Zbigniew Wielowieyski

Zbigniew Wielowieyski
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Zbigniew Jan Nepomucen Wielowieyski

Data i miejsce urodzenia

20 marca 1894
Paryż

Data śmierci

6 sierpnia 1970

Zawód, zajęcie

rolnik

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Medal Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Multimedia w Wikimedia Commons

Zbigniew Jan Nepomucen Wielowieyski herbu Półkozic[1] (ur. 20 marca 1894 w Paryżu, zm. 6 sierpnia 1970) – polski rolnik i ziemianin, major kawalerii rezerwy Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 20 marca 1894 w Paryżu, w rodzinie Stefana, prokurenta instytucji eksportowej, i Zofii z Deskurów[2][1][3]. W latach 1906–1910 uczęszczał do siedmioklasowej Szkoły Handlowej Męskiej w Kielcach[3]. W 1911 zdał maturę w Liceum Aleksandryjskim w Petersburgu i rozpoczął studia na Wydziale Nauk Prawnych i Ekonomicznych Petersburskiego Uniwersytetu Politechnicznego Piotra Wielkiego[3]. 28 maja 1915, po ukończeniu studiów, został wcielony do armii rosyjskiej[4].

W czasie wojny z bolszewikami walczył w szeregach 3 Pułku Ułanów Śląskich. 27 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu rotmistrza, w kawalerii, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[5]. 1 czerwca 1921 był przydzielony z macierzystego pułku do Inspektora Instytucji Oficerskich[6]. 11 lutego 1922 został przeniesiony do rezerwy[7] i przydzielony w rezerwie do 3 puł. w Tarnowskich Górach[8][9][10]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu rotmistrza ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 141. lokatą w korpusie oficerów rezerwy jazdy[11][12].

Po zwolnieniu ze służby prowadził rodzinny majątek Chełmo[2][13] i słodownię Lubicha w Jędrzejowie[14]. W 1934, jako oficer rezerwy 3 puł. pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III[15]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 9. lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii[16].

9 września 1939 w Lublinie został zmobilizowany i skierowany do Krzemieńca[17]. W Zaleszczykach przekroczył granicę z Węgrami. Był dowódcą jednego z obozów Polaków internowanych nad Balatonem. Po zajęciu Węgier przez Niemców w 1944 został uwięziony Genshagen[17]. 5 stycznia 1945 został wysłany do Stalagu XVII A Kaisersteinbruch, skąd wyjechał 19 stycznia. 26 stycznia przybył do obozu jeńców w Luckenwalde, a dwa później został przeniesiony do filii tego obozu w Genshagen. 23 kwietnia został uwolniony przez Armię Czerwoną. 8 maja 1945 zgłosił się w Rejonowej Komendzie Uzupełnień Poznań Miasto, a trzy dni później w Punkcie Przesyłkowym Nr 3 w Krakowie.

Zbigniew był żonaty z Katarzyną z Kurnatowskich (1900–1982), z którą miał troje dzieci: Andrzeja (ur. 1927), Stanisława Jana (1929–2019) i Elżbietę (1931–2012) zamężną z Olgierdem Mackiewiczem[1][18]. Wiosną 1945 jego rodzina została pozbawiona majątku i zmuszona do wyjazdu z Chełma[19].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ a b c Marek Minakowski: Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl). Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 2021-05-23]..
  2. ↑ a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-05-23]..
  3. ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 2, 5.
  4. ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 3, 5.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 1 września 1920 roku, s. 795.
  6. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 245, 941.
  7. ↑ Druga lista 1922 ↓, s. 24.
  8. ↑ Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 316.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 606.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 548.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 697.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 619.
  13. ↑ Wielowieyski 2008 ↓, s. 11-12.
  14. ↑ Wielowieyski 2008 ↓, s. 24.
  15. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 118, 588.
  16. ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 602.
  17. ↑ a b Wielowieyski 2008 ↓, s. 28.
  18. ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
  19. ↑ Wielowieyski 2008 ↓, s. 29.
  20. ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 423.
  21. ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 4.
  22. ↑ M.P. z 1933 r. nr 235, poz. 355.

Bibliografia

  • Zbigniew Wielowieyski. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.14049 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-04].
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
  • Druga lista oficerów rezerwowych WP. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-01-26.
  • Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-05-01.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
  • Księga Jazdy Polskiej. Bolesław Wieniawa-Długoszowski (red.) Bronisław Rakowski (red.) Władysław Dziewanowski (red.) Karol Koźmiński (red.) Stanisław Strumph-Wojtkiewicz (red.) Stanisław Ostoja-Chrostowski (red.) Stanisław Haykowski (ilust.). Warszawa: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1938.
  • Andrzej Wielowieyski. Wspomnienia. „Glaukopis”. 13-14, 2008. Warszawa. ISSN 1730-3419.