Stare Drzewce

Stare Drzewce

wieś
Dworzec kolejowy
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Powiat	wschowski
Gmina	Szlichtyngowa
Strefa numeracyjna	65
Kod pocztowy	67-407[2]
Tablice rejestracyjne	FWS
SIMC	0376366
Położenie na mapie gminy Szlichtyngowa Stare Drzewce
Położenie na mapie Polski Stare Drzewce
Położenie na mapie województwa lubuskiego Stare Drzewce
Położenie na mapie powiatu wschowskiego Stare Drzewce
51°46′16″N 16°12′48″E/51,771111 16,213333[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Stare Drzewce (pol. hist. Drzewce^[3]) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie wschowskim, w gminie Szlichtyngowa.

Wieś istnieje co najmniej od drugiej poczatku XIV wieku. Wymieniona w łacińskim dokumencie z 1300 jako „Drewycz”, 1327 „Trebitz”, 1399 „Drebicz”, 1405 i 1434 „Drzebicze”, 1512 „Drzewcze”, 1579 „Drzewcza”. Po rozbiorach Polski nazwa została zgermanizowana i do 1944 nosiła niemiecką nazwę „Alt Driebietz”^[3].

Miejscowość ma prawdopodobnie wcześniejszą metrykę niż zachowane o niej archiwalne zapisy. W bezpośrednim sąsiedztwie na byłym obszarze poddworskim znajduje się nasyp stożkowaty otoczony fosą, który archeolodzy uznają za prawdopodobny gródek średniowieczny^[3].

Miejscowość leżała na pograniczu Wielkopolski oraz Dolnego Sląska i pierwotnie była częścią Wielkopolski. W 1300 znajdowała się w księstwie głogowskim oraz dystrykcie głogowskim utworzonym na terenie Wielkopolski. W 1405 należała do powiatu wschowskiego Korony Królestwa Polskiego. W 1376 była siedzibą własnej parafii w diecezji wrocławskiej^[3].

Miejscowość była początkowo wsią książęcą, a później szlachecką należącą do rodów szlacheckich Krakwiczów Drzewieckich, Lgińskich, Nosticów. W 1300 książę śląski i wielkopolski Henryk III głogowski sprzedał za 300 grzywien groszy praskich, na prawie dziedzicznym, Mikołajowi zwanemu Denugo wsie Stare Drzewce oraz niezidentyfikowaną przez historyków wieś Ringenwalde, które leżały wówczas w dystrykcie głogowskim, a które wcześniej posiadał rycerz księcia Regusto z Wisenburga. W 1327 książę głogowski i wielkopolski Przemko zatwierdził przywilej swego brata księcia żagańskiego i głogowskiego Henryka IV Wiernego nadany Hermanowi ze Starego Drzewca na 5 łanów należących do folwarku Temchina w Siedlnicy, a położonych w Przyczynie Górnej^[3].

W 1405 król polski Władysław II Jagiełło zatwierdził Hinczy Krakwiczowi przywileje swoich poprzedników na wsie Stare Drzewce i Ringenwalde w powiecie wschowskim. W 1434 sąd ziemski postanowił, że w wypadku, gdyby Hanczel Krakwicz oraz Piotr Ledlow Stary nie posiadali żadnych dóbr w Wielkopolsce, wówczas Jonas i Josman, Żydzi z Poznania, winni pozwać w sprawie swych roszczeń Kaspra Krakwicza ze Starych Drzewiec^[3].

W 1438 Elżbieta Lgińska siostra Kaspra Drzewieckiego, pozwana został przez Mikołaja plebana z Lginia o czynsz ze Starych Drzewiec. W 1438 Kasper Drzewiecki uzyskał w tej sprawie przekazanie sporu swej siostry do konsystorza wrocławskiego z powodu przynależności Starych Drzewiec do diecezji wrocławskiej. W latach 1496-1512 przy okazji transakcji oraz spraw sądowych odnotowany został dziedzic we wsi Kasper Krakwicz Drzewiecki. W 1498 Kasper pozwany został przez Piotra z Opalenicy sędziego poznańskiego o bezprawne zajęcie jego wsi Łysiny. Starosta wschowski nakazał Drzewieckiemu ustąpić z tej wsi. W 1512 Mikołaj Krakwicz ze Starych Drzewiec oskarżony został o napad na czeladź starosty wschowskiego w czasie najścia tegoż na kupców przejeżdżających przez teren królestwa oraz o bezprawne pobranie od Hanrosta Zebrota kupca z Norymbergi jednej kopy groszy opłat oraz cła. Sąd nakazał zapłę kary zwanej „niestane”^[3].

 W 1517 źródła wymieniją kolejnych włascicieli we wsi: szlachcica Michała Nosticza dziedzica w Starych Drzewcach oraz w 1527 Barbarę Drzewiecką córkę Rafała Leszczyńskiego^[3].

Miejscowość odnotowano również w historycznych rejestrach poborowych. W 1531 odbył się pobór z 7 łanów oraz karczmy, jednego łana sołtysiego. W 1535 pobrano podatki z 8 łanów oraz karczmy, a sołtys zapłacił od jednego łanu. W 1563 miał miejsce pobór z 12 łanów, od 9 rzemieślników oraz 7 komorników. W 1566 płatnikiem poboru ze wsi był Kasper Drzewiecki, który zapłacił z 11 łanów, od 9 zagrodników, 9 rzemieślników, 7 komorników oraz jednej karczmy dziedzicznej znajdujacej się w dzierżawie. W 1579 podatki pobrano z 10 łanów, od 7 zagrodników z rolami, 3 ratajów (robotników najemnych), 5 zagrodników bez roli, dwóch rzemieślników, 8 komorników bez bydła, 4 pasterzy mających po 25 owiec oraz od dwóch wiatraków znajdujacych się w dzierżawie dorocznej^[3].

Do czasu rozbiorów leżała w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Wskutek II rozbioru Polski w 1793, miejscowość przeszła pod władanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[4]:

• kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pod wezwaniem bł. Szymona z Lipnicy, murowano-szachulcowy, z XIV-XV wieku, XVII wieku
• zespół dworski i folwarczny, z XIX wieku:
  • dwór
  • park
  • folwark
  • spichlerz.

• 
  Kościół
• 
  Dwór

• Szkoła Podstawowa im. Danuty Siedzikówny Inki^[5]

• Antoni Gąsiorowski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. IV (R – S), zeszyt 2, hasło „Stare Drzewce”. Poznań: Wydawnictwo PTPN, 2003, s. 414-415.

• Stare Drzewce, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014 .