Rodele

Rodele

osada
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	kętrzyński
Gmina	Barciany
Liczba ludności (2010[2])	196
Strefa numeracyjna	89
Kod pocztowy	11-410[3]
Tablice rejestracyjne	NKE
SIMC	0469487
Położenie na mapie gminy Barciany Rodele
Położenie na mapie Polski Rodele
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Rodele
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego Rodele
54°11′09″N 21°22′38″E/54,185833 21,377222[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Rodele (niem. Rodehlen^[4]) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Barciany.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Do sołectwa Rodele należą miejscowości (stan 2008 r.): Dębiany, Gumniska, Markławka i Rodele.

Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 591.

Nazwa wsi jest pochodzenia pruskiego: rodele - rudy. Wieś wymieniana była w dokumentach w 1419, podawana jest też data powstania wsi w roku 1427. Wieś lokowana była na prawie chełmińskim, a jedną ze służb rycerskich pełnił Tomasz Salmon. W roku 1437 czynsz z Rodel opłacany był z pięciu włók.

W okresie XVII-XIX w. była własnością rodu von Schwerin. W roku 1859 Adela von Schwerin otrzymała w prezencie ślubnym Rodele i Dębiany od swojej ciotki Sophie von Schwerin z domu von Dönhoff (ze Skandawy).

W roku 1913 Rodele razem z folwarkiem w Dębianach miały powierzchnię 643 ha. Właścicielem majątku w tym czasie i później był Werner von Alvensleben, po nim Ferdinad von Alvensleben do roku 1943 i wdowa po Ferdinandzie do stycznia 1945.

Po II wojnie światowej w Rodelech powstał PGR. Przed likwidacją PGR był to samodzielny zakład rolny funkcjonujący w ramach wielozakładowego PPGR Barciany. Do Zakładu Rolnego Rodele należały obiekty produkcyjne Gumniska i Markławka.

 Osobny artykuł: Pałac w Rodelach.

Eklektyczny pałac w Rodelach wybudowany został w latach 1859–1861. Pałac wzniesiony został na rzucie prostokąta, jako budowla dwupoziomowa. Na osi wzdłużnej pałacu od strony frontowej i parku znajdują się dwa ryzality. Do reprezentacyjnego wejścia pałacu prowadzi wysoki podjazd. Z podjazdu przejście do pałacu przez podcień arkadawy pod rozległym tarasem. Duży tars znajduje się także od strony parku. Pałac przykryty jest dachem dwuspadowym. Na narożach dachu i ryzalitów umieszczone są oktogonalne sterczyny zakończone ozdobnymi detalami architektonicznymi.

Park wokół pałacu urządzony został w drugiej połowie XIX wieku. Na terenie parku krajobrazowego usytuowano dwa stawy i cmentarz rodowy.

Przed II wojną światową właścicielem pałacu była rodzina von Alvensleben. Po roku 1945 pałac użytkowany był przez PGR. Znajdowały się w nim biura i mieszkania pracownicze. W okresie użytkowania pałacu przez PGR przeprowadzono jego gruntowny remont. Pałac wraz z parkiem od roku 2001 jest własnością prywatną.

• Rudolf Grenz, "Der Kreis Rastenburg", Marburg/Lahn, 1976. (str. 35 - rok 1427, str. 309 - obszar w 1913 r.)
• "Kętrzyn z dziejów miasta i okolic", wyd. "Pojezierze", Olsztyn, 1978. (str. 219 - rok 1419)
• Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 189-190
• Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, (Wydanie III poszerzone i uzupełnione) Studio ARTA, Olsztyn, 2001, ISBN 83-912840-2-6 (str. 212-214 pałac).

• p
• d
• e

Gmina Barciany

• Siedziba gminy: Barciany

Wsie	Asuny Barciany Bobrowo Borszyny Dębiany Duje Garbno Gęsiki Kąpławki Krelikiejmy Krzeczewo Michałkowo Modgarby Mołtajny Momajny Niedziały Ogródki Pastwiska Radosze Silginy Skandawa Skoczewo Suchawa Szaty Wielkie Taborzec Wilkowo Małe Winda
Części wsi	Glinka Zalewska Góra
Przysiółki wsi	Dobrzykowo Garbnik Gęsiniec Wielki Gościeradowo Niedziałki Nowe Borszyny Nowy Dwór Momajński Pieszewo Piskorze Plinkajmy Rowy Rzymek Taborzecki Dwór
Osady	Anielin Aptynty Arklity Błędowo Bogusławki Czaczek Drogosze Frączkowo Gęsie Góry Główczyno Górki Gumniska Kiemławki Wielkie Kolwiny Kotki Krymławki Kurkławki Maciejki Markławka Markuzy Moruny Podławki Radoski Dwór Rodele Ruta Rutka Siwoszewo Skandawa Skierki Staniszewo Stary Dwór Barciański Święty Kamień Wargity Wielewo Zalesie
Przysiółki osad	Cacki Gradowo Koskajmy Kudwiny Oleszka Płatławki Sławosze
Osada leśna	Zielone
Przysiółki	Kiemławki Małe Solkieniki Wypęk
Zniesiona miejscowość	Wilkowo Wielkie