Sandałowiec biały
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | Santalanae | ||
Rząd | sandałowce | ||
Rodzina | sandałowcowate | ||
Rodzaj | sandałowiec | ||
Gatunek | sandałowiec biały | ||
Nazwa systematyczna | |||
Santalum album L. Sp. Pl. 1: 349. 1753 | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
|
Sandałowiec biały (Santalum album) – gatunek niewielkiego, powoli rosnącego drzewa. Występuje naturalnie na suchych obszarach subkontynentu indyjskiego. Jest półpasożytem, czerpiącym substancje odżywcze z korzeni innych drzew, bez większej szkody dla gospodarzy. Gatunek zagrożony ze względu na nadmierną eksploatację i utratę naturalnych siedlisk. Z tego względu w Indiach wprowadzono zakaz eksportu drewna. Jest uprawiany w innych krajach tropikalnych, takich jak Chiny, Sri Lanka, Indonezja, Malezja, Filipiny i Australia. Zarówno drewno jak i kora posiadają przyjemny, długo utrzymujący się aromat, dzięki zawartości santanolu i santalenu[4].
Morfologia
- Pokrój
- Niewielkie drzewo o wysokości do 9 m.
- Liście
- Naprzeciwległe, eliptyczne do podługowatych, długości 4–14 cm. Wierzch liścia błyszczący, spód blady.
- Kwiaty
- Niewielkie, ciemnoróżowe.
- Owoce
- Niewielkie mięsiste pestkowce, podobne do wiśni. Nasiona roznoszone przez ptaki.
Zastosowanie
- Od tysięcy lat pozyskuje się wysoko cenione drewno sandałowe, stosowane do wyrobu m.in. rzeźb[potrzebny przypis].
- Roślina wykorzystywana do produkcji olejku sandałowego, mającego zastosowanie w kosmetyce[potrzebny przypis].
- W Indiach roślina uważana za świętą, wykorzystywana w rytuałach hinduistycznych i buddyjskich[potrzebny przypis].
- Ma zastosowanie w tradycyjnej medycynie hinduskiej.
Przypisy
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-10] (ang.).
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-10] (ang.).
- ↑ Santalum album, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Sandałowiec biały | Zioła inne | Ziołolecznictwo [online], www.poradnia.pl [dostęp 2017-11-15] (pol.).
- Britannica: plant/sandalwood, plant/aromatic-sandalwood
- EoL: 405012
- Flora of North America: 200006500
- GBIF: 2889785
- identyfikator iNaturalist: 68656
- IPNI: 780592-1
- ITIS: 195930
- NCBI: 35974
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2581919
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:780592-1
- identyfikator Tropicos: 28500042
- USDA PLANTS: SAAL16
- CoL: 6XJ9M