Pleszczotka

Morfologia (pleszczotka górska)

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

pleszczotka

Nazwa systematyczna

Biscutella L.
Sp. Pl. 652. 1 Mai 1753

Typ nomenklatoryczny

Biscutella didyma L.^[3]

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Pleszczotka (Biscutella L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Obejmuje ponad 50 gatunków^[4]^[5], występujących głównie w południowej Europie, poza tym w północnej Afryce i południowo-zachodniej Azji, sięgając na wschodzie po Iran^[6]. W Polsce występuje tylko jeden gatunek – pleszczotka górska (Biscutella laevigata)^[7]. Do rodzaju należą rośliny terenów skalistych, urwisk, występujące w większości w górach, liczne gatunki mają bardzo małe zasięgi^[6]. Łacińska nazwa rodzaju pochodzi od charakterystycznego kształtu łuszczyny (łac. bis znaczy dwa, scutellum – tarczka).

Morfologia

Pokrój: Byliny, często półkrzewy drewniejące u nasady i tu krzaczasto rozgałęzione. Osiągają do 1 m wysokości^[6].
Liście: Pojedyncze, ząbkowane do pierzasto wcinanych^[6].
Kwiaty: Czterokrotne, żółte. Działki kielicha cztery, wewnętrzna para często workowato rozdęta. Płatki cztery, u nasady zwężone w paznokieć. Pręcików 6, czterosilnych; 4 wewnętrzne dłuższe od 2 zewnętrznych. Zalążnia górna z długą szyjką słupka zwieńczoną główkowatym znamieniem^[6].
Owoce: Dwuczęściowe łuszczynki, każda z części półkolista, spłaszczona z pojedynczym nasionem^[6].

Systematyka

Synonimy taksonomiczne^[3]

Perspicillum Heister ex Fabricius, Teruncius E. J. Lunell, Thlaspidium Mill.

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)^[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), plemię Biscutelleae Dumort., podplemię Biscutellinae Meiss, rodzaj pleszczotka (Biscutella L.)^[8].

Wykaz gatunków^[5]

Biscutella alcarriae A.Segura
Biscutella ambigua DC.
Biscutella apuana Raffaelli
Biscutella arvernensis Jord.
Biscutella atlantica (Maire) Greuter & Burdet
Biscutella atropurpurea Mateo & Figuerola
Biscutella auriculata L.
Biscutella bilbilitana Mateo & M.B.Crespo
Biscutella boetica Boiss. & Reut.
Biscutella brevicalcarata (Batt.) Batt.
Biscutella brevicaulis Jord.
Biscutella brevifolia (Rouy & Foucaud) Guinea
Biscutella calduchii (O.Bolòs & Masclans) Mateo & M.B.Crespo
Biscutella caroli-pauana Stübing, Peris & Figuerola
Biscutella cichoriifolia Loisel.
Biscutella conquensis Mateo & M.B.Crespo
Biscutella controversa Boreau
Biscutella coronopifolia L.
Biscutella didyma L.
Biscutella divionensis Jord.
Biscutella dufourii G.Mateo & M.B.Crespo
Biscutella ebusitana Rosselló & L.Sáez
Biscutella eriocarpa DC.
Biscutella flexuosa Jord.
Biscutella fontqueri Guinea & Heywood
Biscutella frutescens Coss.
Biscutella glacialis (Boiss. & Reut.) Jord.
Biscutella gredensis Guinea
Biscutella guillonii Jord.
Biscutella incana Ten.
Biscutella intermedia Gouan
Biscutella laevigata L. – pleszczotka górska
Biscutella lima Rchb.
Biscutella lucentina M.B.Crespo & Mateo
Biscutella lyrata L.
Biscutella maestratensis Mateo & M.B.Crespo
Biscutella marinae M.B.Crespo, Mateo & Solanas
Biscutella maritima Ten.
Biscutella mauritanica Jord.
Biscutella mollis Loisel.
Biscutella neustriaca Bonnet
Biscutella ossolana (Raffaelli & Baldoin) Landolt
Biscutella pichiana Raffaelli
Biscutella pseudolyrata A.Vicente, M.Á.Alonso & M.B.Crespo
Biscutella raphanifolia Poir.
Biscutella rotgesii Foucaud
Biscutella scaposa Sennen ex Mach.-Laur.
Biscutella sclerocarpa Revel
Biscutella segurae Mateo & M.B.Crespo
Biscutella sempervirens L.
Biscutella turolensis Pau ex M.B.Crespo, Güemes & Mateo
Biscutella valentina (Loefl. ex L.) Heywood
Biscutella variegata Boiss. & Reut.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
↑ ^a ^b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-22].
↑ Biscutella. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-03-13].
↑ ^a ^b Biscutella L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-06].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 169. ISBN 0-333-74890-5.
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 42, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Biscutella. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-22]. (ang.).