Rossoszyca

Rossoszyca

wieś
Staw w Rossoszycy, z prawej kościół św. Wawrzyńca
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	sieradzki
Gmina	Warta
Liczba ludności (III 2021)	539[2]
Strefa numeracyjna	43
Kod pocztowy	98-290[3]
Tablice rejestracyjne	ESI
SIMC	0715785
Położenie na mapie gminy Warta Rossoszyca
Położenie na mapie Polski Rossoszyca
Położenie na mapie województwa łódzkiego Rossoszyca
Położenie na mapie powiatu sieradzkiego Rossoszyca
51°42′04″N 18°47′27″E/51,701111 18,790833[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Rossoszyca – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Warta^[4][5], w odległości 12 km od Sieradza, na skrzyżowaniu dróg wojewódzkich nr: 479 Dąbrówka – Sieradz oraz 710 Łódź – Szadek – Błaszki.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Wieś dawniej szlachecka. Pierwsza wzmianka o Rossoszycy pochodzi z 1390 r. Wieś należała wówczas do rycerza Marcina, który był więziony przez Krzyżaków w Toruniu, a po uwolnieniu wrócił do Rossoszycy. Wkrótce wraz z synem Bolkiem i zięciem walczył w składzie chorągwi sieradzkiej pod Grunwaldem, gdzie poległ. W 1579 r. wieś stanowiła własność Jakuba Roszowskiego, Stanisława Wysockiego oraz Doroty Sierakowskiej. W XVIII w. należała do rodu Pstrokońskich. Do 1954 roku istniała gmina Rossoszyca.

Nad dużym stawem stoi, otoczony okazałymi lipami, kościół św. Wawrzyńca. Pierwotny wzniesiony prawdopodobnie przed 1400 r. przez rycerza Marcina. Następny z 1770 r. ufundowany został przez Bogumiła Pstrokońskiego, chorążego piotrkowskiego, miejscowego dziedzica. Kościół ten 11 lat później spłonął. Obecnie stojący kościół został wzniesiony w 1783 r. staraniem Maksymy z Szembeków Pstrokońskiej, wdowy po Bogumile. Jest zbudowany z modrzewia, konstrukcji zrębowej, oszalowany, kryty w przeszłości gontem obecnie blachą. Ołtarz główny rokokowy z 2 poł. XVIII w., dwa boczne z pocz. XIX w., późnobarokowe. Ambona i organy klasycystyczne, z początku XIX w. Chrzcielnica drewniana z XVIII w. Monstrancja rokokowa z 1782 r. Plebania zbudowana w 1908 r. staraniem ks. Ignacego Pilicha.

Kościół w czasie II wojny światowej był czynny do 6 października 1941 r., kiedy to Niemcy aresztowali księdza Adama Fijałkowskiego i zesłali do Dachau, gdzie zginął 4 maja 1942 r. Niemcy zamienili świątynię na magazyn zboża.

Na cmentarzu zbiorowa mogiła żołnierzy z 10 Dywizji Piechoty Armii „Łódź” i Kresowej Brygady Kawalerii poległych w dniach 3-5 września 1939 r. oraz grobowce Pstrokońskich (na ścianie szczytowej ich herb Gąska), Cieleckich, Nenckich, Bartochowskich. W pobliskich lasach znajdują się obelisk i mogiły pensjonariuszy pobliskiego szpitala psychiatrycznego w Warcie zamordowanych przez Niemców w kwietniu 1940 r.^[6]

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa^[7] na listę zabytków wpisany jest obiekt:

• kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca, drewniany, 1783, nr rej.: 839 z 28.12.1967

We wsi znajduje się ok. 300-letni dąb szypułkowy - pomnik przyrody, o obwodzie 540 cm. Drzewo rośnie przy ulicy Dębowej^[8].

We wsi kręcono polski film wojenny Romans z intruzem z 1984 w reżyserii Waldemara Podgórskiego na podstawie powieści Wacława Bilińskiego pt. Koniec wakacji.

Na cmentarzu parafialnym pochowany został Zdzisław Tobiasz, polski aktor teatralny, telewizyjny, radiowy i filmowy, reżyser teatralny - grał majora Wołczyka w serialu kryminalnym 07 zgłoś się.

Na odcinku drogi Rossoszyca – Warta znajdował się drogowy odcinek lotniskowy.

• K. Kochanowska, Kościoły w Kałowie i Rossoszycy, [w:] "Spotkania z Zabytkami", nr 3/2005,
• A. Ruszkowski, Sieradz i okolice, Sieradz 2000.