Przywileje i immunitety konsularne

Ten artykuł od 2016-02 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Przywileje i immunitety konsularne – rodzaj przywilejów i immunitetów, które są bardziej ograniczone niż przywileje i immunitety dyplomatyczne. W zasadzie przysługują one tylko w związku z wykonywaniem czynności urzędowych. Dyplomata nie podlega jurysdykcji i władzy miejscowej, natomiast konsul podlega jurysdykcji i władzy państwa przyjmującego. Immunitet konsularny jest więc węższy i niepełny.

• Ochrona urzędników konsularnych i ich wolności

Państwo przyjmujące powinno traktować funkcjonariuszy konsularnych z należytymi względami, a także chronić ich przed jakimkolwiek zamachem na ich osobę, wolność lub powagę. Urzędnicy konsularni nie korzystają z pełnej nietykalności osobistej, jednakże mogą być zatrzymani lub aresztowani w przypadku popełnienia ciężkiej zbrodni i tylko na mocy postanowienia właściwej władzy sądowej. Mogą oni być pozbawieni wolności tylko w wykonaniu ostatecznego i prawomocnego orzeczenia sądowego. Każdy przypadek aresztowania, zatrzymania lub wszczęcia postępowania karnego przeciwko urzędnikowi konsularnemu wymaga natychmiastowego powiadomienia władz państwa wysyłającego.

• Immunitet jurysdykcyjny

Według art. 43 § 1 Konwencji Wiedeńskiej funkcjonariusze konsularni, a także członkowie służby administracyjno-technicznej nie podlegają jurysdykcji władz sądowych i administracyjnych w odniesieniu do czynności wykonywanych w toku pełnienia funkcji konsularnych. Immunitetu nie stosuje się do powództwa w związku z wypadkiem w państwie przyjmującym i ze szkodami spowodowanymi przez pojazd, statek lub samolot.

• Inne przywileje i immunitety

Członkowie placówki konsularnej mogą być wzywani na świadków w postępowaniu administracyjnym lub sądowym. Nie mają oni jednak obowiązku składania zeznań w sprawach związanych z pełnionymi funkcjami. Funkcjonariusze konsularni korzystają z immunitetu celnego i podatkowego, ale w węższym niż dyplomaci zakresie. Ponadto zwolnieni są od świadczeń osobistych oraz od wszelkiego rodzaju służby publicznej.

• Kierownicy urzędów konsularnych oraz inni urzędnicy konsularni korzystają w całej rozciągłości z przywilejów i immunitetów.
• Pracownicy konsularni (personel administracyjny i techniczny) korzystają z immunitetu jurysdykcyjnego. Ponadto korzystają z immunitetu podatkowego, celnego oraz są zwolnieni od świadczeń osobistych.
• Członkowie rodzin urzędników i pracowników konsularnych są zwolnieni od wszelkich obowiązków przewidzianych przez prawo państwa przyjmującego w dziedzinie rejestracji cudzoziemców i zezwoleń na pobyt. Korzystają także z immunitetu podatkowego i celnego.
• Konsul honorowy jest zwolniony od wszelkich podatków i opłat otrzymywanych od państwa wysyłającego z tytułu wykonywanej funkcji.

• Placówka konsularna ma prawo używania flagi i godła państwowego.
• Urzędowe pomieszczenia konsularne są nietykalne.

Władze państwa przyjmującego nie mogą wkroczyć bez zgody kierownika urzędu do pomieszczeń konsularnych użytkowanych w celach służbowych. Można jednak domniemywać zgodę szefa placówki konsularnej w przypadku pożaru lub innej katastrofy wymagającej szybkiej akcji ratowniczej. Państwo przyjmujące ma obowiązek ochrony pomieszczeń konsularnych przed wszelkim zakłóceniem spokoju placówki lub naruszenia jej powagi.

• Pomieszczenia konsularne są zwolnione od opodatkowania.
• Archiwa i dokumenty konsularne są nietykalne niezależnie od miejsca, w którym się znajdują.

• L. Antonowicz "Podręcznik prawa międzynarodowego"
• R. Bierzanek, J. Symonides "Prawo międzynarodowe publiczne"
• W. Góralczyk, S. Sawicki "Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie"