Pałac Festeticsów w Keszthely

Pałac Festeticsów w Keszthely

Festetics-kastély

nr rej. 10876
Pałac Festeticsów z lotu
Państwo	Węgry
Miejscowość	Keszthely
Adres	8360 Keszthely, Kastély u. 1.
Typ budynku	Pałac
Styl architektoniczny	barok, neobarok, neorokoko
Architekt	Christoph Hofstädter Victor Rumpelmayer
Inwestor	Kristóf Festetics
Rozpoczęcie budowy	1745
Ukończenie budowy	1750
Ważniejsze przebudowy	1792-1804, 1883-1887
Pierwszy właściciel	ród Festeticsów
Kolejni właściciele	państwo węgierskie (od 1948 r.)
Położenie na mapie Węgier Pałac Festeticsów w Keszthely
46°46′14″N 17°14′30″E/46,770556 17,241667
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Pałac Festeticsów w Keszthely (węg. Festetics-kastély) – pałac położony w mieście Keszthely, nad jeziorem Balaton, na Węgrzech. Należy wraz Pałacem Królewskim w Gödöllő i pałacem Esterháza w Fertőd do największych obiektów rezydencjonalnych na Węgrzech^[1].

Pałac w Keszthely powstawał w trzech głównych okresach. Wschodnie skrzydło główne zostało zbudowane w latach 1745-1750, gdy właścicielem był Kristóf Festetics, w stylu barokowym. Chociaż już za czasów Krisófa i jego syna Pála III Festeticsa rozważano plany rozbudowy budynku do kształtu litery U to nie zostały one zrealizowane. Asymetryczne skrzydło południowe w kształcie litery L zostało ostatecznie zbudowane za czasów hrabiego Györgyego I Festeticsa w latach 1792-1804, a jego zwrócona na zewnątrz część stanowiła skrzydło biblioteczne^[2].

Obecna forma pałacu powstała w latach 1883-87, gdy właścicielem był Tasziló II Festetics, pod egidą historyzmu (neobarok i neorokoko). Plany przebudowy i rozbudowy zostały wykonane przez wiedeńskiego architekta Victora Rumpelmayera. Wydłużono główne skrzydło, a także ostatecznie zrealizowano kształt litery U poprzez dobudowanie północnego skrzydła w kształcie litery L, w którym umieszczono sale balowe i apartamenty gościnne. W tym czasie dobudowana została także wieża, a całość pokryto nowym dachem mansardowym^[2].

Podczas II wojny światowej, w przeciwieństwie do wielu węgierskich pałaców, wystrój wnętrz, wyposażenie i sam budynek pozostały w większości nienaruszone. Po wyjeździe rodziny Festeticsów we wrześniu 1944 roku część zbiorów została zrabowana przez żołnierzy niemieckich i węgierskich oraz miejscową ludność, jednak znaczna część oryginalnego wyposażenia ocalała. W celu zapobieżenia przed grabieżami ze strony sowieckiej zamurowano skrzydło biblioteki, gdzie zgromadzono najcenniejsze wyposażenie, które przetrwało w ten sposób wojnę na swoim pierwotnym miejscu. Pozostała część ocalałych przedmiotów prawdopodobnie została wywieziona z pałacu do budynku uzdrowiskowego w Hévíz, należącego do rodziny Festetics, gdzie pozostała w nienaruszonym stanie. Po nacjonalizacji pałacu w 1948 roku do zwiedzania udostępnione było jedynie skrzydło biblioteki wraz z zamurowanymi wcześniej pomieszczeniami pod nazwą Biblioteka Helikona, która znajdowała się pod zarządem Państwowej Biblioteki Széchényiego. Pozostała część budynku była wykorzystywana przez wojsko, szkoły i bibliotekę powiatową. Pomysł stworzenia muzeum zrodził się już w latach pięćdziesiątych XX wieku, jednak zostało ono otwarte w 1974 roku jako Muzeum Pałacowe Helikon^[2].

Park pałacowy na przestrzeni minionych wieków ulegał licznym przekształceniom. Ostatnią jego znaczącą przemianę przypisuje się Anglikowi Henry'emu Ernestowi Milnerowi, który w 1885 roku stworzył w Keszthely ogród w stylu angielskim. Park przeżywał swój rozkwit w latach 1887-1945, kiedy to zajmował powierzchnię 42 hektarów. Uległ on poważnym zniszczeniom po 1945 roku: teren rozparcelowano, a następnie w 1986 roku przecięto go na dwie części nowo wytyczoną drogą. W efekcie tych działań powierdzchnia parku skurczyła się do 7,2 ha. Dodatkowe zniszczenia dokonały się podczas renowacji parku w 1986 roku, która mimo, że była podjęta w dobrej wierze to nie została przeprowadzona w duchu autentyczności historycznej^[3].

W 2015 roku przy wsparciu Unii Europejskiej park pałacowy został odnowiony. Celem projektu była całkowita rekonstrukcja największej części wewnętrznego parku, z uwzględnieniem autentyczności historycznej, według ostatniego stanu zrealizowanego na podstawie planów Milnera. Realizację poprzedziły dokładne badania archiwalne oraz badania geodezyjne i szczegółowe kondycji roślin^[3]. W ramach inwestycji wypielęgnowano kilkaset starych drzew oraz posadzono nowe drzewa, krzewy, róże, rośliny okrywowe i byliny, a także wykonano torfowanie. Odrestaurowano także dziedziniec, fontanny, kameralny ogród księżnej oraz jezioro i most. Renowacja parku kosztowała ponad 243 miliony forintów^[4].

• 
  Wieża w skrzydle głównym
• 
  Skrzydło południowe
• 
  Skrzydło północne
• 
  Zegar na fasadzie skrzydła północnego
• 
  Fontanna przed pałacem
• 
  Widok z parku
• 
  Biblioteka

• Pałac Festeticsów w Dég