: 10.11646/zootaxa.5125.5.3.
- ↑ a b c Macrothele Ausserer, 1871. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2022-07-30].
- ↑ a b c R. Snazell, R. Allison. The genus Macrothele Ausserer (Araneae, Hexathelidae) in Europe. „Bulletin of the British Arachnological Society”. 8, s. 65-72, 1989.
- ↑ Anton Ausserer. Beiträge zur Kenntniss der Arachniden-Familie der Territelariae Thorell (Mygalidae Autor). „Verhandlungen der Kaiserlich-Königlichen Zoologisch-Botanischen Gesellschaft in Wien”. 21, s. 117-224, 1871.
- ↑ E. Simon: Histoire naturelle des araignées. Deuxième édition, tome premier. Paris: Roret, 1892.
- ↑ Robert J. Raven. The evolution and biogeography of the mygalomorph spider family Hexathelidae (Araneae, Chelicerata). „Journal of Arachnology”. 8, s. 251-266, 1980.