Stanisław Kuszelewski

Stanisław Ludwik Kuszelewski
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

10 września 1894
Jaworów

Data i miejsce śmierci

między 4 a 7 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

KRU Lida

Stanowiska

komendant RU

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939

Stanisław Ludwik Kuszelewski (ur. 10 września 1894 w Jaworowie, woj. lwowskie[1], zm. między 4 a 7 kwietnia[2] 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej[3].

Życiorys

Urodził się w rodzinie Franciszka i Franciszki z Lorków[1]. Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie.

Członek organizacji sokolich. Uczestnik wojny 1920[4]. W 1920 był dowódcą batalionu marszowego w Obozie Ćwiczebnym 6 Armii[5]. W trakcie wojny awansował na podporucznika i porucznika. 19 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej. Pełnił wówczas służbę w Dowództwie 6 Armii[6].

W okresie międzywojennym pozostał w wojsku. 24 marca 1921 został przeniesiony z Dowództwa 6 Armii do 48 pułku piechoty z jednoczesnym odkomenderowaniem do grupy szkolnej 6 Armii[7][8]. W 1923 w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 245 lokatą w korpusie oficerów piechoty służył w 48 pułku piechoty[9][10]. W 1924 dowodził 7 kompanią w III batalionie 48 pp[11]. 16 lutego 1925 przystąpił do egzaminu sprawdzającego[12]. 3 maja 1925[13] awansował do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 i 69 lokatą w korpusie oficerów piechoty[14]. W 1928 był dowódcą II batalionu 24 pułku piechoty[15]. Od 15 grudnia 1928 do końca stycznia 1929 był wykładowcą kursu i kierownikiem ćwiczeń aplikacyjnych dla oficerów rezerwy garnizonu Łuck[16]. W marcu 1932 został przeniesiony z 24 do 31 pułku piechoty na stanowisko kwatermistrza[17][18]. W sierpniu 1935 został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Kielce na stanowisko komendanta[19]. Ostatni przydział przed wojną to komendant Rejonu Uzupełnień Lida[2][20].

Podczas kampanii wrześniowej wzięty do niewoli przez Sowietów. Według stanu na 7 grudnia 1939 był jeńcem obozu w Kozielsku[2]. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[2] – lista wywózkowa bez numeru poz. 92 nr akt 46[21] z 2 kwietnia 1940[2]. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[2]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji z dnia 15.04.1943 pod numerem 125. Przy szczątkach Stanisława Kuszelewskiego znaleziono książeczkę oszczędnościową PKO[22]. Figuruje na liście AM-169-125 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem: GARF-5-0122 jako Stanisław Kuszelski[23]. Nazwisko Kuszelewskiego znajduje się na liście ofiar (pod nr 122) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 93, w Nowym Kurierze Warszawskim nr 94 z 1943. W Archiwum Robla (pakiet 0469-02) znajdują się notatki znalezione przy szczątkach podpułkownika Stefana Stolarza, w którym Kuszelewski (bez imienia) został wymieniony pod datą 07.12.1939.

Był żonaty, miał jedno dziecko[1].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[24]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Kiński i inni, Katyń, Księga Cmentarna, 2000, s. 330 .
  2. ↑ a b c d e f УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 443.
  3. ↑ JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 149 .
  4. ↑ „Dziennik Personalny” (R.1, nr 34), 8 września 1920, s. 809 .
  5. ↑ Tuliński 2020 ↓, s. 800.
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 25 sierpnia 1920, s. 776.
  7. ↑ „Dziennik Personalny” (R.2, nr 14), 9 kwietnia 1921, s. 721 .
  8. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 156, 727.
  9. ↑ Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1923, s. 260 .
  10. ↑ Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1924, s. 240, 354 .
  11. ↑ Czterdziesty osmy p.p. strzelców kresowych, Stanisławów, 1924, s. 8.
  12. ↑ „Dziennik Personalny” (R.6, nr 6), 18 stycznia 1925, s. 5 .
  13. ↑ Awanse trzeciomajowe, „Polska Zbrojna” (R.6, nr 120), 2 maja 1926, s. 3 .
  14. ↑ „Dziennik Personalny” (R.7, nr 18), 3 maja 1926, s. 125 .
  15. ↑ Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1928, s. 40, 179 .
  16. ↑ Ćwiczenia aplikacyjne dla oficerów rezerwy, „Przegląd Wołyński” (R. 5, nr 52), 23 grudnia 1928, s. 7 .
  17. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 233.
  18. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 29, 561.
  19. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 97.
  20. ↑ StepanS. Rybka StepanS., Rocznik oficerski 1939, 2006, s. 20 .
  21. ↑ JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 603 .
  22. ↑ Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 169.
  23. ↑ Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online], lublin.ap.gov.pl [dostęp 2018-08-20] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-07]  (pol.).
  24. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  25. ↑ Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1923, s. 248, 451 .
  26. ↑ Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 1986-04-10. Londyn: Minister Sprawiedliwości. .

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
  • УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
  • Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Arkadiusz Tuliński: 6 Armia Wojska Polskiego w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r.. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8229-062-2.