Trzcinnik prosty

Trzcinnik prosty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

trzcinnik

Gatunek

trzcinnik prosty

Nazwa systematyczna
Calamagrostis stricta (Timm) Koeler
Descr. Gramin.: 105 (1802)
Synonimy
  • Calamagrostis neglecta (Ehrh.) Gaertn., Mey. et Scherb.
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Trzcinnik prosty (Calamagrostis stricta (Timm) Koeler) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych (Poaceae). Występuje w strefie chłodnej półkuli północnej na południu sięgając do środkowej Europy, Kaukazu, środkowej Azji i Kalifornii w Ameryce Północnej, poza tym obecny w Andach w Ameryce Południowej[3]. W Polsce rozpowszechniony na północy i wschodzie, rzadki na południu[4].

Morfologia

Fragment kwiatostanu
Nasada blaszki z języczkiem
Pokrój
Bylina kępowa z długim kłączem wytwarzająca podziemne rozłogi za pomocą których intensywnie się rozprzestrzenia tworząc zwarte fitocenozy.
Łodyga
Sztywno wzniesione, nagie, szczytem szorstkie źdźbła, wysokości 0,3–1 m.
Kłącze
Silne kłącze rozgałęzia się na liczne, cienkie rozłogi podziemne osiągające do 100 cm długości i grube nadziemne o długości kilku cm.
Liście
Z wierzchu szarozielone, matowe, długości 10–25 cm i 1,5–5 mm szerokości, lancetowate, zwinięte lub płaskie. Języczek liściowy dość długi, pochwa liściowa naga.
Kwiaty
Kwiaty w kłoskach zebrane w kwiatostan - prosto wzniesioną wiechę długości 10–30 cm. Kłoski jednokwiatowe, długości 3–4,5 mm, w różnych odcieniach fioletu. Słupek jeden, z trzema znamionami; pręciki trzy. Plewy jajowato-lancetowate, zaostrzone, długości ok. 3 mm. Plewka górna długa do 2,5 mm stępiona. Plewka dolna troszkę krótsza od plew, szorstka, barwy zielonkawej, nieprzejrzysta, z wieńcem włosków u podstawy oraz prostą ością, długości zbliżonej do plewki, wychodzącą poniżej środka jej grzbietu.
Owoc
Okryty plewkami ziarniak o długości 1,5 mm i 0,4 mm szerokości.

Biologia i ekologia

Rozwój
Bylina. Kwitnie od czerwca do lipca. Kwiaty są wiatropylne.
Siedlisko
Występuje w miejscach wilgotnych, na podmokłych łąkach, torfowiskach niskich oraz przejściowych.
Fitosocjologia
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Caricetalia nigrae[5].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n = 28, 56.

Zmienność

Tworzy mieszańce z trzcinnikiem leśnym (Calamagrostis arundinacea), lancetowatym (C. canescens) - C. × gracilescens Blytt oraz piaskowym (C. epigejos) - C. × strigosa (Wahlb.) Hartmann[6].

Zagrożenia i ochrona

Gatunek umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)[7].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-12-28]  (ang.).
  3. Calamagrostis stricta (Timm) Koeler, [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-05-06] .
  4. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.), MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 103, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
  5. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  6. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  7. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Bibliografia

  • Stanisław Kłosowski, Grzegorz Kłosowski: Rośliny wodne i bagienne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007. ISBN 978-83-7073-248-6.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 42623
  • EoL: 1115309
  • EUNIS: 190265
  • Flora of North America: 242416210
  • FloraWeb: 973
  • GBIF: 2704899
  • identyfikator iNaturalist: 75930
  • IPNI: 30241135-2
  • ITIS: 501106
  • NCBI: 497295
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-403382
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:30241135-2
  • Tela Botanica: 11987
  • identyfikator Tropicos: 25510845
  • USDA PLANTS: CAST36
  • CoL: PCWF