Mleczaj sutkowaty

Mleczaj sutkowaty

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	gołąbkowce
Rodzina	gołąbkowate
Rodzaj	mleczaj
Gatunek	mleczaj sutkowaty
Nazwa systematyczna
Lactarius mammosus Fr. Epicr. syst. mycol.: 347 (Uppsala, 1838)
Zasięg
Zasięg w Europie i Azji
Multimedia w Wikimedia Commons

Mleczaj sutkowaty (Lactarius mammosus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)^[1].

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

{Po raz pierwszy opisał go Elias Fries w 1838 r. i nadana przez niego nazwa jest ważna i aktualna^[1]. Synonimy^[2]:

• Lactarius confusus S. Lundell 1939
• Lactarius fuscus Rolland 1899
• Lactarius mammosus var. mammosus Fr. 1838
• Lactifluus mammosus (Fr.) Kuntze 1891

Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1998 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako mleczaj bury^[3].

Kapelusz

Średnicy 3–8 cm, barwy ciemnobrązowej, z lekko szarawym lub czerwonawym odcieniem, niekiedy delikatnie, koncentrycznie strefowany, czasami z małym garbkiem w centrum. Pokryty suchą, matową lub filcowatą skórką^[4].

Hymenofor

Blaszkowy, blaszki początkowo barwy żółtawej, po dojrzeniu ochrowe^[4].

Trzon

Wysokość 4–10 cm, grubość 0,5–1,5 cm, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia białawoszara, oszroniona^[5].

Miąższ

Zbudowany jest z kulistawych komórek powodujących jego specyficzną kruchość i nieregularny przełam. Ma słabą woń przypominającą miąższ orzecha kokos właściwego (Cocos nucifera). Wydziela ostre, białawe, nie przebarwiające się mleczko^[4].

Wysyp zarodników

Jasny^[5].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 7–8,5 × 6–7 μm, od krótko elipsoidalnych do niemal kulistych, bez pory rostkowej, o brodawkowato-usiatkowanej powierzchni. Cystydy wrzecionowate, 60–80 × 5–10(–15) μm^[5].

Gatunki podobne

Wśród grzybów o morfologicznie zbliżonych owocnikach wymienia się następujące gatunki:

• mleczaj szaroplamisty (Lactarius vietus). Odróżnia się pokrojem, barwą, nieco dłuższymi zarodnikami mniej wyraźnym ich urzeźbieniem^[5]
• mleczaj kokosowy (Lactarius glyciosmus)^[4].

Występuje w Ameryce Północnej, Europie i azjatyckich obszarach Rosji^[6]. W Polsce jest rzadki, W 2003 r. Władysław Wojewoda przytoczył 6 stanowisk^[3], w późniejszych latach podano następne. Najbardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną^[7].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Rośnie w lasach iglastych, przeważnie w obecności świerków i sosen. Wytwarza owocniki (w Europie) od sierpnia do października^[4].