Wiktor Gębalski
 | |
 major piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia | 12 września 1894 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | kwiecień 1940 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
    | |
Wiktor Jan Gębalski (ur. 12 września 1894 w Horodyszczu na Ukrainie, zm. 13/14 kwietnia 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego i inspektor Straży Granicznej.
Życiorys
Urodził się w Horodyszczu na Ukrainie, w rodzinie Ewarysta i Marii z Krasnopolskich[1]. W czasie I wojny światowej służył w I Korpusie Polskim w Rosji[1]. W latach 1918–1920 dca kompanii w 36 pułku piechoty Legii Akademickiej[1]. W listopadzie 1929 został przeniesiony do Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej na stanowisko dowódcy kompanii zamkowej[2][3]. 2 grudnia 1930 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 i 76. lokatą w korpusie oficerów piechoty[4]. W maju 1934 został wyznaczony na stanowisko dowódcy Oddziału Zamkowego[5]. Z dniem 1 stycznia 1939 został odkomenderowany z Gabinetu Wojskowego Prezydenta RP do Komendy Głównej Straży Granicznej na okres sześciu miesięcy[6]. Z dniem 30 czerwca tego roku został przeniesiony w stan spoczynku, a z dniem 1 lipca wyznaczony na stanowisko komendanta Obwodu Straży Granicznej „Nakło”.
W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Kozielsku. 13 lub 14 kwietnia 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany[7]. Od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[8]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)[9][10]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)[11]
- Medal Niepodległości (16 marca 1937)[12][13]
- Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[14][11]
Zobacz też
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- Obozy NKWD dla jeńców polskich
- Ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
- Zbrodnia katyńska
Przypisy
- ↑ a b c Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 163.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 383.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 417.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 329.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 149.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 415.
- ↑ Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 259.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1937 roku, s. 34.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 38.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1937 roku, s. 30.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości” - jako Wiktor Gembalski.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
