Neomonachus

Neomonachus
Slater & K.M. Helgen, 2014[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – mniszka hawajska (N. schauinslandi)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Podrząd

psokształtne

Infrarząd

Arctoidea

Nadrodzina

Phocoidea

Rodzina

fokowate

Rodzaj

Neomonachus

Typ nomenklatoryczny

Monachus schauinslandi Matschie, 1905

Gatunki

2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies

Neomonachus – rodzaj drapieżnych ssaków morskich z rodziny fokowatych (Phocidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący na Hawajach[2][3].

Morfologia

Długość ciała 183–240 cm; masa ciała 136–272 kg; długość ciała noworodków około 100 cm, masa ciała 16–18 kg (dotyczy gatunku występującego współcześnie)[3][4].

Systematyka

Rodzaj zdefiniowali w 2014 roku amerykańscy zoolodzy Graham J. Slater i Kristofer Michael Helgen w artykule poświęconym biogeografii i taksonomii mniszek opublikowanym na łamach ZooKeys[1]. Na gatunek typowy autorzy wyznaczyli (oryginalne oznaczenie) mniszkę hawajską (N. schauinslandi).

Etymologia

Neomonachus: gr. νεος neos ‘nowy’; rodzaj Monachus Fleming, 1822 (mniszka)[1].

Podział systematyczny

Takson wyodrębniony na podstawie danych genetycznych z Monachus; drogi rozwojowe Monachus i Neomonachus rozdzieliły się około 6,3 mln lat temu[1] (zobacz kladogram[5]). Do rodzaju należą następujące współczesne[a] gatunki[1][7][4][8][2]:

Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[9] Podgatunki[3][2][4] Rozmieszczenie geograficzne[3][2][4] Podstawowe wymiary[3][4][b] Status
IUCN[10]
Neomonachus schauinslandi (Matschie, 1905) mniszka hawajska gatunek monotypowy Hawaje, głównie w północno-zachodniej części (atole Kure, Midway, Pearl i Hermes, Wyspa Lisianskiego, Laysan i French Frigate Shoals) DC: 183–240 cm
MC: 136–272 kg
 EN 
Neomonachus tropicalis (J.E. Gray, 1850) mniszka karaibska gatunek monotypowy wyspy i wybrzeże Morza Karaibskiego i wschodniej części Zatoki Meksykańskiej (takie jak Bahamy, Wielkie i Małe Antyle), także półwysep Jukatan i na południe wzdłuż wybrzeży Ameryki Środkowej i Południowej do Gujany oraz wzdłuż wybrzeży Florydy i Georgii w Stanach Zjednoczonych DC: 199–226 cm
MC: 163 kg[11]
 EX 

Kategorie IUCN:  EN gatunek zagrożony,  EX gatunek wymarły.

Uwagi

  1. W teriologii za taksony współczesne uważa się również gatunki wymarłe po 1500 roku[6].
  2. DC – długość ciała; MC – masa ciała

Przypisy

  1. a b c d e Scheel i in. 2014 ↓, s. 17.
  2. a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 442. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  3. a b c d e B. Stewart: Family Phocidae (Earless Seals). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 169. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).
  4. a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 677. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  5. Scheel i in. 2014 ↓, s. 13.
  6. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Taxonomic overview. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-11-03]. (ang.).
  7. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-19]. (ang.).
  8. Appendix 1: Extinct species. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 710. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  9. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 154. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  10. Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-09]. (ang.).
  11. P.J. Adam. Monachus tropicalis. „Mammalian Species”. 747, s. 2, 2004. DOI: 10.1644/747. (ang.). 

Bibliografia

  • D.M. Scheel, G.J. Slater, S-O. Kolokotronis, C.W. Potter, D.S. Rotstein, K. Tsangaras, A.D. Greenwood & K.M. Helgen. Biogeography and taxonomy of extinct and endangered monk seals illuminated by ancient DNA and skull morphology. „ZooKeys”. 49, s. 1–33, 2014. DOI: 10.3897/zookeys.409.6244. (ang.). 
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 40586198
  • GBIF: 8552999
  • identyfikator iNaturalist: 446639
  • ITIS: 1133131
  • NCBI: 1907176
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 311444
  • CoL: 6224