Tylototriton

Tylototriton[1]
Anderson, 1871[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – krokodylotraszka himalajska (T. verrucosus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy ogoniaste

Rodzina

salamandrowate

Podrodzina

Pleurodelinae

Rodzaj

Tylototriton

Typ nomenklatoryczny

Tylototriton verrucosus Anderson, 1871

Synonimy
  • Triturus (Tylototriton) — Boulenger, 1878[3]
  • Tylotriton[a]Boettger, 1885[5]
  • Yaotriton Dubois & Raffaëlli, 2009[6]
  • Yaotriton[b]Fei, Ye & Jiang, 2012[7]
  • Qiantriton Fei, Ye & Jiang, 2012[8]
  • Liangshantriton Fei, Ye & Jiang, 2012[9]
  • Qianotriton[a]Fei & Ye, 2016[10]
Gatunki

40 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Tylototriton – rodzaj płazów ogoniastych z podrodziny Pleurodelinae w rodzinie salamandrowatych (Salamandridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w stanie Sikkim, na obszarze Dardżyling w północno-środkowych Indiach, Nepalu na wschód i południowy wschód do środkowych Chin, nie półwyspową część Mjanmy, nie półwyspową część Tajlandii, przez Laos do środkowych i północnych wyżyn Wietnamu, południowych Chin i wyspy Hajnan[4].

Systematyka

Etymologia

  • Tylototriton: gr. τυλωτος tulōtos „pokryty guzami”[2]; rodzaj Triton Laurenti, 1768[6].
  • Yaotriton: góra Yao Shan, Xing'an, Guilin, Kuangsi, Chiny; rodzaj Triton Laurenti, 1768[6]. Gatunek typowy: Tylototriton asperrimus Unterstein, 1930; takson opisany jako podrodzaj rodzaju Tylototriton[4].
  • Qiantriton: Li-Fu Qian, chiński herpetolog; rodzaj Triton Laurenti, 1768[8]. Gatunek typowy: Tylototriton kweichowensis Fang & Chang, 1932.
  • Liangshantriton: Liangshan, Syczuan, Chiny; rodzaj Triton Laurenti, 1768[9]. Gatunek typowy: Tylototriton taliangensis Liu, 1950.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[4]:

  • Tylototriton anguliceps Le, Nguyen Nishikawa, Nguyen, Pham, Matsui, Bernardes & Nguyen, 2015
  • Tylototriton anhuiensis Qian, Sun, Li, Guo, Pan, Kang, Wang, Jiang, Wu & Zhang, 2017
  • Tylototriton asperrimus Unterstein, 1930
  • Tylototriton broadoridgus Shen, Jiang & Mo, 2012
  • Tylototriton dabienicus Chen, Wang & Tao, 2010
  • Tylototriton daloushanensis Zhou, Xiao & Luo, 2022
  • Tylototriton hainanensis Fei, Ye & Yang, 1984
  • Tylototriton himalayanus Khatiwada, Wang, Ghimire, Vasudevan, Paudel & Jiang, 2015
  • Tylototriton houi Hernandez & Dufresnes, 2022
  • Tylototriton joe Rao, Zeng, Zhu & Ma, 2022
  • Tylototriton kachinorum Zaw, Lay, Pawangkhanant, Gorin & Poyarkov, 2019
  • Tylototriton kweichowensis Fang & Chang, 1932 – krokodylotraszka keojczouska[11]
  • Tylototriton liuyangensis Yang, Jiang, Shen & Fei, 2014
  • Tylototriton lizhengchangi Hou, Zhang, Jiang, Li & Lu, 2012
  • Tylototriton maolanensis Li, Wei, Cheng, Zhang & Wang, 2020
  • Tylototriton ngarsuensis[12] Grismer, Wood, Quah, Thura, Espinoza, Grismer, Murdoch & Lin, 2018
  • Tylototriton ngoclinhensis Phung, Pham, Nguyen, Ninh, Nguyen, Bernardes, Le, Ziegler & Nguyen, 2023
  • Tylototriton notialis[13] Stuart, Phimmachak, Sivongxay & Robichaud, 2010
  • Tylototriton panhai Nishikawa, Khonsue, Pomchote & Matsui, 2013
  • Tylototriton panwaensis[14] Grismer, Wood, Quah, Thura, Espinoza & Murdoch, 2019
  • Tylototriton pasmansi[15] Bernardes, Le, Nguyen, Pham, Pham, Nguyen & Ziegler, 2020
  • Tylototriton phukhaensis Pomchote, Khonsue, Thammachoti, Hernandez, Peerachidacho, Suwannapoom, Onishi & Nishikawa, 2020
  • Tylototriton podichthys Phimmachak, Aowphol & Stuart, 2015
  • Tylototriton pseudoverrucosus Hou, Gu, Zhang, Zeng & Lu, 2012
  • Tylototriton pulcherrimus Hou, Zhang, Li & Lu, 2012
  • Tylototriton shanjing Nussbaum, Brodie & Yang, 1995
  • Tylototriton shanorum Nishikawa, Matsui & Rao, 2014
  • Tylototriton sini Lyu, Wang, Zeng, Zhou, Qi, Wan & Wang, 2021
  • Tylototriton sparreboomi[15] Bernardes, Le, Nguyen, Pham, Pham, Nguyen & Ziegler, 2020
  • Tylototriton taliangensis Liu, 1950
  • Tylototriton thaiorum Poyarkov, Nguyen & Arkhipov, 2021
  • Tylototriton tongziensis Li, Liu, Shi, Wei & Wang, 2022
  • Tylototriton umphangensis Pomchote, Peerachidacho, Hernandez, Sapewisut, Khonsue, Thammachoti & Nishikawa, 2021
  • Tylototriton uyenoi Nishikawa, Khonsue, Pomchote & Matsui, 2013
  • Tylototriton verrucosus Anderson, 1871krokodylotraszka himalajska[16]
  • Tylototriton vietnamensis Böhme, Schöttler, Nguyen & Köhler, 2005
  • Tylototriton wenxianensis Fei, Ye & Yang, 1984
  • Tylototriton yangi Hou, Zhang, Zhou, Li & Lu, 2012
  • Tylototriton zaimeng Decemson, Lalremsanga, Elangbam, Mathipi, Shinde, Purkayastha, Arkhipov, Bragin & Poyarkov, 2023
  • Tylototriton ziegleri[17] Nishikawa, Matsui & Nguyen, 2013

Uwagi

  1. a b Niepoprawna, późniejsza pisownia[4].
  2. Traktowany przez autorów jako odrębny rodzaj[4].

Przypisy

  1. Tylototriton, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b J. Anderson. Description of a new genus of newts from western Yunan. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 39, s. 423, 1871. (ang.). 
  3. G.A. Boulenger. Quelques mots sur les Euproctes. „Bulletin de la Société zoologique de France”. 3, s. 308, 1878. (fr.). 
  4. a b c d e Darrel R. Frost: Tylototriton Anderson, 1871. [w:] Amphibian Species of the World 6.2: an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2023-11-30]. (ang.).
  5. O. Boettger. Materialien zur herpetologischen Fauna von China I. „Bericht über die Tätigkeit des Offenbacher Vereins für Naturkunde”. 24–25, s. 165, 1885. (niem.). 
  6. a b c A. Dubois & J. Raffaëlli. A new ergotaxonomy of the family Salamandridae Goldfuss, 1820 (Amphibia, Urodela). „Atyles”. 26, s. 59, 2009. (ang.). 
  7. Fei, Ye i Jiang 2012 ↓, s. 87.
  8. a b Fei, Ye i Jiang 2012 ↓, s. 78, 594.
  9. a b Fei, Ye i Jiang 2012 ↓, s. 44.
  10. L. Fei & C.-Y. Ye: Amphibians of China. Cz. 1. Pekin: Chengdu Institute of Biology, Chinese Academy of Sciences, 2016, s. 284. ISBN 978-7-03-041786-2. (ang.).
  11. Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 424. ISBN 83-01-14344-4.
  12. L. Lee Grismer, Perry L. Junior Wood, Evan S. H. Quah, Myint Kyaw Thura, Robert E. Espinoza, Marta S. Grismer, Matthew L. Murdoch i Aung Lin. A new species of Crocodile Newt Tylototriton (Caudata: Salamandridae) from Shan State, Myanmar (Burma). „Zootaxa”. 4500 (4), s. 553–573, 2018. DOI: 10.11646/zootaxa.4500.4.5. (ang.). 
  13. Bryan L. Stuart, Somphouthone Phimmachak, Niane Sivongxay & William G. Robichaud. A new species in the Tylototriton asperrimus group (Caudata: Salamandridae) from central Laos. „Zootaxa”. 2650, s. 19-32, 2010. (ang.). 
  14. L. Lee Grismer, Perry L. Wood Jr., Evan S.H. Quah, Myint Kyaw Thura, Robert E. Espinoza i Matthew L. Murdoch. A new species of crocodile newt Tylototriton (Caudata: Salamandridae) from northern Myanmar (Burma). „Journal of Natural History”. 53 (7–8), s. 475–495, 2019. DOI: 10.1080/00222933.2019.1587534. (ang.). 
  15. a b Marta Bernardes, Minh Duc Le, Truong Quang Nguyen, Cuong The Pham, Anh Van Pham, Tao Thien Nguyen, Dennis Rödder, Michael Bonkowski i Thomas Ziegler. Integrative taxonomy reveals three new taxa within the Tylototriton asperrimus complex (Caudata, Salamandridae) from Vietnam. „ZooKeys”. 935, s. 121–164, 2020. DOI: 10.3897/zookeys.935.37138. (ang.). 
  16. D. Burnie: Królestwo Zwierząt. Warszawa: Świat Książki, 2003. ISBN 83-7311-632-X.
  17. Kanto Nishikawa, Masafumi Matsui & Tao Thien Nguyen. A New Species of Tylototriton from Northern Vietnam (Amphibia: Urodela: Salamandridae). „Current Herpetology”. 32 (1), s. 34–49, 2013. (ang.). 

Bibliografia

  • L. Fei, C.-Y. Ye, J.-P. Jiang: Colored Atlas of Chinese Amphibians and Their Distributions. Syczuan: Sichuan Publishing House of Science & Technology, 2012, s. 1–620. ISBN 978-7-5364-7545-8. (ang.).
  • J9U: 987007595219505171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 42774
  • GBIF: 2431876
  • identyfikator iNaturalist: 27738
  • ITIS: 208241
  • NCBI: 129884
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 37411
  • CoL: 844V