Stanisław Jasiukiewicz

Stanisław Jasiukiewicz
Ilustracja
Stanisław Jasiukiewicz ok. 1960 roku
Data i miejsce urodzenia

14 maja 1921
Postawy

Data i miejsce śmierci

27 czerwca 1973
Warszawa

Zawód

aktor

Zespół artystyczny
Teatr Polski w Warszawie
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Odznaka Nagrody Państwowej Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Stanisława Jasiukiewicza na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Stanisław Jasiukiewicz (ur. 14 maja 1921 w Postawach, zm. 27 czerwca 1973 w Warszawie) – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Jana i Michaliny z Sienkiewiczów. W latach 1928–1939 uczęszczał do szkoły w Postawach[1].

Jak osiemnastolatek brał udział w kampanii wrześniowej. Po powrocie do domu wstąpił do dzie­wiątej klasy rosyjskiej szkoły średniej, którą ukończył w 1941. Podczas okupacji pracował kolejno jako malarz szyl­dów, robotnik, urzędnik w magistracie. Działał również w konspiracji, od stycznia 1944 walczył w IV Brygadzie Partyzanckiej AK. Po wkroczeniu Armii Czerwonej został zmobilizo­wany i wcielony do zapasowego pułku piechoty na terenie ZSRR (Kaługa)[2].

W styczniu 1946 powrócił do kraju. W przyspieszonym tempie zdał maturę[3] i podjął studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Równocześnie przez jeden sezon występował w Teatrze Domu Żołnierza, gdzie 5 października 1946 debiutował rolą Jana w Ślubach panieńskich[2]. Studia aktorskie ukończył w 1949 na Wydziale Aktorskim PWST w Warszawie (z siedzibą w Łodzi). Był aktorem Teatrów Dramatycznych we Wrocławiu (1949–1955), a następnie występował w Teatrze Polskim w Warszawie (od 1955 aż do śmierci)[4]. W 1959 wystąpił jako Zenon Ziembiewicz w adaptacji Granicy Zofii Nałkowskiej (Teatr Polskiego Radia, reż. Wojciech Maciejewski)[5].

Od 1951 był mężem aktorki Zofii z Komorowskich (1921–1996)[2][6], z którą miał córkę Ewę[3].

Zmarł na raka trzustki[7]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera J-1-26,27)[6].

Filmografia (wybór)

Ordery i odznaczenia

Nagrody i wyróżnienia

  • Nagroda Państwowa (zespołowa) za kreacje aktorskie w sztuce Domek z kart (1953)[2]
  • Wyróżnienie Podkomitetu Literatury i Sztuki Nagrody Państwowej za za rolę Juliusza Fuczika w sztuce Bragina i Towstonogowa Gdy zakwitną kasztany, wystawionej w teatrze we Wrocławiu (1955)[9]
  • Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy (1970)

Przypisy

  1. Stanisław Jasiukiewicz: Życiowa tragedia gwiazdy „Krzyżaków” [online], Portal Polaków na Białorusi, 27 czerwca 2022 [dostęp 2024-07-08]  (pol.).
  2. a b c d Stanisław Jasiukiewicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2024-07-08] .
  3. a b To on, a nie Bińczycki miał zagrać w „Nocach i Dniach”. Zrezygnował z roli tuż przed realizacją filmu [online], Viva.pl [dostęp 2024-07-08]  (pol.).
  4. Stanisław Jasiukiewicz: Życiowa tragedia gwiazdy Krzyżaków. Wirtualna Polska. [dostęp 2016-06-29].
  5. Granica (1959). e-teatr.pl. [dostęp 2018-08-03].
  6. a b Cmentarz Stare Powązki: WŁADYSŁAW KOMOROWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-02] .
  7. Życie na gorąco nr 14, 2 kwietnia 2015, s. 57.
  8. M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 - Uchwała Rady Państwa z dnia 23 maja 1955 r. nr 0/808 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  9. Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 2024-07-08. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-08]. 

Linki zewnętrzne

  • Stanisław Jasiukiewicz w bazie IMDb (ang.)
  • Stanisław Jasiukiewicz w bazie Filmweb
  • Stanisław Jasiukiewicz w bazie filmpolski.pl
  • Stanisław Jasiukiewicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2024-07-08] .
  • Stanisław Jasiukiewicz na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka
  • Stanisław Jasiukiewicz na zdjęciach w bibliotece Polona
  • ISNI: 0000000072077462
  • VIAF: 102273056
  • LCCN: no2016118571
  • GND: 1254632433
  • PLWABN: 9810665785205606
  • NUKAT: n2008147978
  • PWN: 3917161
  • ETP: 2367
Identyfikatory zewnętrzne:
  • FilmPolski.pl: 111032