Meiolania

Meiolania
Owen, 1886
Okres istnienia: środkowy miocen-holocen
rekonstrukcja M. platyceps
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Rodzina	Meiolaniidae
Rodzaj	Meiolania
Synonimy
Miolania Ceratochelys
Gatunki
"Meiolania brevicollis" Megirian,1992 "M.platyceps"" Richard Owen,1886 "M. mackayi" Anderson,1925

Meiolania ("mały wędrowiec") to wymarły rodzaj żółwia nienależącego do żadnego współczesnego podrzędu (Cryptodira, Pleurodira)^[1][2], występował od środkowego miocenu aż do prawdopodobnie holocenu.

Meiolania posiadała niezwykłą czaszkę, na której znajdowały się liczne wypukłości oraz przypominające rogi wyrostki. Dwa z tych rogów rozchodziły się do tyłu i na boki, co uniemożliwiało zwierzęciu schowanie głowy do skorupy. Ogon chroniony był przez kostne "pierścienie" przy nasadzie, które potem przechodziły w kolce^[3]. Meiolania może być uznana za przykład konwergencji z ankylozaurami i gliptodontami.

W Australii znaleziono 2 gatunki: M. brevicollis i nienazwany gatunek. Długość karapaksu nienazwanego gatunku mogła osiągać 2m, co sprawiałoby, że byłby to drugi pod względem wielkości żółw w historii. Przewyższałby go jedynie azjatycki Megalochelys atlas z pleistocenu. Najmniejszy gatunek to M. mackayi z Nowej Kaledonii, którego karapaks osiągał długość 70 cm. Ostatni z wyspowych gatunków to M. platyceps z Lord Howe.

Meiolania była roślinożerna. Z racji faktu, że skamieniałości do roku 1925 pochodziły z plaż, uznawano rodzaj za żółwia wodnego. Obecnie przeważa pogląd, że był to żółw lądowy. Ostatnie badania zdają się burzyć tę hipotezę, sugerując tryb życia bardziej zbliżony do legwana morskiego^[4].

Rodzaj został utworzony w 1886 roku na bazie skamieniałości z Lord Howe, Richard Owen stworzył w nim 2 gatunki- M. platyceps i M.minor (obecnie synonim poprzedniego gatunku)^[5]. Były to pierwsze dobrze zachowane szczątki Meiolaniidae i posłużyły do identyfikacji wcześniej odkrytego rodzaju Ninjemys oweni (do 1992 znajdował się on w rodzaju Meiolania) jako pozostałości żółwi, a nie jak wcześniej sądzono, jaszczurek. Później do rodzaju został wrzucony gatunek Niolamia argentina, co wykluczyli autorzy kolejnych badań.

M. mackayi został opisany w 1925 roku na podstawie znaleziska z wyspy Walpole, z archipelagu Nowej Kaledonii. Był on mniejszy i drobniejszy niż M. platyceps^[6]. Szczątki są również znane z jaskiń Pindai na Grande Terre oraz z wyspy Tiga.

M. brevicollis został znaleziony w 1992 roku w skałach ze środkowego miocenu, z Carnfield Beds w północnej Australii i różnił się od M. platyceps bardziej płaską czaszką i innymi proporcjami rogów^[7].

Nienazwany gatunek pochodzi ze środkowej części Australii, w formacji Wyandotte Creek w Queensland. Datowanie wykazało, że pochodziły z późnego pleistocenu, znalezisko składało się z czubków 3 rogów oraz kręgów ogonowych, które zostały opisane jako "niewiarygodnie duże". Gatunek jest określany pod nazwą M. cf platyceps, z racji największego podobieństwa, chociaż ich stan nie pozwala na rozpoznanie ponad rodzaj^[8][9].

Pozostałości żółwi datowane na holocen z wysp Vanuatu, które znaleziono przeszukując sterty stworzone przez kulturę Lapita uznano za należące do rodzaju Meiolania jako nowy gatunek ?M. damelipi w 2010 roku. Po dokładniejszych analizach wykazano jednak, że nie pochodzą one od żadnego przedstawiciela Meiolaniidae, a znaleziskom brakuje rogów potylicznych, charakterystycznej cechy rodzaju Meiolania. Jest to o tyle nietypowe, że są one jednym z najczęstszych znalezisk pobliskich wysp Walpole i Lord Howe. Długie kości kończyn wskazują ku żółwiom lądowym, grupie która nigdy nie występowała w regionie Południowego Pacyfiku czy Australazji^[10]. Kolejne znaleziska również uznawane za ?M. damelpi lub blisko spokrewnionego gatunku, zostały znalezione w różnych częściach archipelagu Fiji, m.in. na Viti Levu, Vanua Levu, i na pomniejszych wyspach^[11][12].

Uważa się, że M. platyceps wymarł na wyspie Lord Howe przed przybyciem człowieka, zapewne na skutek wzrostu poziomu morza spowodowanym cofającym się lądolodem^[13].