Pochwiak myszaty
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | grzyby | ||
Typ | podstawczaki | ||
Klasa | pieczarniaki | ||
Rząd | pieczarkowce | ||
Rodzina | łuskowcowate | ||
Rodzaj | pochwiak | ||
Gatunek | pochwiak myszaty | ||
Nazwa systematyczna | |||
Volvariella murinella (Quél.) M.M. Moser ex Dennis, P.D. Orton & Hora Trans. Br. mycol. Soc. 43(2): 167 (1960) | |||
|
Pochwiak myszaty (Volvariella murinella (Quél.) M.M. Moser ex Dennis, P.D. Orton & Hora) – gatunek grzybów z rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Volvariella, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1883 r. Lucien Quélet, nadając mu nazwę Volvaria murinella. Obecną nazwę naukową nadali mu w 1960 r. Meinhard Moser, Richard William George Dennis, Peter Darbishire Orton i Frederich Bayard Hora[1]. Synonimy[2]:
- Volvaria murinella Quél. 1883
- Volvariella murinella (Quél.) M.M. Moser 1953
Alina Skirgiełło w 1983 r. nadała polską nazwę pochwiak myszowaty, Władysław Wojewoda w 2003 r. zmienił ją na pochwiak myszaty[3].
Morfologia
- Kapelusz
Średnica 2–5,5 cm, początkowo tępostożkowaty, potem stopniowo wypłaszczający się, na koniec płaskowypukły, zwykle z małym uwypukleniem na środku. Powierzchnia początkowo biała, nieco różowawa na środku, błyszcząca z promieniście ułożonymi włókienkami o końcach łuseczkowatych i odstających[4].
- Blaszki
Gęste z blaszeczkami, cienkie, wolne, początkowo białe, potem różowe, brzuchate. Ostrza jaśniejsze[4].
- Trzon
Wysokość 1,5–7 cm, grubość 0,3–0,6 cm, walcowaty, u podstawy rozszerzony do 1 cm, kruchy, wewnątrz włóknisty. U młodych okazów powierzchnia całkowicie omszona, potem w dolnej części gładka, błyszcząca, biaława. Pochwa wysoka, błoniasta, workowata, cienka, na zewnętrznej stronie omszona[4].
Dość cienki, w kapeluszu biały do jasnoszarego, w trzonie żółtoochrowy o aromatycznym, ziołowym zapachu i niezbyt przyjemnym smaku[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 5,5–7,5(–8,5) x 3–4,5 µm, elipsoidalne lub nieco cylindryczne. Cheilocystydy i pleurocystydy 40–100 × 10–30(–50) µm, maczugowate, workowate lub butelkowate. W skórce kapelusza strzępki złożone z krótkich komórek o szerokości 10–30 µm z wewnętrznym, szarobrązowym pigmentem. Strzępki na szczycie łuseczek i kosmków cieńsze, o cylindrycznych komórkach mających długość do 230 µm[4].
- Gatunki podobne
Charakterystycznymi cechami pochwiaka myszatego są: niewielkie rozmiary, szarawy kapelusz i pochwa oraz stosunkowo długie zarodniki. Podobny pochwiak karłowaty (Volvariella pusilla) jest dużo mniejszy, i ma szeroko elipsoidalne owocniki. Okazy pochwiaka myszatego o białej barwie mogą być mylone z pochwiakiem drobnym (Volvariella hypopithys), ale odróżnia się on całkowicie omszonym trzonem i drobniejszymi rozmiarami[4].
Występowanie i siedlisko
Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył kilkanaście stanowisk[3], w późniejszych latach podano wiele następnych[6]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków grzybów chronionych i zagrożonych[7].
Naziemny grzyb saprotroficzny. Rośnie w lasach liściastych, na polanach, pastwiskach, przy drogach[3].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-07-24] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-07-24] (ang.).
- ↑ a b c WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 688, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ a b c d e f AlinaA. Skirgiełło AlinaA., Grzyby (Mycota), podstawczaki (Basidiomycota), łuskowcowate (Pluteaceae), Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 1999, s. 59–61, ISBN 83-85444-66-1 .
- ↑ Występowanie Volvariella murinella na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-07-24] (ang.).
- ↑ Taksony z referencjami w bibliografii grzybowej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-07-24] (pol.).
- ↑ Aktualne stanowiska Volvariella murinella w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-07-24] (pol.).