Turzyca zaostrzona
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
Rząd | wiechlinowce | ||
Rodzina | ciborowate | ||
Rodzaj | turzyca | ||
Gatunek | turzyca zaostrzona | ||
Nazwa systematyczna | |||
Carex acuta L. Sp. Pl.: 978 (1753)[3] | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
najmniejszej troski | |||
| |||
|
Turzyca zaostrzona (Carex acuta L.) – gatunek byliny z rodziny ciborowatych (turzycowatych). Występuje w całej Europie oraz zachodniej i północnej Azji[3]. W Polsce gatunek rodzimy, pospolity na całym obszarze[5].
Morfologia
- Pokrój
- Roślina zielna, bylina, wytwarzająca pełzające kłącze i podziemne rozłogi.
- Łodyga
- Ostro trójkanciasta, tęga, górą szorstka, wysokości (30)50 – 120 cm, u dołu silnie ulistniona.
- Liście
- Wierzchem zielone, błyszczące, spodem matowe i szarozielone o szerokości (3)5-10 mm, długie, niekiedy przewyższające łodygi kwiatostanowe. Pochwy liściowe o jasnobrunatnym zabarwieniu zazwyczaj purpurowo nabiegłe, strzępiące się błoniasto. Liście po wyschnięciu zwijają się na zewnątrz.
- Kwiaty
- Roślina jednopienna, kwiaty rozdzielnopłciowe, zebrane w kwiatostany - kłosy. Kłosy szczytowe męskie, od dwóch do czterech, długości 2-6(10) cm. Kwiaty męskie z trzema pręcikami. Kłosy żeńskie dolne, od trzech do pięciu, niekiedy do ośmiu, długości 3-10(15) cm, długowalcowate, zwisające na krótkich szypułkach. Kwiaty żeńskie z jednym słupkiem o dwóch znamionach. Ich przysadki jajowato lancetowate, zaostrzone, dłuższe od pęcherzyków - długości 3-5 mm, brązowe z zieloną środkową smugą. Przysadki kwiatów męskich podobne ale większe. Podsadki liściowate, dolna jasnozielona, szorstka, przewyższająca kwiatostan.
- Owoce
- Orzeszek, długości 2, szerokości 1,5 mm, odwrotnie jajowaty, brązowy, ukryty w pęcherzyku. Pęcherzyki eliptyczne, zielone, później brunatniejące, brodawkowate, zazwyczaj z obu stron wypukłe, nieznacznie trójkanciaste, długości 2-3 i szerokości 1,5-2 mm, ze słabo widocznymi nerwami, posiadające krótki dzióbek.
Ekologia
- Rozwój
- Bylina, hydrofit. W Polsce kwitnie w maju i czerwcu.
- Siedlisko
- Zasiedla średnio mokre siedliska eutroficzne, na glebach mineralno-organicznych i torfowych. Występuje głównie na łąkach turzycowych w dolinach rzecznych, szuwarach i olsach.
- Fitocenozy
- W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku Magnocaricion oraz zespołu zespołu (Ass.) szuwaru turzycy zaostrzonej (Caricetum gracilis)[6].
- Genetyka
- Somatyczna liczba chromosomów 2n = 72-85, 92[7].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-14] (ang.).
- ↑ a b Carex acuta L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-28] .
- ↑ Carex acuta, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 127, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Bibliografia
- Stanisław Kłosowski, Grzegorz Kłosowski: Rośliny wodne i bagienne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007. ISBN 978-83-7073-248-6.
- Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983. ISBN 83-01-00129-1.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- SNL: kvass-starr
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 42279
- EoL: 1125022
- FloraWeb: 20989
- GBIF: 2722833
- identyfikator iNaturalist: 435946
- IPNI: 298416-1
- ITIS: 510156
- NCBI: 140782
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-224231
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:30197372-2
- Tela Botanica: 13392
- identyfikator Tropicos: 9900004
- CoL: R7WG