Połączenie wielowypustowe

Połączenie wielowypustowe (wielokarbowe) – połączenie rozłączne ruchowe, lub stałe bez elementów pośredniczących. Używane do osadzania piast na wałach.

Stałe połączenie wielowypustowe to połączenie, które nie porusza się osiowo, zastosowanie w połączeniach np. kół zębatych, kół pasowych itp. na wałach.

Połączenie wielowypustowe ruchome, stosowane są głównie między złączami wałów napędowych, kół zębatych na wałkach w skrzyniach biegów itp.

• Wielowypust równoległy, prostokątny – charakterystyka to liczba zębów, średnica głów i stóp oraz szerokość wpustu.
• Wielowypust ewolwentowy – stosowany przy zmiennym momencie obrotowym
• Wielokarb – profil trójkątny.

Połączenia wielowypustowe nie posiadają wady połączenia wpustowego, polegającej na osłabiającym działaniu rowka wpustowego (zjawisko karbu). Z tego powodu stosowane są w bardziej obciążonych konstrukcjach. W połączeniu wielowypustowym na wałku nacięte są rowki, a piasta jest ukształtowana tak, by do nich pasowała. Połączenie wielowypustowe jest trudniejsze do wykonania niż wpustowe^[1].

Obliczenia wytrzymałościowe połączenia wielowypustowego opierają się na kryterium dopuszczalnego nacisku powierzchniowego ${\displaystyle k_{n}{:}}$

${\displaystyle k_{n}={\frac {F_{o}}{z\cdot s\cdot l}},}$

gdzie:

${\displaystyle F_{o}}$ – siła obwodowa działająca na połączenie,

${\displaystyle z}$ – liczba wypustów,

${\displaystyle s}$ – czynna wysokość pojedynczego wypustu,

${\displaystyle l}$ – czynna długość połączenia wielowypustowego,

${\displaystyle k_{n}}$ – dopuszczalny nacisk powierzchniowy.

Wielkości połączeń wielowypustowych są znormalizowane przez Polską Normę PN/M-85016 i PN/M-85010.

• połączenia wpustowe
• wielokarb (połączenie)
• wielowypust ewolwentowy
• wpust czółenkowy