Mewastatyna
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | C23H34O5 | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 390,51 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||
Wygląd | biały proszek | ||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | 73573-88-3 | ||||||||||||||||||||||||||
PubChem | 64715 | ||||||||||||||||||||||||||
DrugBank | DB06693 | ||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||
|
Mewastatyna (łac. mevastatinum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny pochodzenia naturalnego z grupy laktonów. Zbudowany jest z układu zredukowanego 1-naftolu zestryfikowanego kwasem metylomasłowym i zawierający boczny łańcuch zakończony pierścieniem δ-walerolaktonu (od półsyntetycznego leku, simwastatyny, różni się brakiem 2 grup metylowych). Jest inhibitorem reduktazy HMG-CoA oraz hamuje podziały komórkowe w fazie G1.
Historia
W 1959 w Instytucie Molekularnej Biologii Komórki i Genetyki Maxa Plancka odkryto enzym reduktazę HMG-CoA pełniący kluczową rolę w szlaku metabolicznym syntezy cholesterolu[5]. W latach 60. XX w. ustalono, iż wątroba nawet przy diecie bezcholesterolowej jest w stanie zwiększyć swoją zdolność do syntezy cholesterolu w stopniu wystarczającym na pokrycie potrzeb całego organizmu[6]. W 1973 roku[6] zespół Akira Endō po przebadaniu ponad 6 tys. szczepów bakteryjnych wykazał, że substancja ML-236B (mewastatyna) wydzielana przez Penicillium citrinum ma właściwości obniżania poziomu cholesterolu oraz lipoproteiny niskiej gęstości w surowicy zwierząt i ludzi, jednakże badania na zwierzętach wykazały jej potencjalną toksyczność. W 1976 mewastatyna (pod nazwą kompaktyna) została wyizolowana z Penicillium brevicompactum przez Aliana Browna jako potencjalny nowy lek przeciwgrzybiczy[7].
Mechanizm działania
Mechanizm działania mewastatyny opiera się na specyficznym, kompetytywnym i odwracalnym hamowaniu reduktazy HMG-CoA, co następuje natychmiast po wniknięciu do komórki wątrobowej. Skutkiem jest nasilenie transkrypcji genu kodującego receptor dla lipoprotein niskiej gęstości (LDL), wzrost liczby receptorów kodowanych przez gen na powierzchni błony komórkowej i zwiększenie wychwytu z krwi lipoprotein niskiej oraz pośredniej gęstości[8].
Zastosowania
Mewastatyna nigdy nie została zarejestrowana jako lek. W wysokich dawkach hamuje wzrost i wywiera działanie antyproliferacyjne na komórki czerniaka[9].
Przypisy
- ↑ a b c d e Mevastatin (Compactin) (CAS 73573-88-3) [online], Santa Cruz Biotechnology [dostęp 2014-01-22] (ang.).
- ↑ Mevastatin, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB06693 [dostęp 2020-06-29] (ang.).
- ↑ Abu T.M.A.T.M. Serajuddin Abu T.M.A.T.M., Sunanda A.S.A. Ranadive Sunanda A.S.A., Eileen M.E.M. Mahoney Eileen M.E.M., Relative lipophilicities, solubilities, and structure-pharmacological considerations of 3-hydroxy-3-methylglutaryl-coenzyme a (HMG-COA) reductase inhibitors pravastatin, lovastatin, mevastatin, and simvastatin, „Journal of Pharmaceutical Sciences”, 80 (9), 1991, s. 830–834, DOI: 10.1002/jps.2600800905, PMID: 1800703 (ang.).
- ↑ Mevastatin, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2014-01-22] (ang.).
- ↑ MaciejM. Banach MaciejM., JacekJ. Rysz JacekJ., Krzysztof J.K.J. Filipiak Krzysztof J.K.J., Simwastatyna, Gdańsk: Via Medica, 2009, s. 2–3, ISBN 978-83-7599-118-5 .
- ↑ a b AkiraA. Endo AkiraA., The discovery and development of HMG-CoA reductase inhibitors, „Journal of Lipid Research”, 33 (11), 1992, s. 1569–1582, PMID: 1464741 (ang.).
- ↑ Alian G.A.G. Brown Alian G.A.G. i inni, Crystal and Molecular Structure of Compactin, a New Antifungal Metabolite from Penicillium brevicompactum, „Journal of the Chemical Society, Perkin Transactions 1”, 11, 1976, s. 1165–1170, DOI: 10.1039/P19760001165, PMID: 945291 (ang.).
- ↑ a b MaciejM. Banach MaciejM., Krzysztof J.K.J. Filipiak Krzysztof J.K.J., GrzegorzG. Opolski GrzegorzG., Aktualny stan wiedzy na temat statyn, Poznań 2013, s. 31, ISBN 978-83-63622-21-3 .
- ↑ Sharon A.S.A. Glynn Sharon A.S.A. i inni, The 3-hydroxy-3-methylglutaryl-coenzyme A reductase inhibitors, simvastatin, lovastatin and mevastatin inhibit proliferation and invasion of melanoma cells, „BMC Cancer”, 8 (1), 2008, s. 9, DOI: 10.1186/1471-2407-8-9, PMID: 18199328, PMCID: PMC2253545 (ang.).
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.