Zamek z piasku

Zamek z piasku
Piaskowa rzeźba

Zamek z piasku – szczególna forma budowlana stanowiąca formę zabawy polegająca na próbie bardziej lub mniej wiernej odwzorowania rzeczywistych budowli architektonicznych, budowli architektonicznych zmyślonych lub innych form w pomniejszonej lub powiększonej skali, gdzie budulcem jest wilgotny („mokry”) piasek, zazwyczaj kwarcowy o zabarwieniu jasnym[1][2].

Formę tę w szczególności spotyka się na obszarach piaszczystych o charakterze rekreacyjnym:

  • piaskownice
  • plaże nadmorskie
  • inne plaże piaszczyste

Do charakterystycznych, wręcz przysłowiowych cech konstrukcji należy nietrwałość.
Żywotność budowli jest mocno ograniczona z winy warunków atmosferycznych i terytorialnych, takich jak:

  • wiatr
  • deszcz
  • fale zbiornika wodnego

Sztuka

Tworzenie konstrukcji z piasku uznawane jest również za formę sztuki[1][3]. Organizowane są festiwale, warsztaty, pokazy oraz konkursy rzeźby piaskowej a wśród twórców są artyści z wykształceniem kierunkowym[4][5]. Jednym z bardziej znanych twórców rzeźb piaskowych jest Calvin Seibert z Nowego Jorku, który zasłynął z tworzenia modernistycznych konstrukcji z piasku[6][7][8].

Fizyka konstrukcji

Budowa zamku z piasku sprowadza się do odpowiedniej mieszanki trzech składników: piasku, wody i powierza. Piasek zapewnia strukturę, woda między ziarnami piasku zapewnia siłę nośną – w tym przypadku ssanie – która utrzymuje piasek razem, natomiast bez odpowiedniej ilości powietrza woda rozepchnęłaby ziarna piasku[9][10]. Ziarna piasku, zgodnie z ujednoliconym systemem klasyfikacji gleb ASTM International, to cząstki gleby o średnicy od 0,003 cala (0,075 mm) do 0,187 cala (4,75 mm). Piaski z definicji mają co najmniej połowę swoich cząstek w tym zakresie. Gleba z cząstkami mniejszymi klasyfikowana jest jako glina, a z cząstkami większymi jako żwir. Większość gleby klasyfikowanej jako piasek sprawdzi się do budowy konstrukcji z piasku, ale pożądane są szczególnie dwie cechy: ziarna piasku w kilku różnych rozmiarach oraz ziarna o kanciastych lub szorstkich krawędziach[9][10][11]. Różnica w wielkości ziarna pozwala mniejszym ziarnom piasku wypełnić kieszenie lub pory między większymi ziarnami piasku[9]. Ziarna piasku, które są bardziej kanciaste, z ostrymi rogami, lepiej się ze sobą łączą, dzięki czemu zamek z piasku jest mocniejszy[9].

Przypisy

  1. a b 東北角及宜蘭海岸國家風景區, 福隆沙雕藝術季 [online], 東北角及宜蘭海岸國家風景區, 24 czerwca 2019 [dostęp 2024-08-29] .
  2. Art & Architecture Thesaurus Full Record Display (Getty Research) [online], www.getty.edu [dostęp 2024-08-29] .
  3. Sandcastles: A New Kind of Sculpture? | Art Docent Program [online], www.artdocentprogram.com [dostęp 2024-08-29] .
  4. FIUSM ContributingF.C. Writers FIUSM ContributingF.C., Sandcastle building is an art form [online], PantherNOW, 2 grudnia 2015 [dostęp 2024-08-29]  (ang.).
  5. NickN. Mafi NickN., MattM. Kaliner MattM., Making an Art of Building Sand Castles [online], Architectural Digest, 31 sierpnia 2015 [dostęp 2024-08-29]  (ang.).
  6. Calvin Seibert Sculpts Impressive Modernist Sandcastles [online], ArchDaily, 25 lipca 2015 [dostęp 2024-08-29]  (ang.).
  7. For one tide only: modernist sandcastles – in pictures
  8. AlexxaA. Gotthardt AlexxaA., Meet the Artist Making Fantastical, Modernist Sandcastles [online], Artsy, 14 września 2017 [dostęp 2024-08-29]  (ang.).
  9. a b c d MatthewM. McIntosh MatthewM., Temporary Sculpture and Art in Modern Sandcastle Engineering [online], Brewminate: A Bold Blend of News and Ideas, 26 września 2022 [dostęp 2024-08-29]  (ang.).
  10. a b - The Science of Sandcastles [online], web.archive.org, 3 maja 2009 [dostęp 2024-08-29] [zarchiwizowane z adresu 2009-05-03] .
  11. 沙堡的科學 - TA Instruments [online], 29 lipca 2024 [dostęp 2024-08-29]  (chiń.).
Zobacz galerię związaną z tematem: Zamek z piasku
Zobacz hasło zamek z piasku w Wikisłowniku
Kontrola autorytatywna (rzeźba):
  • LCCN: sh85117221
  • GND: 4381280-6
  • BnF: 11955689b
  • BNCF: 34320
  • J9U: 987007555970105171