Matthias de l’Obel

Matthias de l’ObelMathias de Lobel lub Matthaeus Lobelius (ur. 1538 w Lille, zm. 3 marca 1616 Highgate w Londynie) – flamandzki lekarz i botanik. Jest uznawany za pierwszego botanika, który podszedł do klasyfikacji roślin zgodnie z ich naturalnym pokrewieństwem, a nie ich zastosowaniami medycznymi.

L’Obel studiował medycynę w Leuven, a następnie pod kierunkiem Wilhelma Rondeleta w Montpellier[1]. W latach 1571–1581 prowadził praktykę lekarską w Antwerpii, a następnie w Delfcie, gdzie był lekarzem nadwornym księcia Wilhelma I Orańskiego. W 1584 r. opuścił Holandię, uciekając przed wojną domową. Udał się do Anglii, gdzie pozostał już do śmierci. Był tam m.in. lekarzem Jakuba I Stuarta.

Był autorem wydanej w 1591 fundamentalnej publikacji Icones stirpium, seu, Plantarum tam exoticarum, quam indigenarum: in gratiam rei herbariae studiosorum in duas partes digestae: cum septem linguarum indicibus, ad diuersarum nationum vsum[2] („Obrazy roślin, zarówno egzotyczne i rodzime, dla studentów botaniki, ułożone w dwóch częściach: z indeksami w siedmiu językach na użytek różnych narodowości”) i jest uznawany za pierwszego botanika, który podszedł do klasyfikacji roślin zgodnie z ich naturalnym pokrewieństwem, a nie ich zastosowaniami medycznymi.

Rodzaj roślin lobelia i takson lobeliowe nazwano na jego cześć. Od jego nazwiska pochodzi również nazwa gatunkowa ciemiężycy zielonej (Veratrum lobelianum Bernh)[3].

Standardowy skrót autora Lobel służy do wskazania tej osoby jako autora, gdy powołuje się nazwę botaniczną[4].

Wybrane publikacje

  • Matthias de l’Obel: Stirpium adversaria nova. London: Thomae Purfoetii, 1571. (ang.).
  • 1576 Stirpium Observationes (Plantarum, Seu, Stirpium Historia)
  • 1581, Cruydtboeck oft beschryvinghe van allerleye ghewassen, kruyderen, hesteren ende gheboomten, Antwerpen, Plantijn.
  • 1591 Icones stirpium, seu, Plantarum – Copy at Internet Archive.
  • Guillaume Rondelet, Matthias de L’Obel, Ludovicus Myreus: Pharmacopoeia Rondelletii. 1618. [dostęp 2017-02-02].
  • Matthias de l’Obel: Botanographic Regii eximii Stirpium illustrationes. Plurimas elaborantes inauditas plantas, subreptitiis Joh: Parkinsoni rapsodiis (ex codice MS insalutato) sparsim gravatae. Ejusdem adjecta sunt ad calcem Theatri botanici Auaptnuala, Accurante Guil: How, Anglo.. London: Tho. Warren, 1655. (łac.).

Przypisy

  1. AnneA. Kling AnneA., Matthias de L’Obel – Cincinnati History library and Archives [online], library.cincymuseum.org [dostęp 2017-02-02]  (ang.).
  2. Biodiversity Heritage Library: Icones stirpium, seu, Plantarum tam exoticarum, quam indigenarum. [dostęp 2017-02-02]. (ang.).
  3. Dominika Kustosz: Strzemieszyca, w: „Tatry” nr 4 (50), jesień 2014, s. 52–53.
  4. Author Details Lobel, Mathias de (1538-1616). The International Plant Names Index, 2015-04-23. [dostęp 2017-02-02]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Tytuły prac w Biodiversity Heritage Library – By „L’Obel, Matthias de, 1538-1616”. Biodiversity Heritage Library. [dostęp 2017-02-02]. (ang.).
  • Obrazy wysokiej rozdzielczości dzieł i portretów Matthiasa de l'Obela w formacie .jpg i .tiff Digitized Images / 16thCentury / Lobel /. History of Science Collections, University of Oklahoma Libraries. [dostęp 2017-02-02]. (ang.).
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000115724624
  • VIAF: 62480800
  • LCCN: n81093156
  • GND: 124418392
  • LIBRIS: qn246618257nl2n
  • BnF: 13172523q
  • SUDOC: 068526350
  • SBN: CFIV161760
  • NKC: nlk20010092724
  • DBNL: lobe004
  • BNE: XX1281170
  • NTA: 070573999
  • BIBSYS: 1048087
  • CiNii: DA14111065
  • Open Library: OL2375774A
  • PLWABN: 9810620334905606
  • NUKAT: n2007103414
  • OBIN: 66084
  • J9U: 987007444168305171
  • LIH: LNB:C50g;=BF
  • Britannica: biography/Matthias-de-LObel
  • Universalis: matthias-de-l-obel
  • DSDE: Matthaeus_Lobelius