Powiat płocki

powiat


Herb	Flaga

Państwo

Polska

Województwo

mazowieckie

TERC

1419

Siedziba

Płock

Starosta

Sylwester Ziemkiewicz

Powierzchnia

1798,71 km²

Populacja (31.12.2020)
• liczba ludności

110 742^[1]

• gęstość

61,7 os./km²

Urbanizacja

9,29%

Tablice rejestracyjne

WPL

Adres urzędu:

ul. Bielska 59
09-400 Płock

Szczegółowy podział administracyjny


Liczba gmin miejsko-wiejskich	4
Liczba gmin wiejskich	11

Położenie na mapie województwa

Multimedia w Wikimedia Commons

Informacje w Wikipodróżach

Strona internetowa

Powiat płocki − powiat w Polsce (w zachodniej części województwa mazowieckiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Płock, niewchodzące w skład powiatu.

W skład powiatu wchodzą:

gminy miejsko-wiejskie: Bodzanów, Drobin, Gąbin, Wyszogród
gminy wiejskie: Bielsk, Brudzeń Duży, Bulkowo, Łąck, Mała Wieś, Nowy Duninów, Radzanowo, Słubice, Słupno, Stara Biała, Staroźreby

Jak podaje Słownik historyczno-geograficzny województwa płockiego w średniowieczu: " W XIV w. powiat płocki jest organizacyjnie w ściślejszym związku z powiatem bielskim; wskazuje na to fakt, że oba wymienione powiaty znajdują się w jednym 'pisarstwie', mianowicie płockim" oraz "Nie mogę przytoczyć pierwszej wzmianki o powiecie płockim, gdyż wchodził on w skład ziemi płockiej. Obie te jednostki administracyjne, ziemia i powiat, posiadały takie samo określenie: districtus"^[2].

W drugiej połowie XVI wieku powiat płocki obejmował teren 526,6 km², z szacunkową liczbą ludności wiejskiej 17 748 osób i ok. 5 000 ludności miejskiej (miasto Płock), przy czym w skład wymienionych 17 748 osób wchodziło: 10 267 kmieci (58%), 2 148 zagrodników i komorników (12%), 1 948 czeladzi (11%), 1 045 rzemieślników (6%), 650 szlachty folwarcznej (4%) oraz 1 690 szlachty zagrodowej (9%). Według rejestru poborowego z 1578 r. największy zwarty kompleks posiadłości królewskich w powiecie płockim obejmował wsie: Biała (32 łany kmiece, 16 łanów folwarcznych i 7 łanów wójtowskich), Chełpowo (12,5 łanów kmiecych i 6,25 łanów folwarcznych), Droganie (brak danych), Dziarnowo (18 łanów kmiecych, 9 łanów folwarcznych i 3 łany wójtowskie), Maszewo (15 łanów kmiecych i 7,5 łanów folwarcznych), Powsin (8 łanów kmiecych, 4 łany folwarczne i 2 łany wójtowskie) oraz Winiary (brak danych) - co daje łącznie 140,25 łanów (w tym: 85,5 łanów kmiecych, 42,75 łanów folwarcznych i 12 łanów wójtowskich); największy zwarty kompleks posiadłości kościelnych w powiecie płockim w tym okresie to wsie: Białkowo (10 łanów kmiecych i 5 łanów folwarcznych), Bochenczewo (13 łanów kmiecych i 6,5 łanów folwarcznych), Boryszewo (14 łanów kmiecych i 7 łanów folwarcznych), Cekanowo (19 łanów kmiecych i 9,5 łanów folwarcznych), Chełpowo (3 łany kmiece i 1,5 łanów folwarcznych), Draganek (5 łanów kmiecych i 2,5 łanów folwarcznych), Dźwierzno (8 łanów kmiecych i 4 łany folwarczne), Glinno (5 łanów kmiecych i 2,5 łanów folwarcznych), Kostrogaj (15 łanów kmiecych, 7,5 łanów folwarcznych i 2 łany wójtowskie), Otolino (2 łany kmiece i 1 łan folwarczny), Podolszyce (26 łanów kmiecych, 13 łanów folwarcznych i 4 łany wójtowskie), Rogozino (12 łanów kmiecych i 6 łanów folwarcznych), Słupno (12 łanów kmiecych i 6 łanów folwarcznych), Słupno-Krzelewo (6,5 łanów kmiecych i 3,25 łanów folwarcznych), Strożewko (3 łany kmiece i 1,5 łanów folwarcznych) oraz Trzepowo (18 łanów kmiecych i 9 łanów folwarcznych). Struktura własnościowa powiatu płockiego przedstawiała się następująco: 6 wsi królewskich (łącznie 156,75 łanów), 37 wsi będących własnością duchowną (łącznie 593,75 łanów), 64 wsie szlachty folwarcznej (łącznie 535,5 łanów), 52 wsie szlachty zagrodowej (łącznie 205 łanów) oraz własność miejska (48,25 łanów)^[3].

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[4] powiat zamieszkiwały 110 952 osoby. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 110 927 osób^[5].

Miasta

W powiecie płockim położone są cztery miasta:

Bodzanów (prawa miejskie: 1351 - 1869; 2023)

Drobin (prawa miejskie: 1511−1869; 1994)

Gąbin (1322)

Wyszogród (1398)

Miasto	Ludność	Powierzchnia (km²)	Ludność na 1 km²
Drobin	2980	9,64	309
Gąbin	4137	28,16	147
Wyszogród	2772	13,87	200

Na terenie powiatu znajdują się również dwie wsie posiadające niegdyś prawa miejskie:

Bielsk (1375−1869)

Słubice (1406−?)

Wieś	Ludność
Bielsk	2600
Słubice	2155

Demografia

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	Osób	%	Osób	%	Osób	%
Ogółem	106 067	100	53 389	50,34	52 678	49,66
Miasto	9925	9,36	5169	4,87	4756	4,48
Wieś	96 142	90,64	48 220	45,46	47 922	45,18

Piramida wieku mieszkańców powiatu płockiego w 2014 roku^[6].

Zabytki

Osobny artykuł: Zabytki powiatu płockiego.

Sąsiednie powiaty

Płock (miasto na prawach powiatu)
powiat sierpecki
powiat płoński
powiat sochaczewski
powiat gostyniński
powiat włocławski (kujawsko-pomorskie)
powiat lipnowski (kujawsko-pomorskie)

Przypisy

↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
↑ Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, T. III: Słownik historyczno-geograficzny województwa płockiego, opracowanie A. Borkiewicz-Celińska, z. 3, Warszawa 1998, s. 234 [1]
↑ Atlas historyczny Polski. Seria A: Mapy szczegółowe, T. 2: Województwo płockie około 1578 r., pod kierownictwem S. Herbsta opracowali: I. Gieysztorowa, J. Humnicki, J. Lemené, A. Żaboklicka, Cz. 2, Warszawa 1958, s. 58, 60, 65 i 66. Skany wypisów źródłowych z tzw. "Kartoteki prof. Adama Wolffa" znajdują się na stronie: Kartoteka Słownika historyczno-geograficznego Mazowsza w średniowieczu; Kartoteka powiatu płockiego w średniowieczu (od hasła Barcikowo do Ośnica), [dostęp: 15.07.2024][2].
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
↑ Powiat płocki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

Województwo mazowieckie

Miasta na prawach powiatu	Ostrołęka Płock Radom Siedlce Warszawa (siedziba)
Powiaty	białobrzeski ciechanowski garwoliński gostyniński grodziski grójecki kozienicki legionowski lipski łosicki makowski miński mławski nowodworski ostrołęcki ostrowski otwocki piaseczyński płocki płoński pruszkowski przasnyski przysuski pułtuski radomski siedlecki sierpecki sochaczewski sokołowski szydłowiecki warszawski zachodni węgrowski wołomiński wyszkowski zwoleński żuromiński żyrardowski
Inne zagadnienia	Podział administracyjny Herb Flaga

Powiat płocki

Miasta	Bodzanów Drobin Gąbin Wyszogród
Gminy miejsko-wiejskie	Bodzanów Drobin Gąbin Wyszogród
Gminy wiejskie	Bielsk Brudzeń Duży Bulkowo Łąck Mała Wieś Nowy Duninów Radzanowo Słubice Słupno Stara Biała Staroźreby

Powiat płocki (1867–1975)

Siedziba powiatu – Płock

Przynależność wojewódzka	gubernia płocka (1867–1915) woj. warszawskie (II RP) (1919–39) woj. warszawskie (1945–75)
Miasta	Bielsk (do 1870) Bodzanów (do 1870) Drobin (do 1870) Płock (do 1948 →) Wyszogród
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Biała (1931–54) Bielino (do 1954) Bielsk (od 1948) Bodzanów (od 1946) Borowiczki (od 1973) Boryszewo (do 1877) Brudzeń (Duży) (← od 19??) Brwilno (do 1931) Bulkowo (od 1973) Ciołkowo (do 1877) Drobin Góra (do 1914?) Kleniewo (do 1948) Lelice (do 1954) Łubki (do 1954) Majki (←1867–1954) Mała Wieś (od 1948) Mąkolin (do 1946) Miszewo Murowane (1925–1954) Radzanowo (od 1973) Ramutówko (do 1925) Rębowo (do 1954) Rogozino (1877–1954) Sikorz (do 18??) Stara Biała (od 1973) Staroźreby Święcice (do 1948) Wyszogród (od 1973) Zągoty (do 1954)
Gromady (1954–72)	Biała Stara / Stara Biała (1954–72) Bielsk (1954–72) Biskupice (1954–59) Blichowo (1954–72) Bodzanów (1954–72) Bonisław (1954–58) Borowiczki (1954–72) Bromierz Nowy (1954–59) Brudzeń Duży (1954–72) Bulkowo (1954–72) Ciachcin (1954–61) Cieśle (1954–61) Ciółkowo (1954–59) Daniszewo (1961) Dobrosielice (1954–59) Drobin (1954–72) Dzierżanowo (1954–58) Główczyn (1959–72) Góra (1954–72) Kobylniki (1954–58) Lelice (1954–61 →) Łęg-Probostwo (1954–72) Łubki (1954–61) Łukoszyn (1954–59) Mała Wieś (1954–72) Maszewo Duże (1954–61) Mirosław (1954–59) Miszewko (1954–59) Miszewo Murowane (1954–72) Orszymowo (1954–58) Piączyn (1954–61) Pilichówko (1954–60) Podgórze (1959–68) Proboszczewice Nowe (1954–61) Radzanowo (1954–72) Rembielin (1954–72) Rębowo (1954–68) Rogotwórsk (1954–59) Rogozino (1954–72) Siecień (1954–72) Sikórz (1954–61) Słupia (1954–61 →) Słupno (1954–59) Staroźreby (1954–72) Starzyno (1954–58) Śmiłowo (1954–59) Święcice Nowe (1954–61) Święcieniec (1954–59) Trzepowo Nowe (1954–61) Turza Mała (1954–58) Wyszogród (1969–72) Zagroba (1954–68) Zągoty (1954–72) Zdziar Wielki (1954–59)